Ο πρόεδρος της Καταλονίας ποντάρει πολλά στο δημοψήφισμα ανεξαρτησίας της περιοχής. Για την ακρίβεια ποντάρει πολλά σε ένα δημοψήφισμα που υπάρχει η πιθανότητα η κυβέρνηση να μην μπορεί καν να διεξάγει. Ο Κάρλες Πουιγκντεμόντ, ο ένατος πρόεδρος της νοτιοανατολικής αυτής ισπανικής περιοχής, έχει υποσχεθεί στους πολίτες ένα δημοψήφισμα ανεξαρτησίας από την Ισπανία, στην οποία ενσωματώθηκαν το 1931. Το δημοψήφισμα έχει προκηρυχθεί για την 1η Οκτωβρίου και οδηγεί την κυβέρνησή του σε μια πορεία σύγκρουσης με τον Ισπανό πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι. Όμως τα προβλήματα είναι πολλά. 

Ενώ οι Καταλανοί βρίσκονται μόνο τρεις μήνες μακριά από την κάλπη, ο περιφερειακός προϋπολογισμός για το δημοψήφισμα έχει απορριφθεί από όλα τα δικαστήρια και ο δημόσιος διαγωνισμός για την αγορά των κάλπεων απέτυχε. Ακόμη, η καταλανική κυβέρνηση δεν έχει τους δικούς της επίσημους εκλογικούς καταλόγους. Επιπλέον, κάποιες πόλεις αρνήθηκαν να προσφέρουν τις υποδομές τους για να στηθούν τα εκλογικά κέντρα, ενώ κάποιοι δημόσιοι υπάλληλοι σχολίασαν πως η διαδικασία πάσχει δημοκρατικών εγγυήσεων. Οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι η στήριξη στην ανεξαρτησία μειώνεται, σύμφωνα με το Politico. 

Αν ο Πουιγκντεμοντ καταφέρει να πραγματοποιήσει το δημοψήφισμα, η κυβέρνηση Ραχόι θα προσπαθήσει να το υποβαθμίσει σε ψήφο αντίδρασης, καθώς είναι με κάθε τρόπο ενάντια στην ανεξαρτητοποίηση της περιοχής. Σε αυτό έχει την υποστήριξη της πλειονότητας στο ισπανικό κοινοβούλιο. Ο Πουιγκντεμοντ, από την άλλη πλευρά, έχει την αναγνώριση ακόμη και τον αντιπάλων του ότι αν καταφέρει να οργανώσει το δημοψήφισμα, η επιτυχία θα οφείλεται μόνο και μόνο στην θέλησή του. 

Διαβάστε επίσης: Γιατί οι Καταλανοί επιθυμούν την ανεξαρτησία τους; 

Ο 54χρονος Πρόεδρος αρχικά δεν ήταν υποψήφιος. Ανέλαβε τα καθήκοντά του αφότου η αντιπολίτευση άσκησε βέτο στον πολιτικό του σύντροφο και πρώην πρόεδρο, Αρτούρ Μας. Ο Πρόεδρος της Καταλονίας ήταν ταγμένος στον αγώνα της ανεξαρτησίας ήδη από την εποχή που ήταν νέος δημοσιογράφος την δεκαετία του 1990. Ταξίδευε σε χώρες της Ευρώπης που είχαν την δική τους διακριτή ταυτότητα, όπως το Νότιο Τυρόλο, τη Σαρδινία, τη Φλαμνδική περιοχή και την Κορσική. Πίστευε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να κάνει περισσότερα για να περιοριστεί ο ρόλος των εθνικών κρατών και να αναδειχθούν οι προσωπικότητες των εθνικών οντοτήτων. «Σε 30 ή 50 χρόνια από τώρα εάν η ΕΕ είναι το μοναδικό κράτος που υπάρχει, η Καταλονία θα το υποστηρίξει χωρίς πρόβλημα. Το κράτος είναι ένας ανθρώπινος συμβιβασμός, προκύπτει από μια συμφωνία, που μπορεί να ανανεωθεί ή όχι».

Ο Πουιγκντεμοντ παρά τις αντιδράσεις της Μαδρίτης και τα εμπόδια που προκύπτουν εμφανίζεται αποφασισμένος να προχωρήσει με κάθε τρόπο στο δημοψήφισμα. Σε αυτό το πλαίσιο συγκρούστηκε ακόμη και με στελέχη της κυβέρνησής του – πέντε υπουργοί απομακρύνθηκαν – που είχαν εκφράσει αμφιβολίες για την ετοιμότητα της Καταλονίας να διεξάγει ένα τέτοιο δημοψήφισμα. Επίσης μετά τον ανασχηματισμό, ο αρχηγός της τοπικής αστυνομίας και άλλοι αξιωματούχοι παραιτήθηκαν. Ωστόσο, ο Πουιγκντεμοντ είναι ιδιαίτερα αγαπητός ανάμεσα σε όσους υποστηρίζουν την ανεξαρτησία και τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος. 

H Μαδρίτη από την πλευρά της ήλπιζε από καιρό ότι οι διαφωνίες μεταξύ των υπέρμαχων και των πολέμιων της ανεξαρτησίας στην Καταλονία θα υποβάθμιζαν το δημοψήφισμα. Αυτό είναι κάτι που δεν έγινε. Προς το παρόν η Βουλή της Καταλονίας, όπου οι υπέρμαχοι του δημοψηφίσματος κατέχουν τις περισσότερες έδρες, δεν έχει ψηφίσει ακόμη τα απαραίτητα νομοσχέδια. Την ίδια ώρα, στη Μαδρίτη, η κεντρική κυβέρνηση και ο γενικός εισαγγελέας παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, αφενός για να προσβάλλουν νομικά τη διαδικασία με την πρώτη ευκαιρία και αφετέρου για να εμποδίσουν να δαπανηθεί έστω και ένα ευρώ για το δημοψήφισμα.

Το 2014, η καταλανική κυβέρνηση αφού ανέστειλε το δημοψήφισμα που είχε ανακοινώσει, διοργάνωσε μια ψηφοφορία, την οποία ονόμασε «διαδικασία συμμετοχής των πολιτών». Παρόλο που το 80% της κάλπης έδειξε στήριξη στην απόσχιση, η συμμετοχή σε αυτή την άτυπη διαδικασία δεν ξεπέρασε το 36%. 

Ωστόσο, ο  Πουιγκντεμοντ έχει δηλώσει ότι θα μπορούσε να υπάρξει και μια τρίτη λύση που θα αντιμετωπίζει τα οικονομικά και πολιτιστικά αιτήματα της Καταλονίας – κίνηση που θα έβρισκε ιδιαίτερη απήχηση. Ακόμη και η αντιπολίτευση των καταλανών σοσιαλιστών θα στήριζε, όπως δήλωσε, μια τέτοια λύση προς μια πιο αποκεντρωμένη και ομοσπονδιακή χώρα.

H κυβέρνηση του Ραχόι, πάντως δεν έχει αντιδράσει σε αυτή την εκδοχή, καθώς περιμένει πρώτα να ξεκαθαρίσει το τοπίο αναφορικά με το δημοψήφισμα, επιθυμώντας περισσότερο από όλα την αναστολή του. «Δεν ξέρω τι θα γίνει την πρώτη Οκτωβρίου, αλλά το δημοψήφισμα δεν θα πραγματοποιηθεί. Τα πάντα μπορούν να συζητηθούν, χωρίς βέβαια μια Δαμόκλειο Σπάθη πάνω από τα κεφάλια μας να λέει ‘εγώ εκείνη την μέρα φεύγω από την Ισπανία’», δήλωσε χαρακτηριστικά, στο Politico ο υπουργός Εξωτερικών, Χοσέ Λουίς Αϊγιόν.