Tο βράδυ της Κυριακής, ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Γαλλίας ανακοίνωσε για μια ακόμη φορά ότι θα ηγηθεί της μάχης στην Ευρώπη ενάντια στη λιτότητα. Στην άλλη πλευρά της ηπείρου, οι Έλληνες ψηφοφόροι με την απόφαση τους του δημιούργησαν ένα οδυνηρό δίλημμα. Με συντριπτική πλειοψηφία επέλεξαν κόμματα που είτε θέλουν να ακυρώσουν ή να επαναδιαπραγματευθούν την συμφωνία διάσωσης στην Ελλάδα. Με ποιούς θα πάει και ποιούς θα αφήσει ο Φρανσουά Ολάντ;

Ads

Θα σταθεί δίπλα στον ελληνικό λαό ενάντια στη λιτότητα; Ή μήπως θα συνταχθεί με τη γερμανική κυβέρνηση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, επιμένοντας ότι η ελληνική διάσωση δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο επαναδιαπραγμάτευσης;

Η επιλογή του Ολάντ θα είναι καθοριστική για το μέλλον της Γαλλίας και την Ευρώπης. Δυνητικά, ο νέος πρόεδρος θα μπορούσε να ηγηθεί του νοτιοευρωπαϊκού τόξου κατά της γερμανικής λιτότητας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ισπανική και η ιταλική κυβερνήση – ακόμη και αν δεν είναι σοσιαλιστικές – υποστηρίζουν τον Ολάντ. Όπως και οι Έλληνες, απεγνωσμένα θέλουν να δουν μια αντίσταση στην γερμανική ορθοδοξία λιτότητας.

Οι κίνδυνοι ρήξης με το Βερολίνο

Ωστόσο, οποιαδήποτε γαλλική προσπάθεια να απομονώσει τη Γερμανία εντός της ΕΕ θα ήταν μια ιστορική στροφή στη μεταπολεμική γαλλική εξωτερική πολιτική – η οποία έχει χτιστεί γύρω από την ιδέα ότι η “γαλλο-γερμανική συμμαχία” είναι η “ατμομηχανή της Ευρώπης”.

Επίσης, εάν ο Ολάντ συμμαχήσει με τους νοτιοευρωπαίους, μπορεί να βλάψει την εικόνα της Γαλλίας, ως μία από τις ισχυρότερες οικονομίες στην Ευρώπη.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως είναι ότι μια ανοιχτή διάσπαση μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας θα μπορούσε να προκαλέσει πανευρωπαϊκό πρόβλημα. Να ανοίξει ένα σεισμικό ρήγμα στα θεμέλια της ΕΕ και του ευρώ.

Ως αποτέλεσμα, οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι ο Ολάντ θα περιορισθεί στο να ζητήσει χειρονομίες καλής θέλησης από το Βερολίνο, επιτρέποντάς του να ισχυρισθεί ότι έχει αλλάξει την κατεύθυνση του διαλόγου σε επίπεδο ΕΕ υπέρ της “ανάπτυξης”.

Γαλλο-γερμανικός συμβιβασμός

Οι αναλυτές σκιαγραφούν την συμφωνία Ολάντ-Μέρκελ ως εξής:  Ο Ολάντ, όπως έχει ήδη υπαινιχθεί, θα τροποποιήσει την απαίτησή του να επαναδιαπραγματευθεί το νέο δημοσιονομικό σύμφωνο – η συμφωνία που καθιστά τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς νομικά δεσμευτική.

Σε αντάλλαγμα η Γερμανία θα συμφωνήσει σε ένα αόριστα διατυπωμένο νέο σύμφωνο ανάπτυξης που θα συμπληρώνει το δημοσιονομικό σύμφωνο. Αν και απορρίπτει το αίτημα Ολάντ για ευρωομόλογα θα μπορούσε να συμφωνήσει στην έκδοση “ομολόγων δημοσίων έργων“, για τη χρηματοδότηση έργων υποδομής. Επίσης θα μπορούσε να συμφωνήσει στην αύξηση των πόρων και σε ένα πιο δυναμικό ρόλο για την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Στην πραγματικότητα, αντιμέτωποι με μια επιλογή μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, οι Γάλλοι είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα επιλέξουν τους Γερμανούς. Μια τέτοια επιλογή θα εξέθετε την ρητορική του Ολάντ κατά της λιτότητας.

Ρητορική και πραγματικότητα

Το καλοκαίρι η Ελλάδα θα βρεθεί αντιμέτωπη με την χρεοκοπία. Το ελληνικό πρόβλημα είναι πλέον τόσο έντονο που δεν μπορεί να λυθεί με μερικές τροποποιήσεις στις συνθήκες της  Ευρωπαϊκής Ένωσης. Απαιτεί δύσκολες και υψηλού ρίσκου αποφάσεις. Συγκεκριμένα, θα προχωρήσει η Ελλάδα στις περικοπές ύψους δισεκατομμυρίων ευρώ τους επόμενους μήνες, όπως απαιτεί η συμφωνία διάσωσης της;

Αν η Ελλάδα αρνηθεί να το πράξει, τότε το ΔΝΤ έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα επιτρέψει την αποδέσμευση της επόμενης δόσης. Η Ελλάδα θα ξέμενε από ρευστό. Οι οδυνηρές, αλλά ελεγχόμενες, περικοπές σε συντάξεις και μισθούς θα δώσουν την σκυτάλη σε κάτι πολύ πιο χαοτικό και επικίνδυνο. Η αναγκαστική έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα γίνει πιο πιθανή.

Η  ΕΕ θα αντιμετωπίσει ένα τρομερό δίλημμα. Θα ενισχύσει και άλλο την Ελλάδα ακόμη και χωρίς το ΔΝΤ; Ή μήπως θα αρνηθεί να βοηθήσει και θα αναλάβει τους πολιτικούς και οικονομικούς κινδύνους που απορρέουν από μια τέτοια επιλογή;

Αντιμέτωποι με μια τέτοια κρίση, η αόριστη ρητορική του Ολάντ για την διάσωση της Ευρώπης από την λιτότητα μοιάζει άνευ σημασίας.

Πηγή: Financial Times