Οι επιστροφές από την Ευρώπη αυξάνονται καθώς το Αφγανιστάν γίνεται πιο επικίνδυνο διαπιστώνει η Διεθνής Αμνηστία, σημειώνοντας ότι  οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σφάλλουν όταν ισχυρίζονται ότι περιοχές του Αφγανιστάν είναι ασφαλείς.

Ads

Το 2016 ήταν το πιο θανατηφόρο έτος που έχει καταγραφεί για τους αμάχους και το 2017 οδεύει προς την ίδια κατεύθυνση αναφέρει η οργάνωση και προσθέτει: «Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν θέσει σε κίνδυνο χιλιάδες Αφγανούς, επιστρέφοντάς τους εξαναγκαστικά σε μία χώρα όπου διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο βασανιστηρίων, απαγωγών, θανάτου και άλλων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Η νέα έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας, «Εξαναγκαστική επιστροφή στον κίνδυνο: Αιτούντες άσυλο επιστρέφουν από την Ευρώπη στο Αφγανιστάν», αναφέρει λεπτομερώς τις οδυνηρές περιπτώσεις των Αφγανών που έχουν επιστραφεί από τη Νορβηγία, την Ολλανδία, τη Σουηδία και τη Γερμανία μόνο για να σκοτωθούν, να τραυματιστούν σε βομβιστικές επιθέσεις ή παρέμειναν να ζήσουν υπό συνεχή φόβο δίωξης εξαιτίας του σεξουαλικού προσανατολισμού τους ή της στροφής τους στον χριστιανισμό.

«Εθελοτυφλώντας στα αποδεικτικά στοιχεία ότι η βία είναι σε ιστορικά υψηλό επίπεδο και καμία περιοχή του Αφγανιστάν δεν είναι ασφαλής, θέτουν τους ανθρώπους σε κίνδυνο βασανιστηρίων, απαγωγών, θανάτου και άλλων φρικαλεοτήτων», δήλωσε η Anna Shea, ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας για τα Δικαιώματα Προσφύγων και Μεταναστών.

Ads

Η έκθεση αναφέρει ότι στους Αφγανούς που επέστρεψαν από την Ευρώπη περιλαμβάνονται ασυνόδευτα παιδιά και νεαροί ενήλικες που ήταν παιδιά την περίοδο που έφτασαν στην Ευρώπη. Αρκετοί άνθρωποι, από τους οποίους πήρε συνέντευξη η Διεθνής Αμνηστία για την έκθεση, στάλθηκαν σε μέρη του Αφγανιστάν που δεν είχαν γνωρίσει ποτέ, παρά την επικίνδυνη κατάσταση και την ατιμωρησία εγκλημάτων όπως τα βασανιστήρια.  

«Οι επιστροφές αυτές παραβιάζουν κατάφωρα το διεθνές δίκαιο και πρέπει να σταματήσουν αμέσως. Οι ίδιες οι ευρωπαϊκές χώρες, που κάποτε δεσμεύθηκαν να στηρίξουν ένα καλύτερο μέλλον για τους Αφγανούς, τώρα συντρίβουν τις ελπίδες τους και τους εγκαταλείπουν σε μια χώρα που έχει γίνει ακόμη πιο επικίνδυνη από τότε που έφυγαν», δήλωσε ο Horia Mosadiq, ερευνητής της Διεθνούς Αμνηστίας για το Αφγανιστάν.

Ο αριθμός των βίαιων επιστροφών από την Ευρώπη αυξήθηκε ραγδαία σε μια εποχή που οι απώλειες αμάχων που καταγράφηκαν από τα Ηνωμένα Έθνη είναι στα υψηλότερα επίπεδα.

Σύμφωνα με επίσημες στατιστικές της Ε.Ε., μεταξύ 2015 και 2016, σημειώθηκε μία αύξηση της τάξεως σχεδόν του 300% του αριθμού των Αφγανών που επέστρεψαν οι ευρωπαϊκές χώρες στο Αφγανιστάν: από 3.290 σε 9.460. Οι επιστροφές αντιστοιχούν σε αισθητή πτώση  της αναγνώρισης των αιτήσεων ασύλου, από 68% τον Σεπτέμβριο του 2015 σε 33% τον Δεκέμβριο του 2016.

Ταυτόχρονα, οι απώλειες αμάχων έχουν αυξηθεί, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Αποστολής Βοήθειας των Ηνωμένων Εθνών στο Αφγανιστάν (UNAMA).

Ασταμάτητος ο φόρος αίματος

Το 2016, σύμφωνα με την UNAMA, 11.418 άνθρωποι σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν. Οι επιθέσεις σε αμάχους πραγματοποιήθηκαν σε όλα τα μέρη της χώρας και οι περισσότερες από αυτές πραγματοποιήθηκαν από ένοπλες ομάδες, μεταξύ των οποίων οι Ταλιμπάν και το αποκαλούμενο Ισλαμικό Κράτος. Μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2017, η UNAMA κατέγραψε 5.243 θανάτους αμάχων.

Στις 31 Μαΐου, σε μία από τις μεγαλύτερες επιθέσεις στην ιστορία της Καμπούλ, περισσότεροι από 150 άνθρωποι σκοτώθηκαν και οι διπλάσιοι τραυματίστηκαν όταν μια βόμβα εξερράγη κοντά σε αρκετές ευρωπαϊκές πρεσβείες.

Σε ένα έγγραφο που διέρρευσε, οι οργανισμοί της ΕΕ αναγνώρισαν την «επιδείνωση της κατάστασης ασφάλειας και τις απειλές στις οποίες οι άνθρωποι είναι εκτεθειμένοι» στο Αφγανιστάν, καθώς και τα «επίπεδα ρεκόρ τρομοκρατικών επιθέσεων και απωλειών αμάχων». Ωστόσο, επιμένουν αυστηρά ότι «περισσότερα από 80.000 άτομα θα χρειαζόταν ενδεχομένως να επιστραφούν στο εγγύς μέλλον». 

Υπάρχουν αξιόπιστα αποδεικτικά στοιχεία ότι αυτή η «ανάγκη» εκφράστηκε με τη μορφή πίεσης στην αφγανική κυβέρνηση. Ο υπουργός Οικονομικών του Αφγανιστάν, Ekil Hakimi, δήλωσε στο κοινοβούλιο: «Εάν το Αφγανιστάν δεν συνεργαστεί με τις χώρες της Ε.Ε. για την προσφυγική κρίση, αυτό θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στο ποσό της βοήθειας που διατίθεται στο Αφγανιστάν».

Ομοίως, μια εμπιστευτική αφγανική πηγή με γνώση της συμφωνίας την περιγράφει στην Διεθνή Αμνηστία ως «ένα πικρό ποτήρι» που η κυβέρνηση του Αφγανιστάν αναγκάστηκε να πιεί σε αντάλλαγμα για βοήθεια.