Η χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones) εναντίον επιλεγμένων στόχων από τις ΗΠΑ πρέπει να τεθεί υπό έλεγχο και υπό καθεστώς πλήρους διαφάνειας, τονίζεται σε έκθεση των Ηνωμένων Εθνών που δόθηκε στη δημοσιότητα την Παρασκευή και στην οποία γίνεται λόγος για νεκρούς αμάχους. Τη σιωπή του έσπασε για το θέμα, ένας χειριστής των αμερικανικών drones, κάνοντας λόγο για μια περίοδο που τον στιγμάτισε. «Σκεφτείτε πως θα νιώθατε εάν παίρνατε μέρος σε κάτι που θεωρείτε ότι παραβιάζει το Σύνταγμα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Brandon Bryant.

Ads

Ο πρώην πιλότος της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας, Brandon Bryant, υπηρέτησε ως χειριστής μη επανδρωμένων αεροσκαφών για το πρόγραμμα “Predator” από το 2007 ως το 2011.

Ο ίδιος έλαβε μέρος σε επτά αποστολές στις οποίες σκοτώθηκαν 13 άνθρωποι -πράξεις οι οποίες, όπως τόνισε, τον άφησαν «τραυματισμένο» ψυχολογικά. «Σύμφωνα με τον ορισμό της Μετατραυματικής Διαταραχής Άγχους, πρόκειται για μία αγχώδη διαταραχή που σχετίζεται με το βίωμα ή την παρατήρηση ενός τραυματικούς γεγονότος», είπε ο Bryant.

Βρισκόταν πίσω από την κάμερα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών που πραγματοποιούσαν τις επιθέσεις. Αφού εγκατέλειψε την ενεργό υπηρεσία στην πολεμική αεροπορία, του δόθηκε ένα πιστοποιητικό το οποίο ανέφερε πως η μοίρα του (στρατιωτική) στο σύνολο συνέβαλε στο να σκοτωθούν 1.626 άνθρωποι.

Όπως περιέγραψε, σε συνέντευξή του στην Amy Goodman στο Democracy Now, το σημείο από όπου έλεγχε τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη βρισκόταν στη Νεβάδα, σε ένα τρέιλερ που έμοιαζε σε μέγεθος με ένα αγωνιστικό αυτοκίνητο της Formula 1. Η πρώτη φορά που έδωσε την «εντολή» να ανοίξει πυρ, αφορούσε μια επιχείρηση στο Αφγανιστάν, όταν αμερικανοί στρατιώτες κάλεσαν σε ενισχύσεις.

Ads

«Όταν είδα αυτούς τους τύπους, αυτά τα δύο άτομα, είχαν μία έντονη συζήτηση και μπορούσες να δεις ότι μιλούσαν για κάτι. Ο άντρας στο βάθος κοιτούσε τον ουρανό. Και δεν φαινόταν να βιάζονται να κάνουν κάτι. Πήραμε την επιβεβαίωση ότι είχαν όπλα και μας είπαν να ανοίξουμε πυρ», ανέφερε.

Όμως, δεν ήταν σίγουρος ότι οι δύο άντρες που σκότωσε ήταν όντως Ταλιμπάν, «Νομίζω ότι ήταν απλώς στο λάθος σημείο τη λάθος στιγμή», είπε, προσθέτοντας πως «οι ντόπιοι εκεί αναγκάζονται να προστατεύσουν τους εαυτούς τους από τους Ταλιμπάν όπως κάνουν οι αμερικανοί στρατιώτες».

Στη συνέχεια παρακολούθησε το έναν από τους δύο άντρες «να αιμορραγεί, τον άνδρα πίσω, το δεξί του πόδι πάνω από το γόνατο είχε κοπεί. Και αιμορραγούσε από τη μηριαία αρτηρία».

Αυτές τις εικόνες ο Bryant τις είδε από την οθόνη του ηλεκτρονικού του υπολογιστή, την ώρα της επιχείρησης. Παρόλο που δεν φαινόταν καθαρά «μπορούσες να δεις ότι επρόκειτο για άνθρωπο και μπορούσες να δεις τι έκανε…», σημείωσε. Μάλιστα, όπως είπε, «μπορούσες πιθανότατα να δεις και τα κομμάτια του σώματός που ήταν διασκορπισμένα γύρω του», καθώς τα σώματα των άλλων δύο που ήταν μαζί του «είχαν καταστραφεί ολοσχερώς».

Δεδομένου ότι έπρεπε να παρακολουθεί το σημείο για πολλή ώρα ώστε να δει εάν κάποιος θα πήγαινε να περισυλλέξει τα κομμάτια του πτώματος, παρέμεινε να βλέπει τη σκηνή ώσπου «το πτώμα πάγωσε στο έδαφος».

Αναφέρθηκε επίσης σε μία περίπτωση κατά την οποία δεν είναι σίγουρος για το αν σκότωσε ένα παιδί.

Ερωτηθείς γιατί αποφάσισε να μιλήσει για όλα αυτά, ο Bryant απάντησε: «Επειδή υπάρχει τόση πολλή παραπληροφόρηση εκεί έξω και αυτό είναι λάθος». Όλοι νομίζουν ότι «όλο το πρόγραμμα και οι άνθρωποι πίσω από αυτό, ότι είναι ένα αστείο, ότι είμαστε πολεμιστές ηλεκτρονικών παιχνιδιών, ότι είμαστε πολεμιστές του Nintendo. Δεν είναι έτσι. Και αυτοί οι άνθρωποι, που κάνουν τη δουλειά, είναι τόσο νομοταγείς […] όσοι οποιοσδήποτε άλλος. Και δεν παριστάνω τον επίσημο εκπρόσωπό τους. Στην πραγματικότητα, είμαι πιθανότατα ο πιο μισητός άνθρωπος σε όλη την κοινότητα (σ.σ. των χειριστών drones) αυτή τη στιγμή».

Σημειώνεται ότι εκτός από την έκθεση του ΟΗΕ, τον κώδωνα του κινδύνου για τους τυφλούς βομβαρδισμούς που αφήνουν πίσω τους νεκρούς αμάχους έκρουσαν, νωρίτερα την ίδια εβδομάδα, και η Διεθνής Αμνηστία και η Human Rights Watch. Οι διεθνείς οργανώσεις υποστηρίζουν σε κοινή τους έκθεση πως σε πολλές περιπτώσεις που επλήγησαν άμαχοι μπορεί να υπάρχει τέλεση εγκλημάτων πολέμου. 

Σύμφωνα με την έκθεση των Ηνωμένων Εθνών την τελευταία δεκαετία σκοτώθηκαν στο Πακιστάν τουλάχιστον 400 άμαχοι από επιθέσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών, στη χώρα.

Δύο επιθεωρητές του Οργανισμού κάλεσαν την διεθνή κοινότητα να τοποθετηθεί ευθέως εάν τάσσεται υπέρ ή κατά τέτοιων πρακτικών, ενώ τόνισαν τους κινδύνους που ενέχει το γεγονός ότι όλο και περισσότερες χώρες, μπορούν να κάνουν πλέον χρήση αυτών των τεχνολογιών.

Ωστόσο οι ΗΠΑ, εκτιμούν πως τέτοιες επιθέσεις είναι απαραίτητες σε μεγάλες επιχειρήσεις που διεξάγονται στο Πακιστάν και την Υεμένη, για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.

Το αμερικανικό πρόγραμμα drones είναι ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα στρατιωτικά προγράμματα της κυβέρνησης του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα και προκαλεί τόσο τριβές με άλλες κυβερνήσεις – ιδίως αυτή του Πακιστάν – αλλά και αντιδράσεις σε τμήμα της αμερικανικής κοινής γνώμης.

Από τις 18 Ιουνίου 2004, έχουν πραγματοποιηθεί 376 επιδρομές μη επανδρωμένων αεροσκαφών σε αυτές στις περιοχές στο Πακιστάν. Σύμφωνα με τις ανεπίσημες μετρήσεις, σε αυτά τα περίπου εννιάμιση χρόνια των αμερικανικών επιχειρήσεων, έχει χάσει τη ζωή του ένας αριθμός ανθρώπων μεταξύ 2.830-3.549, εκ των οποίων 300-900 άμαχοι (ανάμεσα τους και 168-197 παιδιά). Επίσης, εχουν σκοτωθεί και εννέα Αμερικανοί πράκτορες της CIA.

Σύμφωνα με αμερικανικά δημοσιεύματα, οι επιθέσεις αυτές γίνονται από 66 μυστικές στρατιωτικές βάσεις που βρίσκονται διάσπαρτες σε όλη την αμερικανική επικράτεια. Είναι χαρακτηριστικό πως από τις 50 πολιτείες των ΗΠΑ, οι 33 διαθέτουν έστω από μια τέτοια βάση για επιχειρήσεις drones. Ο τηλεχειρισμός των μη επανδρωμένων βομβαρδιστικών γίνεται συνήθως από «κανονικά» πιλοτήρια, το οποίο όμως απέχουν χιλιάδες χιλιόμετρα από τους στόχους.