Η Κνέσετ, το κοινοβούλιο του Ισραήλ, ενέκρινε την Πέμπτη νόμο περί «εβραϊκού έθνους – κράτους». Ο νόμος ορίζει τη χώρα ως πατρίδα των Εβραίων, περιθωριοποιώντας ακόμη περισσότερο τους 1,8 εκατομμύρια Άραβες πολίτες του Ισραήλ, που αποτελούν το 20% του πληθυσμού των 9 εκατ. Τα μέλη της αραβικής μειονότητας χαρακτήρισαν ρατσιστική την απόφαση, η οποία μετατρέπει τη χώρα σε καθεστώς απαρτχάιντ.

Ο νόμος, που εγκρίθηκε με 62 ψήφους υπέρ έναντι 55 κατά, λίγο καιρό μετά την 70ή επέτειο από την εγκαθίδρυση του κράτους του Ισραήλ, αναγνωρίζει την εβραϊκή ως επίσημη γλώσσα του κράτους και καταργεί την αναγνώριση της αραβικής ως επίσημης γλώσσας, ισότιμης με την εβραϊκή, υποβαθμίζοντάς τη σε ένα «ειδικό καθεστώς» (συνέχιση της χρήσης της σε κάποιους κρατικούς θεσμούς).

Ορίζει ότι «το Ισραήλ είναι η ιστορική πατρίδα του εβραϊκού λαού και αυτός έχει το αποκλειστικό δικαίωμα αυτοδιάθεσης σε αυτό», ενώ αναφέρει ότι πρωτεύουσα του Ισραήλ είναι μια αδιαίρετη Ιερουσαλήμ και πως το κράτος αντιμετωπίζει «την ανάπτυξη των εβραϊκών οικισμών ως εθνική αξία» συνεπώς θα «ενεργήσει για να ενθαρρύνει και να προωθήσει την εγκαθίδρυσή τους».

Ορισμένες διατάξεις του νόμου απαλείφθηκαν, έπειτα από σφοδρή μάχη που συνεχιζόταν ως την τελευταία στιγμή, και μόνο έπειτα από ενστάσεις που πρόβαλαν ο πρόεδρος της χώρας και ο υπουργός Δικαιοσύνης.

«Αυτή είναι μια καθοριστική στιγμή στα χρονικά του Σιωνισμού και στην ιστορία του κράτους του Ισραήλ», δήλωσε ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου ενώπιον του κοινοβουλίου μετά το πέρας της διαδικασίας.

Οι Ισραηλινοί Άραβες βουλευτές καταψήφισαν, ενώ διαμαρτυρήθηκαν σχίζοντας αντίγραφα του κειμένου μετά την ψηφοφορία.

«Αυτός είναι ένας νόμος της εβραϊκής κυριαρχίας που μας λέει ότι θα είμαστε πάντα πολίτες δεύτερης κατηγορίας» δήλωσε ο Ayman Odeh, επικεφαλής του Arab Joint List, της συμμαχίας τεσσάρων αραβικών κομμάτων που κατέχουν 13 έδρες και αποτελούν το τρίτο μεγαλύτερο μπλοκ στο κοινοβούλιο του Ισραήλ. 

«Σας ανακοινώνω με σοκ και θλίψη τον θάνατο της δημοκρατίας», δήλωσε σε δημοσιογράφους ο Ahmed Tibi, βετεράνος Άραβας κοινοβουλευτικός, ο οποίος έγραψε στο twitter «η επίσημη έναρξη του φασισμού και του απαρτχάιντ. Μια μαύρη μέρα (ακόμη μια μαύρη μέρα)». 

Ο Νετανιάχου υπερασπίζεται τον νόμο. «Θα συνεχίσουμε να εγγυώμεθα τα αστικά δικαιώματα στη δημοκρατία του Ισραήλ, αλλά η πλειοψηφία έχει επίσης δικαιώματα και η πλειοψηφία αποφασίζει», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα. «Η απόλυτη πλειοψηφία θέλει να εξασφαλιστεί ο εβραϊκός χαρακτήρας του κράτους μας για γενιές και γενιές», πρόσθεσε.

Το Ισραήλ δεν είναι πλέον κράτος όλων των πολιτών του

Η αραβική μειονότητα στο Ισραήλ αποτελείται κυρίως από απόγονους των Παλαιστίνιων που παρέμειναν στη γη τους παρά τη σύγκρουση μεταξύ των Αράβων και των Εβραίων που κορυφώθηκε με τον πόλεμο του 1948 αμέσως μετά την εγκαθίδρυση του κράτους. Εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι Παλαιστίνιοι εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους ή έφυγαν για να σωθούν.

Όσοι παρέμειναν θεωρητικά απολαύουν ίσα δικαιώματα βάσει του νόμου, αλλά τονίζουν πως αντιμετωπίζουν συνεχείς διακρίσεις, κατώτερης στάθμης δημόσιες υπηρεσίες, άδικη κατανομή πόρων για την παιδεία, την υγεία, τη στέγη.

Στη Μααλότ Ταρσίχα, έναν δήμο στο βόρειο Ισραήλ που δημιουργήθηκε με την ένωση της εβραϊκής πόλης Μααλότ και της αραβικής πόλης Ταρσίχα, το κυρίαρχο αίσθημα μεταξύ των Αράβων ήταν η οργή.

«Νομίζω ότι αυτός είναι ένας ρατσιστικός νόμος από μια ακροδεξιά κυβέρνηση που θεσπίζει ριζοσπαστικούς νόμους και φυτεύει τον σπόρο για να δημιουργηθεί ένα κράτος απαρτχάιντ», σχολίασε ο γιατρός Bassam Bisharah.

«Ο σκοπός αυτού του νόμου είναι (να εφαρμοστεί) μια πολιτική διακρίσεων. Θέλουν να ξεφορτωθούν τους Άραβες εντελώς», υποστήριξε ο Yousef Faraj, από το κοντινό χωριό Γιάνουχι. «Οι Ισραηλινοί θέλουν να καταστρέψουν όλες τις αραβικές θρησκείες», πρόσθεσε ο ίδιος.

Το Adalah, το νομικό κέντρο για τα δικαιώματα της αραβικής μειονότητας στο Ισραήλ, χαρακτήρισε τον νόμο απόπειρα επιβολής «της ανωτερότητας μιας εθνοτικής ομάδας», μέσα από την προώθηση «ρατσιστικών πολιτικών», επισημαίνοντας ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν ήδη πάνω από 65 ισραηλινοί νόμοι που εισάγουν διακρίσεις εις βάρος των Αράβων πολιτών του Ισραήλ και των Παλαιστινίων στα Κατεχόμενα.

Όπως είπε ο γενικός διευθυντής του Adalah, Hassan Jabareen «ο νόμος περιλαμβάνει βασικά στοιχεία του καθεστώτος απαρτχάιντ, το οποίο όχι μόνο είναι ανήθικο, αλλά επιπλέον απολύτως απαγορευμένο από το διεθνές δίκαιο».

Όπως το είχε θέσει ένας ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ το 2012, οι ισραηλινές αρχές επιδιώκουν «ένα μοντέλο ανάπτυξης γης που αποκλείει, διακρίνει και εκτοπίζει τις μειονότητες».

Ο γιος του Μεναχέμ Μπέγκιν και η Αμερικανοί Εβραίοι της διασποράς 

Ο Benny Begin, γιος του πρώην πρωθυπουργού του Ισραήλ, Μεναχέμ Μπέγκιν (1913 – 1992) και ιδρυτή του κυβερνώντος κόμματος Λικούντ, απείχε από την ψηφοφορία, προειδοποιώντας ότι, το κόμμα αποσυνδέεται όλο και πιο πολύ από τα ανθρώπινα δικαιώματα. «Είναι μία απόφαση που δεν περίμενα ποτέ από την ηγεσία του Λικούντ» δήλωσε.

Η Αμερικανική Εβραϊκή Επιτροπή, που εκπροσωπεί την εβραϊκή διασπορά, δήλωσε «βαθιά απογοητευμένη», σημειώνοντας ότι ο νόμος «θέτει σε κίνδυνο τη δέσμευση των ιδρυτών του Ισραήλ για την ανοικοδόμηση μιας χώρας η οποία είναι εξίσου εβραϊκή και δημοκρατική». 

Είναι χαρακτηριστικό το σχόλιο του Ισραηλινού ιστορικού Avi Shilon, ο οποίος διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Μπεν Γκουριόν και στο New York University στο Τελ Αβίβ: «Το μεγάλο πνεύμα του Μπεν Γκουριόν και των ιδρυτών μας συνίστατο στο γεγονός ότι γνώριζαν πώς να προσαρμοστούν στις εποχές. Ο Νετανιάχου και οι συνεργάτες του του ενεργούν σαν να βρισκόμαστε ακόμα στο 1948 ή σε κάποια άλλη εποχή στο παρελθόν».