Η φοβία του Εμβέρ Χότζα ότι η Αλβανία θα δεχόταν επίθεση οδήγησε στην κατασκευή εκατοντάδων χιλιάδων τσιμεντένιων οχυρωματικών έργων σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της χώρας. Σε ολόκληρη τη χώρα υπολογίζεται πως υπάρχουν περίπου 750.000 πολυβολεία ή αλλιώς “μπούνκερ” τα οποία υποτίθεται ότι θα προστάτευαν τα 3 εκατομμύρια των Αλβανών. Σήμερα, τα μπούνκερ έχουν άλλο ρόλο. Η νεολαία τα χρησιμοποιεί για να διοργανώσει πάρτι ή άλλα χάπενινγκ, ενώ άλλοι, πιο…πρακτικοί, παίρνουν το χάλυβα τροφοδοτώντας την οικονομική άνθηση της χώρας.

Ads

Πως πέρνουν τον πολύτιμο χάλυβα; To μπούνκερ καλύπτεται πρώτα με παλιά ελαστικά αυτοκινήτων και στη συνέχεια του βάζουν φωτιά ή τοποθετείται στο εσωτερικό του μια τσάντα με λίπασμα καλίου υψηλής ποιότητας, δημιουργώντας έτσι μια βόμβα η οποία στο τέλος εκρήγνυται.

Όπως εξηγεί ο Ντζόνι, οικοδόμος από το Μπεράτι στη κεντρική Αλβανία «Όταν το μπούνκερ εκραγεί το χτυπάμε με σφυριά για να διαπεράσουμε το χάλυβα. Μερικές φορές βγάζουμε μέχρι και 3 τόνους, ενώ το 1 κιλό πληρώνεται 15 σεντς στο σημείο συλλογής με αποτέλεσμα να βγαίνουν περίπου 300 ευρώ από το κάθε μπούνκερ. Ωστόσο κάποιες φορές χρειάζονται ως και 5 μέρες δουλειάς για να σπάσει το οχυρωματικό και το αφεντικό μου παίρνει τα περισσότερα χρήματα. Εγώ παίρνω 20-30 ευρώ το κομμάτι».

Ο Ντζόνι παρ’όλα αυτά δεν παραπονιέται καθώς η Αλβανία βιώνει μια κατασκευαστική έκρηξη τα τελευταία χρόνια και οι τιμές του χάλυβα είναι αρκετά υψηλές. Η κρίση στην Ελλάδα και την Ιταλία όπου απασχολούνται εκατοντάδες χιλιάδες Αλβανών μεταναστών δεν έχει σταθεί μέχρι τώρα ικανή να παρεμποδίσει αυτή την ανάπτυξη, η οποία ωστόσο σύμφωνα με τους ειδικούς στηρίζεται σε μια φούσκα την οποία συντηρεί μεγάλο κομμάτι της Ιταλικής μαφίας για ξέπλυμα μαύρου χρήματος.

Έχοντας εργαστεί στον Πειραιά πριν από αρκετά χρόνια, βαρέθηκε να συλλαμβάνεται από την αστυνομία ως παράνομος μετανάστης με αποτέλεσμα τώρα να εργάζεται σε ένα εργοτάξιο τη μέρα και τη νύχτα να συμπληρώνει το εισόδημά του με τα χρήματα από την …εκμετάλλευση των οχηρωματικών έργων. Με τα χρήματα αυτά έχει ανακαινίσει το διαμέρισμα του και έχει εξασφαλίσει ένα καλό σχολείο για τα παιδιά του.

Τα μπούνκερ είναι παντού. Στις πόλεις, σε αυλές, δίπλα σε σπίτια, σε κοιμητήρια και παιδικές χαρές, από τις κορυφές των βουνών μέχρι μισοβυθισμένες στη θάλασσα. Σε μία διαδρομή 20 μιλίων από τα Τίρανα μέχρι το Δυρράχιο θα μετρήσει κανείς εύκολα μερικές δεκάδες.

Κατασκευάστηκαν στην διάρκεια της δικτατορίας του Ενβέρ Χότζα από το 1944 μέχρι και το θάνατό του το 1985, υπό τον φόβο μιας έξωθεν εισβολής. «Ήταν παρανοϊκός», λέει η Ιζάρα, «πίστευε πως όλοι ήθελαν να εισβάλουν στην Αλβανία. Λίγο μετά τον πόλεμο ήταν δεμένος με τη Γιουγκοσλαβία, αλλά γρήγορα έπεσε έξω με το στρατηγό Τίτο και για περίπου δώδεκα χρόνια συμμάχησε με την Σοβιετική Ένωση. Αφού απογοητεύτηκε από αυτή στα μετα-σταλινικά χρόνια στράφηκε προς την Κίνα. Βλέποντας παντού εχθρούς γρήγορα δημιούργησε μια πολεμική βιομηχανία στη χώρα και έχτισε τα μπούνκερ».

Όπως αναφέρει γελώντας η Ιζάρα «Τώρα τα χρησιμοποιούμε συχνά για να χάσουμε την παρθενιά μας».

Είναι αλήθεια πως για χρόνια κανείς δεν άγγιζε τα μπούνκερ του Χότζα, μέχρι που οι Σέρβοι άρχισαν να βομβαρδίζουν το Κοσσυφοπέδιο το 1999, όπου ενώ ήταν φτιαγμένα για να αντέχουν μέχρι και πυρηνική καταστροφή άρχισαν να καταρρέουν σαν να ήταν από πηλό. Τότε κατάλαβαν πως όλη η δύναμη του κομμουνισμού ήταν μια απάτη.

Πλέον αρκετοί πιστεύουν πως τα μπούνκερ θα πρέπει να καταστραφούν ολοσχερώς, για να αποδείξουν ότι η Αλβανία γύρισε αμετάκλητα τη πλάτη της στο κομμουνισμό.  Όπως λένε οι ίδιοι «Όσο ζούμε έναν κομμουνιστικά διαμορφωμένο χώρο, το πνεύμα του Χότζα θα συνεχίσει να βασιλεύει εδώ».

Πηγή: Gazeta Wyborcza

Επιμέλεια: Γρηγόρης Καυκιάς