Οι ερευνητές ανέλυσαν τις πολιτικές σχέσεις και τα πρότυπα των αναρτήσεων σχεδόν 48.000 δημόσιων σελίδων στο Facebook καθώς και 14.000 χρηστών του Twitter προκειμένου να διαπιστώσουν ποιες ομάδες έκαναν τις πιο παραπλανητικές αναρτήσεις. Οι ακροδεξιοί, σκληροπυρηνικοί συντηρητικοί κοινοποίησαν το μεγαλύτερο όγκο παραπληροφόρησης, ενώ οι λογαριασμοί με hashtags υπέρ του Τραμπ κυριάρχησαν στις αναρτήσεις σκουπιδιών στο Twitter

Ads

Οι ακροδεξιοί συντηρητικοί κοινοποίησαν στο Facebook περισσότερες ψεύτικες ειδήσεις από όσες κοινοποίησαν συνολικά όλες οι άλλες πολιτικές ομάδες στους τρεις μήνες πριν από την ομιλία του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών για την Κατάσταση του Έθνους, σύμφωνα με την έρευνα ανεξάρτητων ερευνητών.

Οι ακαδημαϊκοί στο Ινστιτούτο του Διαδικτύου στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης ανέλυσαν τις πολιτικές σχέσεις και τα πρότυπα των αναρτήσεων σχεδόν 48.000 δημόσιων σελίδων στο Facebook καθώς και 14.000 χρηστών του Twitter προκειμένου να διαπιστώσουν ποιες ομάδες έκαναν τις πιο παραπλανητικές αναρτήσεις από αμφιλεγόμενες ιστοσελίδες.

Η ανάλυση, μια από τις εκτενέστερες έρευνες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα για τις ψεύτικες ειδήσεις στα κοινωνικά δίκτυα, αναμένεται να αυξήσει την πίεση στις εταιρείες προηγμένης τεχνολογίας ώστε να αντιμετωπίσουν την ψηφιακή παραπληροφόρηση, καθώς επικεντρώθηκε στην έκταση που έχει λάβει το φαινόμενο.

Ads

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ομάδες και στα δυο άκρα του πολιτικού φάσματος κατανάλωσαν και κοινοποίησαν τις χειρότερες ειδήσεις-σκουπίδια κατά την περίοδο μεταξύ του Οκτωβρίου 2017 και του Ιανουαρίου 2018. Ωστόσο οι ακροδεξιοί, σκληροπυρηνικοί συντηρητικοί κοινοποίησαν τον μεγαλύτερο όγκο παραπληροφόρησης, ενώ οι λογαριασμοί με hashtags (ετικέτες) υπέρ του Ντόναλντ Τραμπ κυριάρχησαν στις αναρτήσεις σκουπιδιών στο Twitter.

«Υπάρχουν ολοένα περισσότερες αποδείξεις για την αύξηση της πόλωσης στο τοπίο της αμερικανικής ειδησεογραφίας ως απάντηση στο αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών του 2016», όπως ανέφεραν οι ερευνητές. «Η εμπιστοσύνη στις ειδήσεις καθορίζεται στη βάση έντονων διαχωριστικών ιδεολογικών γραμμών, ενώ ανθεί παράλληλα ένα οικοσύστημα εναλλακτικών ειδήσεων, το οποίο τροφοδοτείται από τον εξτρεμισμό, τον εντυπωσιασμό, τη συνωμοσιολογία, τα συγκαλυμμένα σχόλια, τις ψεύτικες ειδήσεις και άλλα είδη σκουπιδιών», πρόσθεσαν οι πανεπιστημιακοί.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μηχανές αναγνώρισης και ανάλυσης για να προσδιορίσουν 13 διαφορετικές ιδεολογικές ομάδες τις οποίες κατηγοριοποίησαν από την «σκληρά συντηρητική» μέχρι το «κίνημα Occupy» και τα «δικαιώματα των γυναικών».

image

Στο Facebook η σκληρή συντηρητική ομάδα κοινοποίησε συνδέσμους για το 90% και πλέον των ιστοσελίδων που χαρακτηρίστηκαν από τους ερευνητές ως πηγές «προπαγάνδας, ιδεολογικών ακροτήτων, υπερκομματικής και συνωμοσιολογικής πολιτικής πληροφόρησης».

Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, οι ομάδες με διαφορετικά ιδεολογικά πρότυπα ήταν εξαιρετικά πολωμένες. Οι οπαδοί του Ντόναλντ Τραμπ ήταν οι περισσότερο απομονωμένοι στο Twitter και κοινοποιούσαν λιγότερους συνδέσμους για ιστορίες τις οποίες ανέφεραν οι άλλες ομάδες.

Όπως σημειώνει η Λίζα Μαρία Νιούντερτ, μια από τις ερευνήτριες της Οξφόρδης, στις ανακριβείς ιστορίες που κοινοποιήθηκαν πριν από την ομιλία Τραμπ για την Κατάσταση του Έθνους στις 30 Ιανουαρίου, περιλαμβανόταν άρθρο που ανέφερε ότι τα εμβόλια για τη γρίπη ήταν «η μεγαλύτερη ιατρική απάτη στην παγκόσμια ιστορία». Σε άλλο άρθρο υποστηριζόταν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαπνέεται από την ιδεολογία του «σατανά».

Στην έρευνα εξετάστηκε επίσης κατά πόσον οι ομάδες κοινοποιούσαν άρθρα που ανήκαν σε τουλάχιστον τρεις από τις πέντε κατηγορίες σκουπιδιών, όπως το αν ανέφεραν αληθινές πληροφορίες για τους συγγραφείς, αν μιμούνταν αληθινούς ειδησεογραφικούς οργανισμούς ή αν κοινοποιούσαν απόψεις που μεγιστοποιούν την πόλωση.

Οι εταιρείες των κοινωνικών δικτύων υποστηρίζουν εδώ και πολύ καιρό ότι οι επιχειρήσεις τους εξαρτώνται από τη δυνατότητα των χρηστών τους να μοιράζονται ιστορίες χωρίς λογοκρισία. Αλλά το επιχείρημα αυτό αμφισβητείται μετά από την αποκάλυψη ότι μια ρωσική επιχείρηση παραπληροφόρησης κατάφερε να στείλει τα μηνύματά της σε σχεδόν 150 εκατομμύρια χρήστες του Facebook εν όψει των αμερικανικών προεδρικών εκλογών του 2016.

Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Reuters, σχεδόν το ήμισυ των χρηστών των κοινωνικών δικτύων που ρωτήθηκαν απάντησαν ότι χρησιμοποιούν τώρα το Facebook για να ενημερώνονται για τις ειδήσεις.

Η πίεση για να ληφθούν ρυθμιστικά μέτρα ενάντια στις πλατφόρμες της τεχνολογίας κλιμακώνεται σε όλη την Ευρώπη. Πέρυσι η Γερμανία καθιέρωσε πρόστιμα ύψους μέχρι 50 εκατομμυρίων ευρώ για τις εταιρείες που δεν αποσύρουν μηνύματα μίσους ή ψεύτικες ειδήσεις μέσα σε 24 ώρες από τη στιγμή που θα γίνουν αποδέκτες διαμαρτυρίας. Καθώς οι εταιρείες προσπαθούσαν να αποκρούσουν την κριτική, το Facebook παρουσίασε σχέδιο ευρύτατων αλλαγών σε μια προσπάθεια να δώσει προτεραιότητα σε «υψηλής ποιότητας» ειδήσεις, οι οποίες, όπως είπε, είναι «αξιόπιστες, ενημερωτικές και τοπικού χαρακτήρα». «Ο κόσμος θέλει να βλέπει ακριβείς πληροφορίες στο Facebook – το ίδιο θέλουμε κι εμείς» ανακοίνωσε η εταιρεία του Facebook. «Διακόπτουμε τα οικονομικά κίνητρα γιατί γνωρίζουμε ότι υπάρχουν οικονομικά κίνητρα πίσω από τις περισσότερες ψευδείς ειδήσεις».

* Των Aliya Ram και David Blood από τους Financial Times / Μετάφραση: Η Αυγή