Καθ’ όδον η ρύθμιση – προσωρινή σύμφωνα με την κυβέρνηση – που εγκρίνει την εκπομπή των τηλεοπτικών σταθμών στην ψηφιακή τηλεόραση χωρίς την προκήρυξη αδειών και την υποχρέωση καταβολής τιμήματος για τη χρήση συχνοτήτων. Το οικονομικό όφελος των καναλιών; «Τεράστιο». Η ρύθμιση που χαρακτηρίζεται «δωράκι – σκάνδαλο» προς τους καναλάρχες έκανε την εμφάνισή της ως άρθρο σε νομοσχέδιο του υπ. Υγείας (!), με ενστάσεις αντισυνταγματικότητας και εν όψει του διαγωνισμού για τον πάροχο δικτύου της ψηφιακής τηλεόρασης. Μετά από αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ για την εν λόγω ρύθμιση θα πραγματοποιηθεί ονομαστική ψηφοφορία την Τρίτη. Της Αγγελικής Δημοπούλου

Ads

 
Η ρύθμιση
 
Η εν λόγω ρύθμιση περιγράφεται στο άρθρο 18 του νομοσχεδίου με τίτλο «Ρυθμίσεις υπουργείου Υγείας και άλλες διατάξεις» και ουσιαστικά επιτρέπει σε όσους τηλεοπτικούς σταθμούς βρίσκονταν σε πλήρη λειτουργία την 31η Αυγούστου 2013, να μπορούν να συνάψουν νόμιμες συμβάσεις με τον πάροχο δικτύου ψηφιακής τηλεόρασης που θα προκύψει ως ανάδοχος στον επικείμενο σχετικό διαγωνισμό.
 
«Η σημερινή ρύθμιση αντί να τους στείλει όλους στο ΕΣΡ να διεκδικήσουν άδειες για να μπορούν να εκπέμπουν το πρόγραμμά τους λέει ότι όσοι λειτουργούν μπορούν αυτομάτως να περάσουν στην ψηφιακή τηλεόραση» εξηγεί στο tvxs.gr, ο πρώην διευθυντής του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, Ροδόλφος Μορώνης, σημειώνοντας ότι με αυτό τον τρόπο η κυβέρνηση καθησυχάζει τους καναλάρχες ότι θα συνεχίσουν να εκπέμπουν και δικαιολογεί με νόμο κάτι που έτσι κι αλλιώς γινόταν.
 
Τα κανάλια θα έπρεπε να περάσουν από διαγωνισμό και να ελεγχθούν από το ΕΣΡ ως προς την οικονομική τους βιωσιμότητα, το πρόγραμμά τους και την απόδοση των τελών για τη χρήση των συχνοτήτων. Εξάλλου και σύμφωνα με απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ και του Δ’ Τμήματος η «επ’ αόριστον ανοχή της λειτουργίας των τηλεοπτικών σταθμών που ιδρύθηκαν και λειτούργησαν παράνομα, αντίκειται στο Σύνταγμα».
 
«Επί της ουσίας ανοίγουν ένα μεταβατικό στάδιο με πρόσχημα ότι το ΕΣΡ αυτή τη στιγμή δεν έχει νόμιμη σύνθεση – καθώς δεν έχει γίνει αντικατάσταση του προέδρου και δυο μελών, όπως πρέπει – και άρα δεν μπορεί να ελέγξει ούτε φακέλους, ούτε τίποτα. Έτσι οι σταθμοί που λειτουργούσαν μέχρι τον Αύγουστο παίρνουν ‘νόμιμη μεταβατική άδεια’ για το ψηφιακό σχήμα και κάποια στιγμή θα γίνει κανονική διαγωνιστική διαδικασία. Μέχρι τώρα λοιπόν δεν ελέγχονται ούτε τα περιουσιακά τους στοιχεία, ούτε τα κεφάλαιά τους. Μόνη προϋπόθεση να είναι εντάξει στο πρόγραμμά τους. Είναι κανονικότατη διαπλοκή με τα ιδιωτικά κανάλια» λέει στο tvxs.gr ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Βούτσης.
 
Υπάρχει οικονομικό όφελος για τα κανάλια;
 
«Υπάρχει τεράστιο οικονομικό όφελος. Διότι θα έπρεπε πρώτον να τακτοποιήσουν τα οικονομικά τους. Ο ισχύων νόμος λέει ότι γίνεται έλεγχος του ΕΣΡ στην κεφαλαιακή τους επάρκεια. Άρα έχουν οικονομικό όφελος από το γεγονός ότι δεν τους ζητείται τέτοια τακτοποίηση. Δεύτερον η Digea δεν έχει ανταγωνιστή, λόγω του λουκέτου, την ΕΡΤ ενώ όποια καινούργια εταιρεία προσπαθήσει να το κάνει δεν μπορεί να μπει στην ίδια αφετηρία» προσθέτει ο Νίκος Βούτσης. «Το κυριότερο όμως είναι ότι η ρύθμιση δεν τους υποχρεώνει να πληρώσουν τώρα. Μέχρι στιγμής δεν έχουν πληρώσει τίποτα. Κλείνει η εποχή των αναλογικών συχνοτήτων που ήταν το σκάνδαλο της προηγούμενης εικοσαετίας κι ανοίγει η εποχή των ψηφιακών συχνοτήτων. Έπρεπε να ανοίξει πληρώνοντας αλλά αντίθετα δίνεται στα κανάλια μια μεταβατική περίοδος που δεν ξέρουμε πότε θα λήξει. Γενικώς δεν πρόκειται να πληρώσουν. Υπάρχει μια συναλλαγή, μια οικονομικοπολιτική διαπλοκή».

Ουσιαστικά το νέο καθεστώς επιτρέπει τη μή είσπραξη τελών χρήσης φάσματος από τους τηλεοπτικούς σταθμούς, από τη στιγμή που θα πρόκειται για μεταβατικό διάστημα.
 
Στο μεταξύ στα μέσα Οκτώβρη ο υπ. Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ενημέρωνε την ειδική μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής ότι: «ο πάροχος δικτύου θα προκύψει μέσα από διαγωνιστική διαδικασία. Ο χρόνος παραχώρησης ή εκχώρησης του δικαιώματος είναι 15 χρόνια. Το τίμημα και συγκεκριμένα η τιμή εκκίνησης είναι 16,39 εκατ. ευρώ για τα πανελλαδικής εμβέλειας κανάλια και 2,1 για τα περιφερειακά κανάλια. Το ποσό αυτό έχει προκύψει από μια ολοκληρωμένη μελέτη της Επιτροπής και εκπροσώπων των Υπουργείων Μεταφορών και Επικοινωνιών και Οικονομικών». Υποστήριξε δε ότι «θα εισπράξουμε περίπου 300 εκατ. ευρώ από την εκχώρηση, μέσω διαγωνισμών του ψηφιακού μερίσματος, που αφορά κυρίως στις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας αλλά όχι μόνο».
 
Ωστόσο, ένα χρόνο πριν ο Σίμος Κεδίκογλου απαντώντας σε σχετική ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Παπαδημούλη στη Βουλή, απαντούσε, σύμφωνα με τις Τυπολογίες, ότι τα εθνικής εμβέλειας κανάλια και η συνδρομητική τηλεόραση κλήθηκαν να πληρώσουν 105 εκατ. ευρώ σε διάστημα 15 ετών (1997-2010) για τις αναλογικές συχνότητες. 
 
Χωρίς άδεια
 
Όσον αφορά τις άδειες εκπομπής των καναλιών; «Υπάρχουν άδειες που δόθηκαν το 1993 σε εννέα κανάλια εθνικής εμβέλειας. Έπειτα το 1999 αλλά και το 2003 – κάτι που συνεχίστηκε ως κάποιο βαθμό έως σήμερα – ‘νομιμοποιήθηκαν’ κι άλλα κανάλια. Θεωρήθηκε δηλαδή ότι εκπέμπουν νόμιμα ενώ δεν είχαν πάρει ποτέ άδεια. Αυτό το καθεστώς παρατείνεται συνεχώς με τροπολογίες. Ακόμη και οι «επίσημες» άδειες του 1993 δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Ο νόμος απαιτούσε την υπογραφή μιας σύμβασης παραχώρησης ανάμεσα στο δημόσιο και τα κανάλια η οποία θα συμπεριλάμβανε και τις υποχρεώσεις αυτών που έχουν πάρει την άδεια. Η σύμβαση ουδέποτε υπεγράφη» σημειώνει ο Ροδόλφος Μορώνης.
 
Τα κανάλια νομιμοποιούνται χωρίς διαγωνιστική διαδικασία. Εκπέμπουν νομότυπα όχι όμως νόμιμα. Αυτή τη φορά όμως η αδειοδότηση έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί το θέμα συνδέεται με τον διαγωνισμό για τον πάροχο των ψηφιακών συχνοτήτων. «Πελάτες του παρόχου είναι τα κανάλια. Ουσιαστικά θέλουν να νομιμοποιήσουν τους πελάτες εν όψει του διαγωνισμού για τον πάροχο της ψηφιακής τηλεόρασης» λέει στο tvxs.gr κάποιος που γνωρίζει από μέσα τους σχεδιασμούς.
 
Ο παράγοντας Digea
 
Και η νομιμότητα του ίδιου του διαγωνισμού για τον πάροχο των ψηφιακών συχνοτήτων πάντως αμφισβητείται καθώς θεωρείται ότι φωτογραφίζει τη Digea, η οποία δεν είναι τίποτε άλλο από τα ίδια τα κανάλια. Πρόκειται για μια κοινοπραξία που έχει συσταθεί από τα ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια εθνικής εμβέλειας (ALPHA, ALTER, ANTΕΝΝΑ, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ TV, MEGA, ΣΚΑΪ και STAR).
 
Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Χουντής, θέτει θέμα παραβίασης των Οδηγιών της ΕΕ στον επικείμενο διαγωνισμό για την ψηφιακή τηλεόραση ζητώντας σε κάθε περίπτωση να υπάρξει νόμιμη αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών, πριν την προκήρυξη του διαγωνισμού. Όπως τονίζει «από το 2009 οι επτά μεγαλύτεροι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί της Ελλάδας συνέπτυξαν κοινοπραξία, την Digea, η οποία έλαβε προσωρινή άδεια παρόχου δικτύου για την πρώτη φάση της ψηφιακής τηλεόρασης και σήμερα κατέχει δεσπόζουσα θέση στην ελληνική αγορά παρόχων δικτύου ψηφιακής τηλεόρασης, αποτελώντας ουσιαστικά τον αποκλειστικό προμηθευτή της σχετικής υπηρεσίας».
 

Ο κ. Χουντής επισημαίνει ότι με τον επικείμενο διαγωνισμό «για την ανάδειξη του παρόχου δικτύου ψηφιακής τηλεόρασης και τις σχετικές διατάξεις των προδιαγραφών του, εμποδίζεται επί της ουσίας η συμμετοχή οποιασδήποτε άλλης επιχείρησης ήθελε να λάβει μέρος, κατά παράβαση της οδηγίας 2002/21/ΕΚ, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7/3/2013» και υπογραμμίζει «μια επιχείρηση που θα ήθελε να συμμετάσχει στον επικείμενο διαγωνισμό θα εύρισκε απέναντί της, ως βασικό ανταγωνιστή, μία κοινοπραξία, την Digea, των κυριότερων δυνητικών πελατών της. Οι πελάτες αυτοί θα είχαν κάθε λόγο να εμποδίσουν με κάθε τρόπο τη συμμετοχή της για να ευνοήσουν τη δική τους κοινοπραξία».
 
Στο διαγωνισμό που έχει προκηρυχθεί θα ανέμενε κανείς ότι οι υποψήφιοι θα ήταν η Digea και ο δεύτερος παίχτης θα ήταν η ΕΡΤ. Από τη στιγμή που η ΕΡΤ έχει κλείσει και η ΝΕΡΙΤ δεν έχει συσταθεί, η κρατική ραδιοτηλεόραση δεν μπορεί να πάρει μέρος στο διαγωνισμό.
 
«Η κριτική που ασκείται για το διαγωνισμό συνίσταται στο γεγονός ότι δίνεται η ευκαιρία στους καναλάρχες με την εταιρεία που έχουν συστήσει να παίζουν μόνοι τους κι επομένως να πάρουν το διαγωνισμό πιο εύκολα και ίσως σε χαμηλότερο κόστος απ’ ότι αν υπήρχε ανταγωνισμός» σημειώνει ο Ροδόλφος Μορώνης. «Αν οι καναλάρχες έχουν στα χέρια τους τις ‘λεωφόρους’ της ψηφιακής εκπομπής κι αν τα προγράμματα βγαίνουν νομίμως στον αέρα χωρίς διαγωνιστική διαδικασία τότε είναι ‘Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει».