Είναι δύσκολο να κρίνει κανείς ένα ιστορικό πρόσωπο εν θερμώ: όταν δηλαδή μόλις έχει φύγει, οπότε ο σεβασμός στο νεκρό και η έλλειψη απόστασης θολώνουν την εικόνα. Ειδικά στην Ελλάδα, όπου όταν φεύγουν από τη ζωή πολιτικές προσωπικότητες, οι οποίες καθόρισαν, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, την πορεία της χώρας, ο μελοδραματισμός και η υπερβολή σβήνουν όσα ο εκλιπών έχει κάνει αλλά και όσα έχουν πει και κάνει εναντίον του οι αντίπαλοι του.

Αυτό ακριβώς συμβαίνει στη περίπτωση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ίσως του πιο αμφιλεγόμενου πολιτικού των τελευταίων 60 ετών. Οσο ήταν εν ζωή χαρακτηρίστηκε από συνεργάτης των Ναζί ως Εφιάλτης, άκουσε ύβρεις και  δέχθηκε επιθέσεις που ίσως κανείς άλλος πολιτικός του επιπέδου του δεν έχει ακούσει. Όλα αυτά μοιάζουν να τα έχουν ξεχάσει οι αντίπαλοι του που εκτόξευαν τα βέλη αλλά συμμετέχουν σήμερα στο πανεθνικό πένθος.

Οπως από την άλλη πλευρά τείνει να ξεχαστεί το καθοριστικό λάθος Μητσοτάκη, που σφράγισε αρνητικά τη πορεία της χώρας  συντελώντας αποφασιστικά στην επιβολή της καταστροφικής δικτατορίας. Και στη πολιτική αρκεί ένα ιστορικό λάθος, Βατερλώ ή αποστασία δεν έχει σημασία, για να σφραγίσει μια πολιτική καρριέρα.

Το ιστορικό επίτευγμα του Κ. Μητσοτάκη είναι ότι δεν το έβαλε κάτω. Πάλεψε σκληρά για να δαμάσει τη βαριά κληρονομιά, μετά τη μεταπολίτευση. Τέκνο της δημοκρατικής Κρήτης, απαλλαγμένος από τις αντικομουνιστικές ψυχώσεις της Μητροπολιτικής Ελλάδας,  έκανε ανοίγματα προς την αριστερά, συγκυβέρνησε μαζί της έστω και για λίγους μήνες, πήρε τη ρεβανς από τον αιώνιο αντίπαλο Ανδρέα Παπανδρέου και κατάφερε να εκλεγεί πρωθυπουργός, κάτι που κανείς δεν φανταζόταν μερικά χρόνια πριν.

Ως πρωθυπουργός, έδειξε αυτά τα δύο πρόσωπα του Ιανού. Νεοφιλελεύθερες πολιτικές που πήγαν να εφαρμοστούν για πρώτη φορά στην Ελλάδα και συγχρόνως μια στόφα stateman που δεν παίρνει τόσο πολύ υπόψιν του το πολιτικό κόστος, διαμορφώνοντας συγχρόνως μια ρεαλιστική εξωτερική πολιτική χωρίς εθνικισμούς στα εθνικά θέματα. Στόφα που σπανίζει στη χώρα, τις τελευταίες δεκαετίες.

Ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για την ετυμηγορία της ιστορίας. Ηταν ανοικτός σε συνεντεύξεις για ιστορικά θέματα, προσπαθώντας να υπερασπιστεί τις πράξεις του. Πριν από αρκετά χρόνια, μιλώντας στην εκπομπή του Αλέξη Παπαχελά, «Φάκελοι», είχε δώσει μια συνέντευξη – ποταμό, περιγράφοντας την εκδοχή του για την Αποστασία, τα Ιουλιανά του 1965 και τη δικτατορία των συνταγματαρχών – μια συνέντευξη που είχε προκαλέσει αντιδράσεις, ήδη προτού ολοκληρωθεί η μετάδοσή της. Στον επίλογο, ο Μητσοτάκης, μεταξύ άλλων, υποστήριξε ότι «η ιστορία θα αποδώσει δικαιοσύνη».

Και ο δημοσιογράφος, από την πλευρά του, παρέπεμψε σε μια φράση ενός «θανάσιμου, πολιτικού του αντιπάλου»: «Τον Μητσοτάκη, ακόμη και αν δεν πιστεύεις αυτά που λέει, τον ακούς προσεκτικά». Το ίδιο θα κάνει και η ιστορία. Οταν τελειώσει το πένθος, θα ακούσει προσεκτικά τα λόγια και θα σταθμίσει προσεκτικά τα έργα και τις ημέρες του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Ακόμη, και αν δεν τον πιστεύει…