Η «πασοκοποίηση» είναι πλέον διεθνής όρος: έτσι ονομάζεται η κρίση και εκλογική κατάρρευση των άλλοτε κραταιών σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων, όταν εγκατέλειψαν τις αρχές τους και συνασπίστηκαν με την δεξιά, εφαρμόζοντας νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Μετά το ΠΑΣΟΚ από το 2012, ακολούθησε πρόσφατα το Γαλλικό και λίγο πριν το Ισπανικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, που βασανίζεται από μια βαθιά εσωτερική κρίση.

Την ίδια πορεία προς τη καταστροφή ακολουθούσαν και οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες που συγκυβερνούν με την Ανγκελα Μέρκελ. Για αυτό ακριβώς και έκαναν στροφή τελευταία, ασκώντας κριτική στη συντηρητική παράταξη και παραδίδοντας την ηγεσία του κόμματος στον Μάρτιν Σουλτς, που τάχθηκε υπέρ της ελάφρυνσης των μέτρων λιτότητας. Η πιο τρανταχτή περίπτωση είναι του πορτογαλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, που κυβερνά με την υποστήριξη του «Μπλόκο της Αριστεράς» και του ΚΚ, ροκανίζοντας τα μέτρα λιτότητας. Η κυβέρνηση είναι δημοφιλής και η Πορτογαλία είναι η  μοναδική χώρα όπου το Σοσιαλιστικό Κόμμα βρίσκεται σε άνοδο.

Το ΠΑΣΟΚ δεν  έβγαλε τα απαραίτητα διδάγματα από τη κρίση του. Η ανοικτή πλέον αντιπαράθεση ανάμεσα στην Φ. Γεννηματά και την ομάδα στην οποία πρωταγωνιστούν ο τέως γραμματέας Ν. Ανδρουλάκης και ο νυν Στ. Ξεκαλάκης, αναβιώνει για το κόμμα μια νέα περίοδο εσωκομματικών συγκρούσεων.

Φαινομενικά πρόκειται για δύο διαφορετικές επιλογές. Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θέλει την διατήρηση του ΠΑΣΟΚ ως ενιαίου διακριτού χώρου. Οι αντίπαλοι της προτείνουν εμμέσως την ρευστοποίησή του σε ένα νέο εκσυγχρονιστικό ρεύμα που θέλουν διάφοροι παράγοντες. Από τον νύν γραμματέα έως τον Ε. Βενιζέλο και άλλους ανέστιους της εγχώριας κεντροαριστεράς, όπως η Α. Διαμαντοπούλου και ο Γ. Φλωρίδης, μηδέ εξαιρουμένου του λεγόμενου «Κέντρου» όπως αυτοπροσδιορίζεται ο Στ. Θεοδωράκης. Και φυσικά του – διακριτικά – επανακάμψαντος Κ. Σημίτη.

Όμως καμιά πλευρά δεν προτείνει αλλαγή πολιτικής με την επιστροφή του κόμματος στις αριστερές, σοσιαλιστικές του καταβολές. Η Φ. Γεννηματά, αμέσως μετά την εκλογή της έπαιξε το χαρτί της ακραίας αντι-Συριζα στάσης, αλλά αυτό δεν απέδωσε δημοσκοπικά. Διακριτικά πήγε να το εγκαταλείψει, αλλά τελευταία δεν δίστασε να συναντηθεί με τον κ. Μητσοτάκη φλερτάροντας με την ιδέα της πτώσης της κυβέρνησης και των πρόωρων εκλογών.

Αυτό μοιάζει να είναι το σχέδιο της εσωκομματικής αντιπολίτευσης και των διαφόρων παραγόντων: να φύγει ο ΣΥΡΙΖΑ μια ώρα αρχύτερα και να συμμετάσχουν ως νέο μόρφωμα στην επόμενη κυβέρνηση υπό την ΝΔ.

Όλα αυτά απέχουν απέχουν παρασάγγες από τις διεργασίες που σημειώνονται στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Παρατηρείται έτσι το φαινόμενο, η ηγεσία των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών να υποστηρίζει με κάθε τρόπο την ελληνική κυβέρνηση, με την εξαίρεση του ΠΑΣΟΚ και των ευρωβουλευτών του.

Κάπως έτσι η πασοκοποίηση του ήδη πασοκοποιημένου ΠΑΣΟΚ διαγράφεται στον ορίζοντα.