Η συγκυρία της 3ης Σεπτέμβρη και το άρθρο του Αλέξη Τσίπρα για τον Ανδρέα Παπανδρέου αναθέρμαναν τη διαμάχη για τον ιστορικό ηγέτη του ΠΑΣΟΚ, σε μια εποχή προβληματισμού για το αβέβαιο μέλλον της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας.

Ads

Όμως, για μια ακόμη φορά η συζήτηση για την ιστορία της χώρας επηρεάζεται από πολιτικές και κομματικές επιδιώξεις και την συγκυρία. Η αναμφισβήτητη ιστορική προσφορά του σε μέτρα κοινωνικής δικαιοσύνης, τον εκδημοκρατισμό της χώρας και την εθνική συμφιλίωση, τείνει να εξιδανικεύσει τον Ανδρέα, παραλείποντας τα λάθη του. Όπως η υστέρηση σε μεταρρυθμίσεις για σύγχρονο κράτος, η έκρηξη του λαϊκισμού, η ηθική νομιμοποίηση της διαφθοράς.

Ήταν ο ίδιος ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ που είχε πει για κάποιον υπουργό του ότι «είπαμε να κάνει ένα δωράκι στον εαυτό του αλλά όχι και 500 εκατομμύρια», είχε προτρέψει τον τότε υπουργό του Δ. Τσοβόλα «να τα δώσει όλα» για να κερδίσει τις εκλογές και έμπλεξε τη χώρα στο σκάνδαλο Κοσκωτά.

Παρά το τεράστιο πολιτικό του ανάστημα, η τελευταία περίοδος της ζωής και της διακυβέρνησής του υπήρξε μια  περίοδος χωρίς προηγούμενο πολιτικής παρακμής. Δεν φρόντισε να έχει συνεργάτες ή διαδόχους αλλά μάλλον μια «αυλή» που ξόδεψε το πολιτικό του κεφάλαιο, διαβρωμένη από την εξουσία.

Ads

Εξάλλου, η απόπειρα σύγκρισης ΣΥΡΙΖΑ με ΠΑΣΟΚ ή Τσίπρα με Παπανδρέου δεν έχει νόημα, καθώς πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικές εποχές. Το μοναδικό κοινό σημείο είναι η χωρίς όρια αντίδραση της δεξιάς σήμερα, αλλά και την πρώτη περίοδο διακυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου, που είχε χαράξει τη στρατηγική κατεύθυνση μιας  πλατιάς λαϊκής προοδευτικής συμμαχίας, στο δίπολο Δεξιά – Αντιδεξιά.

Ορισμένοι από τους επιγόνους του κινούνται αντίστροφα, φλερτάροντας  με την ακραία συντηρητική ΝΔ. Και αυτό είναι που τους ενοχλεί, όταν βλέπουν ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου, παρά τις αδυναμίες του, επανέρχεται στην επικαιρότητα. Σαν να είχε μια δεύτερη ζωή.