Αν και το πακέτο διάσωσης των 32 δισ. είναι ακόμη μια απροσδιόριστη εξαγγελία, που δεν έχει οριστικοποιηθεί, ειδικά ως προς τους όρους και τις προϋποθέσεις χορήγησης, εντούτοις στους κόλπους της κυβέρνησης  και στον φιλοκυβερνητικό τύπο επιχειρείται να καλλιεργηθεί μια “ευφορία” ότι αυτοί οι πόροι θα αποτελέσουν χρυσή ευκαιρία για να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο της χώρας και γενικότερα ότι θα συμβούν όλα όσα δεν συνέβησαν στα 40 χρόνια που η Ελλάδα βρίσκεται στην ΕΕ. 

Το βασικότερο ερώτημα είναι γιατί κανένα από τα κόμματα εξουσίας δεν αντιλήφθηκε εδώ και δεκαετίες αυτό που και ένας φοιτητής οικονομικών αντιλαμβάνεται για το παραγωγικό υπόδειγμα αλλά το κάνει τώρα, μόλις φέρεται ότι έρχεται  άφθονο ευρωπαϊκό χρήμα. Και γιατί η κυβέρνηση ΝΔ δεν έκανε το παραμικρό σε αυτή την κατεύθυνση μέχρι τώρα αλλά “σνόμπαρε” την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ όταν έθετε ως βασικό όρο κάθε χρηματοδοτικού εργαλείου, να “κουμπώνει” σε ένα εθνικό αναπτυξιακό σχεδιασμό. 

Αντίφαση είναι και το γεγονός ότι μια σειρά από “ειδικούς”  μιλάνε για ένα “δεύτερο ΕΣΠΑ” όταν έχουν τις χειρότερες επιδόσεις στην απορρόφηση στο κατεξοχήν ΕΣΠΑ ή ανακαλύπτουν όψιμα τη σημασία των Δημόσιων Επενδύσεων ενώ η κυβέρνηση μέχρι σήμερα σε συνθήκες προ πανδημίας, είχε συρρικνώσει το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. 

Η Ελλάδα έχει υλοποιήσει διαδοχικά κοινοτικά πλαίσια στήριξης και μέχρι σχετικά πρόσφατα, το ενιαίο χαρακτηριστικό τους ήταν αδιαφάνεια, “ημέτεροι”  και αρπαχτές. Ακόμη και στις πολύ σημαντικές εθνικές υποδομές μεγάλης κλίμακας που χρηματοδοτήθηκαν από ευρωπαϊκούς πόρους, η Δικαιοσύνη ερευνά ακόμη και σήμερα υποθέσεις απάτης και υπερτιμολογήσεων.

Και τότε όπως και τώρα, μιλούσαν για αυστηρούς ελέγχους, διαφάνεια κλπ.  Αυτοί που σήμερα μιλούν για “χαμένες ευκαιρίες” είναι περίπου οι ίδιοι που ευθύνονται για τη διαχρονική σπατάλη των “πακέτων” σε δράσεις και εξυπηρετήσεις με ισχνό αναπτυξιακό αποτύπωμα. Σήμερα, άλλωστε στις καίριες  θέσεις βρίσκονται όχι μόνο τα στελέχη της ΝΔ αλλά και πρόσωπα με κρίσιμους ρόλους στην περίοδο του σημιτικού “εκσυγχρονισμού”, όταν οι ευρωπαϊκοί πόροι κατάντησαν, συχνά, επιθεωρησιακά νούμερα.  

Σήμερα δεν υπάρχουν οι πολιτικές εγγυήσεις ότι οι πόροι θα κατευθυνθούν σε σοβαρές επενδύσεις και την πραγματική οικονομία αφού το δείγμα γραφής όσων θα τους διαχειριστούν ξεκινά και τελειώνει με …κατάρτιση και voucher. Ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία προκαλούν οι διατυπώσεις ευρωπαίων αξιωματούχων για “αυστηρή επιτήρηση” του πακέτου προς την Ελλάδα που σημαίνει ότι θα συνδυαστεί με “διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις”, νέο κύκλο αξιολογήσεων και επιτροπείας. Όλο αυτό ξυπνά μνημονιακούς εφιάλτες  και πολιτικές που θα ακυρώσουν κάθε απαπτυξιακή διάσταση του πακέτου.