Τι γνωρίζουμε ήδη;

Ένα από τα βασικότερα γνωρίσματα της κατάθλιψης, είναι αυτό που αποκαλούν οι επιστήμονες νευρωτισμός, η τάση δηλαδή ενός ατόμου σε αρνητικά συναισθήματα και συναισθηματική αστάθεια. Άλλο γνώρισμα είναι εξωστρέφεια, που χαρακτηρίζει τα κοινωνικά άτομα, τα οποία έχουν τάση προς θετικά συναισθήματα.

Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα που ονομάζονται εκλεκτικοί αναστολείς σεροτονίνης (SSRIs) χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της κατάθλιψης, και ενισχύουν τα ποσοστά της χημικής ουσίας σεροτονίνης, που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά μηνυμάτων γύρω από τον εγκέφαλο. Σχετικά με τα αντικαταθλιπτικά, οι γιατροί στο παρελθόν θεωρούσαν πως «ανεβάζουν» την διάθεση των ατόμων με μικρά ποσοστά σεροτονίνης, σε καμία περίπτωση όμως δεν είχαν αναφερθεί σε αλλαγή της προσωπικότητας τους.

Στο επίκεντρο της προσοχής των ερευνητών βρίσκεται τώρα, το κατά πόσο τα αντικαταθλιπτικά διαφοροποιούν την προσωπικότητα του ασθενή και αν αυτή η αλλαγή είναι προς το θετικό ή το αρνητικό. Η μελέτη που διενεργήθηκε εξέτασε την αλλαγή των δύο γνωρισμάτων( νευρωτισμός και εξωστρέφεια) και της κατάθλιψης σε τρεις ομάδες ανθρώπων. Στην πρώτη ομάδα χορηγήθηκε το αντικαταθλιπτικό paroxetine (εμπορική ονομασία Seroxat), στη δεύτερη δόθηκε εικονική φαρμακευτική αγωγή (placebo), ενώ η τρίτη ομάδα ακολούθησε γνωστική θεραπεία.

Τι λέει η νέα μελέτη;

Τόσο η ομάδα που έλαβε paroxetine όσο και εκείνη που ακολούθησαν γνωστική θεραπεία, έδειξαν σημάδια βελτίωσης και στους τρεις τομείς: ήταν λιγότερο καταθλιπτικοί, λιγότερο νευρωτικοί και περισσότερο εξωστρεφής. Ενδιαφέρον παρουσιάζει μάλιστα το γεγονός πως η εικονική φαρμακευτική αγωγή είχε τα ίδια αποτελέσματα,σχετικά με την κατάθλιψη, αλλά δεν προκάλεσε διαφοροποιήσεις στα ποσοστά νεύρωσης και εξστρέφειας.

Χρησιμοποιώντας τυποποιημένες μετρήσεις για τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και των καταθλιπτικών συμπτωμάτων, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως η αλλαγή στα άτομα που χρησιμοποίησαν paroxetine δεν αφορούσε την κατάθλιψη και μόνο. Σχετικά με τα άτομα που υποβλήθηκαν σε γνωστική θεραπεία, οι αλλαγές στην προσωπικότητα των συμμετεχόντων εξηγήθηκε ως φυσικό επακόλουθο της βελτίωσης των καταθλιπτικών συμπρωμάτων.

Τέλος τα άτομα που έλαβαν paroxetine και είχαν τις μεγαλύτερες νευρωτικές πτώσεις, κατά τη διάρκεια της θεραπείας ήταν λιγότερο πιθανό να υποτροπιάσουν κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, ακόμη και αν σταματούσαν την λήψη των φαρμάκων τους.

Πόσο αξιόπιστα είναι τα εν λόγω συμπεράσματα;

Aρχικά θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι ο διαχωρισμό της διάθεσης από την προσωπικότητα είναι τεχνητός, καθώς αυτά τα δύο συνυπάρχουν και αλληλεπιδρούν. Επιπλέον τα αποτελέσματα των πολύπλοκων υπολογισμών που έγιναν κατά τη διάρκεια του πειράματος ενδέχεται, ως ένα βαθμό, να προέκυψαν τυχαία ενώ και ο αριθμός των συμμετεχόντων δεν ήταν μεγάλος και ίσως για αυτό όχι και ιδανικός για ασφαλή συμπεράσματα.

Παρ ‘όλα αυτά, τα περισσότερα από τα αποτελέσματα είναι εφοδιασμένα με την θεωρία ότι τα αντικαταθλιπτικά έχουν επιπτώσεις στα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, πέρα και πάνω από τα αποτελέσματα τους στην κατάθλιψη. Έτσι, είναι πιθανόν τα συμπεράσματα να είναι αρκετά αξιόπιστα, αν και θα ήταν καλό να επιβεβαιωθούν και από κάποια μεγαλύτερη έρευνα.

Ποιος διεξήγαγε την έρευνα;

Οι ερευνητές που συνέβαλαν στην έρευνα προέρχονται από διάφορα πανεπιστήμια των ΗΠΑ, ενώ η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Archives of General Psychiatry. Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από τις επιχορηγήσεις της Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας των ΗΠΑ , και τα φάρμακα δόθηκαν από τον κατασκευαστή του paroxetine, GlaxoSmithKline.

Πηγή: Guardian