Πολλοί τον χαρακτηρίζουν ως τον «Τσίπρα» της Μεγάλης Βρετανίας. Μπορεί η νίκη του με συντριπτικό ποσοστό επί των αντιπάλων του να έσκασε σαν πυροτέχνημα για κάποιους, αλλά ο Τζέρεμι Κόρμπιν, ο νέος ηγέτης των Εργατικών με το αριστερό προφίλ, δεν είναι ένας πολιτικός που εισέρχεται στη βρετανική πολιτική σκηνή από το πουθενά. Έχοντας κολλήσει πολλά «ένσημα» στον αγώνα κατά της μοναρχίας, της λιτότητας και του πολέμου, στο πρόσωπο του νέου ηγέτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης αντικατοπτρίζεται η βαθιά ανάγκη αλλαγής του πολιτικού συστήματος στη Mεγάλη Βρετανία και την Ευρώπη.

Το πορτρέτο του νέου ηγέτη των Εργατικών μέσα από μία αποκαλυπτική και προφητική συνέντευξη στο Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα.

Για τους φίλους του είναι ο πολιτικός που μπορεί να αναστήσει τους Βρετανούς Εργατικούς, επαναφέροντας την παράταξη πίσω στις «πραγματικά αριστερές» ρίζες της προ-Μπλερ εποχής. Για τους επικριτές του, από την άλλη, είναι ένα στέλεχος με αναχρονιστικές αντιλήψεις. Σε κάθε περίπτωση, από όποια πλευρά του πολιτικού φάσματος και αν τον προσεγγίσει κανείς, ο 66χρονος Τζέρεμι Κόρμπιν είναι ο κεντρικός πρωταγωνιστής των πολιτικών εξελίξεων σήμερα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Και όχι μόνο, γιατί όπως πολύ σωστά παρατήρησαν οι New York Times, η εξέλιξη συτή στην παραδοσιακά συντηρητική Βρετανία υπογραμμίζει την αποσταθεροποίηση των ευρωπαϊκών πολιτικών δομών, με τους ψηφοφόρους να απομακρύνονται από τον χώρο του Κέντρου και να κινούνται είτε προς την Αριστερά, είτε προς την Ακροδεξιά.

Ένας «λιτός» πολιτικός απέναντι στη λιτότητα

Ο Κόρμπιν μπορεί να διάγει λιτό βίο – δηλώνει σταθερά από την αρχή της πολιτικής του καριέρας χαμηλές δαπάνες – είναι σφοδρός πολέμιος όμως της λιτότητας. «Η λιτότητα χρησιμοποιείται σαν κάλυμμα για τον ανασχηματισμό της κοινωνίας, τη διόγκωση της ανισότητας και της αδικίας», δηλώνει και τονίζει την ανάγκη η παράταξη του να πρωτοστατήσει στην εκπόνηση ενός συνεκτικού σχεδίου εναλλακτικής οικονομικής λύσης στην κρίση. Εναλλακτικός και ο ίδιος είναι χορτοφάγος και θα τον συναντήσει κανείς στους δρόμους του Λονδίνου να μετακινείται με το ποδήλατο του.

Κεντρικοί άξονες της πολιτικής που πρεσβεύει είναι η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και διαπλοκής, η στήριξη και ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα των παροχών Υγείας, η ενιαία και δημόσια διάρθρωση του βρετανικού εκπαιδευτικού συστήματος και η ενεργή συμμετοχή του κράτους σε νευραλγικούς τομείς όπως πχ η ενέργεια.

Για αυτό άλλωστε και βρίσκεται πιο κοντά στους πιο ριζοσπαστικούς οικονομολόγους Ρίτσαρντ Μέρφι και Τζόζεφ Στίγκλιτζ, γεγονός για το οποίο έχει δεχτεί κριτική από τα συστημικά βρετανικά μέσα.

Το 2003, ο Τζέρεμι Κόρμπιν είχε μιλήσει στον Στέλιο Κούλογλου και την εκπομπή Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα για τις «περίεργες» πολιτικές ισορροπίες που είχαν ήδη αρχίσει από τότε να διαμορφώνονται, στρώνοντας σε μεγάλο βαθμό το δρόμο που οδήγησε στο ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και την αναδιάταξη του πολιτικού φάσματος σε Ευρώπη και Αμερική. Αν και έχουν περάσει 12 χρόνια, αλλάζοντας κανείς τα ονόματα και κάνοντας τους παραλληλισμούς με το σήμερα, η ανάλυση του παραμένει διαχρονικά επίκαιρη.

Σχολιάζοντας το τότε φλερτ του Εργατικού Τόνι Μπλερ με τον Τζορτζ Μπους και τις συντηρητικές ευρωπαϊκές δυνάμεις, ο Κόρμπιν έλεγε στο Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα:  «Είναι μια ιδιαίτερη κατάσταση, ενώ έχουμε Εργατική κυβέρνηση στη Βρετανία και κατά καιρούς σοσιαλιστικές στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ολλανδία, τη Σουηδία, τη Νορβηγία και τη Δανία. Ο Σρέντερ αιφνιδίασε όταν κατάφερε να ξαναβγεί χάρη στην αντίθεσή του στον πόλεμο. Όμως, οι “φίλοι” του Μπλερ στην Ευρώπη είναι ο Αθνάρ κι ο Μπερλουσκόνι. Θα προτιμούσαμε να είχε συνασπιστεί με τον Ζοσπέν και, φυσικά,  με άλλες αριστερές κυβερνήσεις αλλού. Η πολιτική του τρίτου δρόμου του Κλίντον δείχνει πια το πραγματικό της πρόσωπο. Δηλαδή, ευθυγραμμίζεται με τη Δεξιά παντού».

«Υπάρχουν και αντιφάσεις, όπως στα πάντα. Ενώ η βρετανική εξωτερική πολιτική είναι υπέρ των ΗΠΑ και πολύ συντηρητική, η πολιτική βοηθείας και η διαγραφή του χρέους του Τρίτου Κόσμου είναι αρκετά ριζοσπαστικές. Συχνά, η κυβέρνηση δείχνει προς δυο κατευθύνσεις. Η Υπουργός Ανάπτυξης προωθεί θετικά προγράμματα ανάπτυξης στο εξωτερικό αν και μπλέκονται το Νομισματικό Ταμείο κι η Παγκόσμια Τράπεζα. Όμως, τα Υπουργεία Εξωτερικών και ‘Άμυνας προωθούν μια επιθετική πολιτική στον κόσμο», σχολίαζε στον φακό της εκπομπής.

Ήμασταν μόλις στο 2003 όταν δήλωνε  πως στην Ευρώπη προωθείται μια ατζέντα ενός όψιμου ιμπεριαλισμού από τη Δεξιά με το Κέντρο να υιοθετεί τον εθνικισμό. Η εισβολή στο Ιράκ ήταν προ των πυλών. «Αν θέλουμε ειρηνικό κόσμο, δεν θα τον πετύχουμε βομβαρδίζοντας τον κόσμο. Θα γίνει αν στραφούμε προς τα μεγάλα προβλήματα της φτώχειας στον κόσμο. Νομίζω ότι η μεγαλύτερη απειλή είναι η αμερικανική οικονομική στρατηγική που φτωχαίνει τους πληθυσμούς», έλεγε τότε. Κανείς όμως ούτε στις ΗΠΑ ούτε στην Ευρώπη δεν τον άκουσε…

Ο Βρετανός που κήρυξε τον πόλεμο… στον πόλεμο

Ήρθε στη ζωή, από δύο γονείς που γνωρίστηκαν σε κοινές κινηματικές δράσεις στα χρόνια του ισπανικού Εμφυλίου. Τα «γονίδια» του φαίνεται να συνέβαλαν σε αυτό που ο Τζέρεμι Κόρμπιν έγινε, καθώς τα 15 του μπήκε κι ο ίδιος σε κινηματικές διαδικασίες, συμμετέχοντας στην «Καμπάνια για τον Πυρηνικό Αφοπλισμό». Ο «πόλεμος»… στον πόλεμο δεν σταμάτησε όμως εκεί, καθώς ο σημερινός ηγέτης των Εργατικών συμμετείχε ενεργά σε οργανώσεις με αιτήματα, όπως η στήριξη του παλαιστινιακού λαού, ο αφοπλισμός, η ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών και ο αγώνας ενάντια στο φασισμό.

Ο Τζέρεμι Κόρμπιν ήταν όμως και ο πρωταγωνιστής μίας «εμφύλιας» σύρραξης, που έγινε εντός του Εργατικού πολιτικού στρατοπέδου, ηγέτης των οποίων ήταν τότε ο Τόνι Μπλερ. Αιτία η εισβολή στο Ιράκ, για την οποία ο πρωτοστάτης της «Συμμαχίας για τον Τερματισμό του Πολέμου» Κόρμπιν, διασταύρωσε τα ξίφη του και αντάλλαξε πυρά ανοιχτά με τον πρωθυπουργό του. Πολλοί καταψήφισαν τότε τη συμμετοχή της Βρετανίας στην επέμβαση στο Ιράκ, ήταν πολλοί περισσότεροι όμως οι βουλευτές που στήριξαν τον Μπλερ, με κομματικούς κύκλους να φτάνουν να χαρακτηρίζουν τον «αντάρτη» Κόρμπιν ως τον «ιό» των Εργατικών.

Συμμετέχοντας στα ντοκιμαντέρ του Στέλιου Κούλογλου «Για μια χουφτα πετρέλαιο» και «Ο ιερός πόλεμος του Μπους», ο Τζέρεμι Κόρμπιν είχε εξηγήσει και καταγγείλει τη στάση της κυβέρνησης Μπλερ σχετικά με την εισβολή στο Ιράκ, προοικονομώντας παράλληλα τα όσα έμελε να ακολουθήσουν στη Μέση Ανατολή.

«Ο ρόλος του αντιπολεμικού κινήματος είναι πολύ σημαντικός. Δημιουργήθηκε μετά την 11η Σεπεμβρίου κι επίτηδες ονομαστήκαμε  “Συμμαχία για τον Τερματισμό του Πολέμου” κι όχι “Όχι στον πόλεμο στο Αφγανιστάν”, γιατί όλοι ήξεραν ότι η κήρυξη πολέμου κατά της τρομοκρατίας δεν σταματά εκεί και μπορεί να επεκταθεί παντού. Έχουμε οργανώσει πολλές  συνελεύσεις στη χώρα και πολλές διαδηλώσεις στο εξωτερικό, σε συνεργασία με το Μέτωπο ενάντια στα Πυρηνικά, ακτιβιστικές οργανώσεις και εργατικά συνδικάτα. Όσο η κυβέρνηση προχωρούσε την ιδέα του πολέμου μαζί με τους Συντηρητικούς, εμείς οργανωθήκαμε δημόσια. Στην μεγάλη διαδήλωση που έγινε συμμετείχαν περισσότεροι από 400.000 αλληλέγγυοι. Ήταν η μεγαλύτερη του Λονδίνου. Ακόμα μεγαλύτερη απ’ τις  διαδηλώσεις κατά των πυρηνικών του ’80.  Όταν όλη η Ευρώπη μάχονταν κατά των πυραύλων Κρουζ. Κι αυτό επηρέασε πολύ», έλεγε.

Ασκώντας σκληρή κριτική στην ηγεσία του κόμματος στο οποίο ανήκει, δήλωνε: «Μετά την 11η Σεπτεμβρίου, ο Μπλερ συνειδητοποίησε ότι αν πλησίαζε τον Μπους, θα είχε περισσότερη επιρροή στον κόσμο και θα αντιπροσώπευε την Ευρώπη στον Μπους. Συνέβη το αντίθετο κι έγινε το ανδρείκελό του. Ο Μπλερ είχε στρατηγική. Έκανε το ίδιο με τον Πούτιν. ‘Όταν ο Πούτιν επιβλήθηκε ως πρόεδρος της Ρωσίας, μετά την παραίτηση Γιέλτσιν, πριν να εκλεγεί, ο Μπλερ πήγε στην Πέτρουπολη και μίλησε σε προεκλογική συγκέντρωση υπέρ του Πούτιν, ως υποψηφίου. Ο Μπλερ αποφάσισε ότι η θέση της Βρετανίας, ως πρώην αυτοκρατορίας αλλά τώρα μικρής χώρας, πρέπει να συνδεθεί με τους μεγάλους για να φαινόμαστε σπουδαίοι».

Πώς η Μεγάλη Βρετανία έγινε ο πράκτορας των ΗΠΑ στην ΕΕ

«Είναι εκπληκτικό πώς διαμορφώνεται η πολιτική μετά τη 11η Σεπτεμβρίου. Προφανώς, ο κόσμος σοκαρίστηκε από το συμβάν. Τρεις χιλιάδες άνθρωποι πέθαναν στους πύργους. Ο θάνατος των Αφγανών δεν τους ανέστησε. ‘Ίσως η Δύση πρέπει  να κατανοήσει ότι αν δεν αρχίσουμε να συζητάμε για Παλαιστινιακό και τα υπόλοιπα ανοιχτά ζητήματα, τότε η κατάσταση σε Μπαλί, Μόσχα, Τσετσενία, Ιράκ, Αφγανιστάν, θα συνεχίσει να καταδιώκει τη Δύση. Δεν θα εξαφανιστεί. Άρα, υπάρχουν σκέψεις ότι η τακτική είναι λάθος», προειδοποιούσε ο σημερινός ηγέτης των Εργατικών.

«Μετά την 11η Σεπτεμβρίου, ο Μπλερ αποφάσισε ότι το σημαντικότερο είναι να συμμαχήσει με τις ΗΠΑ. Πολλοί το παρεξήγησαν. Το θεώρησαν συναισθηματική αντίδραση στον πόνο των ΗΠΑ. Υπάρχουν πολλές πολιτισμικές ομοιότητες μεταξύ μας. Δεν ήταν. ‘Ηταν πλήρης αποδοχή της πολιτικής Μπους. Δεν καταδίκασε το λόγο για το Τόξο του Κακού όπου η Βόρεια Κορέα, το Ιράν, το Ιράκ, η Σομαλία, το Σουδάν η Κούβα ανήκουν σύμφωνα με τις ΗΠΑ στο Τόξο.  Στη συνέχεια, ο Μπλερ είπε ότι η Βρετανία πρέπει να ετοιμαστεί για θύματα για τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ», σημείωνε.

«Ο Μπλερ απομακρύνθηκε απ’την ιδέα της δημιουργίας μιας ενιαίας αμυντικής πολιτικής στην ΕΕ. Απομακρύνθηκε από κάθε ιδέα κοινής εξωτερικής ή αμυντικής πολιτικής κι έγινε ο πράκτορας των ΗΠΑ στην ΕΕ. Χρησιμοποίησε τη θέση και αξιοπιστία του, γυρίζοντας τον κόσμο υπέρ της πολιτικής Μπους. Είπε ότι πάει όπου δεν μπορεί να πάει ο Μπους. Ο Μπους μπορεί να μην γνωρίζει το χάρτη, αλλά, ο Μπλερ μεταμορφώθηκε σε πρέσβη των ΗΠΑ. Νομίζει ότι έτσι αποκτά εξουσία στον κόσμο. Έτσι όμως βλάπτει τη Βρετανία γιατί όλοι μας βλέπουν ως εργαλείο των ΗΠΑ.  Αν και είμασταν κοντά απ’το 2ο Παγκόσμιο. Το παράξενο είναι ότι δεν υπάρχουν οικονομικές ή στρατιωτικές απαιτήσεις», δήλωνε στο Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα.

«Μετά το 2ο Παγκόσμιο, η Βρετανία και η Ευρώπη επηρεάζονταν πολύ απ’τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Η Δυτική Ευρώπη ξέφυγε απ’την ιδέα ότι το οικονομικό μέλλον της βασίζεται στις ΗΠΑ κι ανέπτυξε  δική της οικονομία. Ακόμα και στο ’60, όπου η οικονομία της Βρετανίας ήταν άσχημα η τότε Εργατική κυβέρνηση δανείστηκε πολύ απ’τις ΗΠΑ, δεν έστειλε στρατεύματα στο Βιετνάμ παρόλες τις πιέσεις του Προέδρου Τζόνσον. Τώρα, δεν χρειαζόμαστε να ευχαριστήσουμε τις ΗΠΑ για οικονομικούς λόγους. Ομως, είμαστε μαζί με τις ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, στο Κόσοβο, στη Βοσνία και στον βομβαρδισμό του Ιράκ», εξηγούσε, αναλύοντας την «ανάρμοστη» σχέση Βρετανίας – ΗΠΑ.

Στις επάλξεις για τη Συρία και το Ισλαμικό Κράτος

Ο Τζέρεμι Κόρμπιν παραμένει πρωτοστάτης του αντιπολεμικού κινήματος και με τη Μέση Ανατολή να βρίσκεται μία δεκαετία μετά στις φλόγες, οι αντιστάσεις του σε οποιαδήποτε βρετανική συμμετοχή στη Συρία και στις αεροπορικές επιδρομές κατά του Ισλαμικού Κράτους – που στηρίζει ο πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον – δεν έχουν καμφθεί.

Η στάση του αυτή είναι άλλωστε κι ένα τα πιο ισχυρά επιχειρήματα των υποστηρικτών του, που επιμένουν ότι ο Κόρμπιν είναι από τους πολύ λίγους έντιμους άνδρες που έχουν απομείνει στην πολιτική. Κάποιος που μπορεί να εμπνεύσει μία νέα γενιά ακτιβιστών και να τους κάνει να πιστέψουν ότι υπάρχει εναλλακτική λύση στη νεοφιλελεύθερη «θατσερική συναίνεση» που τους έχει τόσο απογοητεύσει.

Στο ντοκιμαντέρ «Για μία χούφτα πετρέλαιο», ο Κόρμπιν προειδοποιούσε: «Αναπτύσσουν πυρηνικά και πολεμική βιομηχανία για να χτυπήσουν αυτούς που πολεμούν με μαχαίρια». Πράγματι, οι πολεμικές δαπάνες που φαλίρισαν την παγκόσμια οικονομία αποδεικνύεται ότι όχι μόνο δεν αντιμετώπισε φαινόμενα όπως ο τζιχαντισμός, αλλά τα εξέθρεψε κιόλας. «Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου θα περιμέναμε να αρχίσει μια εποχή, όπου η παραγωγή όπλων θα μειωνόταν. Αντίθετα, μπήκαμε σε μια διαδικασία όπου οι πολεμικές δαπάνες για εξοπλισμό αυξάνονται. Στο τέλος, τι έχουμε; Έναν πιο ασφαλή κόσμο; Ή μήπως τις ΗΠΑ και την Ευρώπη πάνοπλες με πανάκριβα και υπερ-σύγχρονα όπλα, για να αντιμετωπίσουν έναν υποτιθέμενο κίνδυνο,  από αυτούς που υποστηρίζουν ότι είναι με φτωχότερους; Η αλήθεια είναι ότι στις 11 Σεπτεμβρίου δεν υπήρχαν πιστόλια. Ήταν άνθρωποι με μαχαίρια, έτοιμοι να πεθάνουν που κατάφεραν να σκοτώσουν πολλούς. Άρα η ιδέα ότι τα όπλα σε προστατεύουν είναι μία πλάνη», εξηγούσε τότε.

«Νομίζω ότι η τωρινή κατάσταση είναι πολύ τρομακτική. Ο Αριέλ Σαρόν που είναι αδίστακτος κι εύκολα θα έκανε επίθεση στα Παλαιστινιακά εδάφη. Το καθεστώς της Σαουδικής Αραβίας βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση. Η σχέση της Τουρκίας με τους Κούρδους θα μπορούσε να εκραγεί. Η πιθανότητα υποστήριξης ισλαμικών κομμάτων, που ακολουθούν ένα παράξενο Ισλαμισμό στην Τουρκία κι αλλού είναι μεγάλη. Ο βομβαρδισμός του Ιράκ θα είναι καταστρεπτικός. Για τους Ιρακινούς, φυσικά, αλλά, και για τη Δύση σε πολιτικό επίπεδο. Θα σπρώξει τον κόσμο  πάλι στην αυτοκαταστροφή που θα παρουσιαστεί ως πολιτιστική διαμάχη», δήλωνε προφητικά αλλά και με καθαρή πολιτική ματιά το 2003 στο Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα. Η έκρηξη της Μέσης Ανατολής τον επιβεβαίωσε απόλυτα.

Για ένα κόμμα πιο δημοκρατικό

«Θέλω να κάνω το κόμμα μου πιο δημοκρατικό», ήταν το πρώτο μήνυμα που έστειλε ο Τζέρεμι Κόρμπιν, σημειώνοντας πως το Εργατικό Κόμμα έχει αλλάξει τους τελευταίους τρεις μήνες και ότι έχει ενισχυθεί, καθώς «ο λαός θέλει μια καλύτερη Βρετανία». Η αλλαγή σκυτάλης στους Εργατικούς μπορεί να εκληφθεί ως ένα ακόμα σημάδι ότι η Ευρώπη αν και δεν έχει αλλάξει ακόμη, αν και αυτό είναι ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα, έχει κάνει την αρχή προς αυτή την κατεύθυνση. Μπορεί ο Αλέξης Τσίπρας, ο ηγέτης με τον οποίο τα διεθνή ΜΜΕ σύγκριναν τον Κόρμπιν, να προσπάθησε να κάνει την αρχή και να εξαναγκάστηκε σε συμβιβασμό στην προσπάθειά του να φέρει την αλλαγή στην λιτότητα, τα άλλα κόμματα που παίρνουν όμως τη σκυτάλη σ’ αυτή την προσπάθεια, είναι ένα σημάδι ότι η ελπίδα μπορεί να έρθει.

«Ο Κόρμπιν πρέπει να προσέξει πάρα πολύ, γιατί η ιστορία έδειξε ότι η πρώτη τους αντίδραση θα είναι να θελήσουν να τον ανατρέψουν. Θέλουν να καταστρέψουν κάθε ελπίδα. Πρέπει να διασφαλίσει συμμαχίες. Πρέπει να μάθει από τη δική μας πικρή εμπειρία. Εμείς ήμασταν μόνοι ενάντια σε όλο το κατεστημένο», δήλωσε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Στέλιος Κούλογλου, σχολιάζοντας τη νίκη Κόρμπιν στο ρωσικό τηλεοπτικό δίκτυο Russia Today.

Δείτε το ντοκιμαντέρ του Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα:
• Για μια χούφτα πετρέλαιο

Διαβάστε επίσης:
• Τζέρεμι Κόρμπιν: Ο «Άγγλος Τσίπρας» νέος πρόεδρος των Εργατικών
• Τζέρεμι Κόρμπιν: «Με τον Αλέξη θα πολεμήσουμε μέσα στην Ευρώπη τη λιτότητα»
• Ιγκλέσιας προς Κόρμπιν: Τζέρεμι, καλώς ήρθες στη μάχη ενάντια στη λιτότητα!
• Βρετανία: H σκιώδης κυβέρνηση του Εργατικού Τζέρεμι Κόρμπιν
• Κούλογλου στη ρωσική TV: Οι Εργατικοί της Βρετανίας παίρνουν τη σκυτάλη από τον ΣΥΡΙΖΑ