Η Ιταλία δείχνει  έναν άλλο δρόμο για το πως οι κρατούμενοι στις φυλακές θα μπορούσαν να επιστρέψουν πίσω σε μια κανονική ζωή…

Ads

Στο Λέτσε, ο Marco Albanese, ένας αστυνομικός με 19 χρόνια εμπειρίας στην πλάτη του, έχει στήσει μία τάξη μέσα στις φυλακές της πόλης. Μπορεί τα παράθυρα της αίθουσας να είναι ενισχυμένα με γκρίζα κάγκελα, οι τοίχοι όμως έχουν χαρούμενες ζωγραφιές.  

Τι διδάσκει; Γευσιγνωσία και σερβίρισμα κρασιού. Μαθητές του; Οι κρατούμενοι της φυλακής. Κάποιοι έχουν καταδικαστεί για ένοπλη ληστεία, διακίνηση ναρκωτικών, ακόμη και για διασυνδέσεις με τη μαφία. Γιατί το κάνει αυτό; Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα του σωφρονιστικού καταστήματος του Λέτσε, που στόχο έχει να εξοπλίσει τους τρόφιμους του ιδρύματος με νέες επαγγελματικές δεξιότητες αλλά και να χτίσει έναν δεσμό τους με την τοπική κοινωνία, που στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι γνωστή για την ποικιλία σταφυλιών Negroamaro.

Οι New York Times βρέθηκαν σε ένα από τα μαθήματα του. Η διδασκαλία ξεκινά με μια μικρή αναδρομή στην ιστορία του κρασιού, από το πως το έπιναν οι αρχαίοι Έλληνες μέχρι το πως κατανάλωναν το κρασί οι Ρωμαίοι. Το θρανίο είναι στρωμένο με ένα χακί τραπεζομάντιλο και πάνω σε αυτό βρίσκονται κολονάτα ποτήρια και 3 διαφορετικά μπουκάλια κρασί έτοιμα να σερβιριστούν.

Ads

Σε 8 συνεδρίες, τα γκρουπ που αποτελούνται κάθε φορά από 30 άνδρες και γυναίκες μαθαίνουν πως να δοκιμάζουν, να ξεχωρίζουν και να σερβίρουν τα τοπικά κρασιά. Ο Albanese μαθαίνει τους κρατούμενους μαθητές του σε τι θερμοκρασία σερβίρεται το κάθε κρασί, και το πώς φυλάσσεται η κάθε ποικιλία στο κελάρι. Τους μαθαίνει επίσης το πρωτόκολλο του σερβιρίσματος.

Οι τρόφιμοι του σωφρονιστικού καταστήματος έχουν αγκαλιάσει με ενθουσιασμό το μάθημα. Η εμπειρία αυτή έχει υπάρξει όμως συναρπαστική και για τον κατά τα άλλα φύλακα τους, τον Marco Albanese. «Βλέπω τι είναι αυτοί οι άνθρωποι έξω από το πλαίσιο της φυλακής, τώρα που δεν χρειάζεται να κρατάω την απαραίτητη απόσταση, αφού είμαι ο δάσκαλος τους», λέει στους New York Times. «Χρειάζονται μία δεύτερη ευκαιρία και είναι πολύ σημαντικό να ξέρουν ότι οι θεσμοί πιστεύουν σε αυτούς και στο ότι μπορούν να εκπαιδευτούν σε μία νέα ζωή», συμπληρώνει.

«Ελπίζουμε να τους διδάξουμε την κοινωνική αξία της εργασίας και τα αγαθά του τόπου τους, ώστε αργότερα να επιλέξουν να εργαστούν εδώ, έχοντας ήδη το απαραίτητο πακέτο δεξιοτήτων», λέει στην αμερικανική εφημερίδα η Rita Russo, διευθύντρια της φυλακής.

Aλά ιταλικά

Ήδη από το 1970, το ιταλικό σωφρονιστικό σύστημα έχει επενδύσει στην επανεκπαίδευση των κρατουμένων. Ωστόσο, η έλλειψη οικονομικών πόρων στοχευμένων στην αποκατάσταση αυτών των ανθρώπων, καθώς και το χρόνιο πρόβλημα του υπερπληθυσμού στις φυλακές, εμποδίζει χιλιάδες κρατούμενους άνδρες και γυναίκες να έχουν κάτι να κάνουν όλη την ημέρα.

Στο πλαίσιο αυτό, ένα ακόμη καινοτόμο πρόγραμμα εφαρμόζεται σε μια φυλακή κοντά στο Μιλάνο, όπου ένα πραγματικό εστιατόριο λειτουργεί εντός του σωφρονιστικού καταστήματος, με τους κρατούμενους να δουλεύουν σε αυτό ως μάγειρες και σερβιτόροι.

Πέραν της οινογνωσίας, οι κρατούμενοι της φυλακής του Λέτσε μπορούν να τελειώσουν τις σπουδές τους στο λύκειο, να καλλιεργήσουν λαχανικά, να κάνουν μαθήματα θεάτρου, ζωγραφικής, ακόμα και ραπτικής.

Όμως το μάθημα οινογνωσίας είναι αυτό που θεωρείται κάτι μοναδικό στην Ιταλία.

Σχολιάζοντας την κίνηση η Georgia Zara, καθηγήτρια εγκληματολογίας και ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο του Τορίνο, λέει στην εφημερίδα ότι τα μαθήματα αυτά δεν μπορούν αν αποτελέσουν «θεραπεία». Τονίζει ωστόσο ότι «γεφυρώνουν το χάσμα μεταξύ της φυλακής και του έξω κόσμου, αποτελώντας μια μικρή επένδυση για να μειωθεί ο κίνδυνος της επιστροφής σε παραβατικές συμπεριφορές».