«Το δικομματικό σύστημα της Γαλλίας έχει περάσει πλέον στην ιστορία» διαπιστώνει η Deutsche Welle (DW) αναλύοντας τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των γαλλικών προεδρικών εκλογών, στον οποίο κυριάρχησαν δύο υποψήφιοι που δεν προέρχονται από τους Σοσιαλιστές και την «παραδοσιακή» Δεξιά.

Το συμπέρασμα της DW μένει να αποδειχθεί στην ζωή. Σίγουρα, όμως, στην ιστορία έχουν περάσει τα μέχρι πρότινος δύο μεγάλα κόμματα της γαλλικής πολιτικής σκηνής, όπως τα γνωρίζαμε μέχρι και την περασμένη Κυριακή. Διότι με το 19% που απέσπασε  ο Φρανσουά Φιγιόν βλέπει το πολιτικό του μέλλον να παγώνει οριστικά και το πολιτικό του κόμμα, τους Ρεπουμπλικανούς, να του προσάπτει ότι εξαιτίας του χάθηκαν οι εκλογές. Κι όμως, ήταν μόλις λίγους μήνες πριν, στις 27 Νοεμβρίου 2016, όταν ο Φιγιόν επιβλήθηκε στις εσωκομματικές εκλογές με ποσοστό 67% και παραμέρισε «ιερά τέρατα» της Δεξιάς, όπως ο Νικολά Σαρκοζί και ο Αλέν Ζιπέ.

Αναλόγως, από το αντίπαλο «στρατόπεδο», οι πάντες συμφωνούν, ανεξαρτήτως αφετηρίας, ότι «το Σοσιαλιστικό κόμμα δεν μπορεί να μείνει όπως ήταν μετά τις προεδρικές του 2017». Καθόλου περίεργο μετά το 6%.  

Αν επιβεβαιωθούν και οι δημοσκοπήσεις που «θέλουν» τον Μακρόν να επικρατεί και στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στις 7 Μαΐου, η DW σημειώνει ότι για πρώτη φορά στην 5η Γαλλική Δημοκρατία ανέρχεται στην κορυφή ένα πρόσωπο που δεν θα προέρχεται από την κεντρική πολιτική σκηνή.

Τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου δεν προκάλεσαν καμία έκπληξη. Εδώ και εβδομάδες τα προγνωστικά έλεγαν ότι θα επικρατήσει ο Μακρόν ενώ η υποψήφια του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου Μαρίν Λεπέν θα έρθει δεύτερη. Ωστόσο δεν ήταν λίγοι εκείνοι που ανησυχούσαν ότι οι εταιρείες δημοσκοπήσεων θα έπεφταν και στη Γαλλία έξω, όπως συνέβη στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ και στο δημοψήφισμα για το Brexit.

Στη Γαλλία ο προεκλογικός αγώνας είχε αναδείξει τέσσερα φαβορί. Ανάμεσά τους ο αριστερός Ζαν-Λικ Μελανσόν και ο κεντροδεξιός Φρανσουά Φιγιόν. Οι τέσσερις υποψήφιοι βρίσκονταν τόσο κοντά στις δημοσκοπήσεις, ώστε ο καθένας από αυτούς θα μπορούσε να περάσει στον δεύτερο γύρο. Την πιθανότητα αυτή ενέτεινε το γεγονός ότι το ένα τρίτο του εκλογικού σώματος ανήκε στην ομάδα των αναποφάσιστων λίγο πριν από την έναρξη της εκλογικής διαδικασίας.

Στο τέλος όμως όλα κύλησαν όπως αναμενόταν. Παρ’ όλα αυτά το αποτέλεσμα σηματοδοτεί μία τομή για τη Γαλλία.

«Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας που κανένας από τους υποψηφίους της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς δεν περνά στον δεύτερο γύρο» παρατηρεί ο Νικολά Σαρτέν, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο του Μπαθ της Μ. Βρετανίας. Γι’ αυτό το λόγο και η αντιπαράθεση μεταξύ των υποψηφίων δεν περιορίστηκε στα κλασικά «δεξιά» και «αριστερά» θέματα. «Αυτή τη φορά διασταύρωσαν τα ξίφη τους υποστηρικτές και αρνητές της παγκοσμιοποίησης».

Για την DW, ως προς αυτό το θέμα Μακρόν και Λεπέν εκπροσωπούν τα «δύο άκρα»: «η ηγέτις του Εθνικού Μετώπου υποστηρίζει τον οικονομικό προστατευτισμό, ζητά δημοψήφισμα για έξοδο της χώρας από το ευρώ και την ΕΕ και θέλει να εμποδίσει, όπως λέει, “τη μαζική μετανάστευση”. Από την πλευρά του ο Μακρόν είναι φιλοευρωπαϊστής και θιασώτης του οικονομικού φιλελευθερισμού».

Ακόμη και αν επικρατήσει ο Μακρόν στον δεύτερο γύρο, το σημαντικότερο ζήτημα είναι, σύμφωνα με τη γνώμη του πολιτολόγου Βινσέν Μαρτινί, οι βουλευτικές εκλογές τον Ιούνιο. Τότε ο Μακρόν θα πρέπει να έχει με το μέρος του την πλειοψηφία, ώστε να σχηματίσει κυβέρνηση. Ωστόσο αυτό δεν είναι πιθανό, κατά τον Μαρτινί. «Κάτι τέτοιο θα αποτελούσε πράγματι ένα ιστορικό γεγονός, ένα τόσο νέο κίνημα να έχει με το μέρος του αρκετούς βουλευτές στο κοινοβούλιο» πιστεύει ο Γάλλος πολιτολόγος.

Ως εκ τούτου είναι πιθανότερο να σχηματίσει ο Μακρόν έναν συνασπισμό με τους Σοσιαλιστές, τους Ρεπουμπλικάνους ή και τους δύο μαζί. Και εδώ υπάρχει το σενάριο να ανασυναταχθούν οι Ρεπουμπλικάνοι μετά το σκάνδαλο Φιγιόν πίσω από έναν νέο ηγέτη, ώστε να ξανακερδίσουν το χαμένο έδαφος.

Κάτι αντίστοιχο είναι μάλλον απίθανο για τους Σοσιαλιστές. Ο υποψήφιός τους Μπενουά Αμόν απέσπασε μόνο το 6% των ψήφων. «Οι Σοσιαλιστές δεν προχώρησαν στην αναγκαία ανανέωση του προφίλ τους, όπως συνέβη με το SPD στη Γερμανία ή με τους Εργατικούς στη Μ. Βρετανία» τονίζει ο Σαρτέν. Σε κάθε περίπτωση η επόμενη περίοδος θα είναι για τα δύο κόμματα, τους Σοσιαλιστές και τους Ρεπουμπλικάνους, μία εποχή εσωστρέφειας και ενδοσκόπησης, αφού γλίστρησε μέσα από τα χέρια τους η κυριαρχία στην πολιτική ζωής της Γαλλίας που διήρκεσε 50 χρόνια.

Από την άλλη, ούτε η Λεπέν έχει σοβαρούς λόγους να πανηγυρίζει. Η Politico θυμίζει, ότι στις αρχές Φεβρουαρίου οι δημοσκοπήσεις της έδιναν ποσοστό περίπου 28%. Αυτό το ποσοστό μειώθηκε σημαντικά λόγω της απογοητευτικής προεκλογικής της εκστρατείας. Το χθεσινό αποτέλεσμα ήταν το χαμηλότερο που είχαν προβλέψει για την ηγέτιδα του Εθνικού Μετώπου οι δημοσκόποι τις τελευταίες ημέρες.

Η ιταλική εφημερίδα, ωστόσο, κάνει έναν μάλλον «ακροβατικό» συμψηφισμό: «Συναθροίζοντας όμως το 19,6% που απέσπασε ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, γίνεται αντιληπτό ότι οι λαϊκιστές απέσπασαν πάνω από το 40% των ψήφων. Ποσοστό το οποίο θα ανέλθει στο 49% εάν σε αυτό προστεθούν και αυτών των πιο μικρών υποψηφίων που κατήλθαν στον πρώτο γύρο. Οι προεδρικές εκλογές είναι απίθανο να γεφυρώσουν το μεγάλο χάσμα στη Γαλλία ανάμεσα σε εκείνους που τάσσονται υπέρ της παγκοσμιοποίησης και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και σε εκείνους που θεωρούν την ανοικτή οικονομία ως την κύρια αιτία των κοινωνικών δεινών τους».

Διαβάστε επίσης: Πρώτος γύρος Γαλλικών εκλογών: Τα έξι συμπεράσματα

Και στο βάθος… Brexit

Η βρετανική εφημερίδα σε σημερινό της άρθρο εκτιμά ότι πιθανή νίκη Μακρόν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών της 7ης Μαΐου δεν θα είναι και τόσο ευνοϊκή για τις επερχόμενες διαπραγματεύσεις για το Brexit.

Ο κεντρώος φιλεοευρωπαϊστής πολιτικός έχει χαρακτηρίσει την απόφαση της Βρετανίας να εγκαταλείψει την ΕΕ «έγκλημα» που θα φέρει το Ηνωμένο Βασίλειο αντιμέτωπο με την «υποτέλεια». Η εκτίμηση αυτή του Μακρόν δείχνει την αυστηρή του προσέγγιση στο θέμα του Brexit.

Ο πρώην υπουργός Οικονομίας ο οποίος παραιτήθηκε για να αγωνιστεί υπέρ των μεταρρυθμίσεων, υπήρξε σφοδρός επικριτής της απόφασης του Ηνωμένου Βασιλείου να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Μακρόν τάσσεται υπέρ ενός σκληρού Brexit που θα αφήσει το Ηνωμένο Βασίλειο εκτός της ενιαίας αγοράς, ενώ έχει επισημάνει τη σημασία της «υπεράσπισης της ακεραιότητας» της ελεύθερης μετακίνησης και του ελεύθερου εμπορίου εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι διαπραγματεύσεις, σύμφωνα με τον Guardian, αναμφίβολα θα είναι πιο σκληρές με τον Μακρόν στην προεδρία της Γαλλίας, ο οποίος έχει ήδη προειδοποιήσει ότι δεν μπορεί να υπάρξει καμιά «προειδοποίηση ή παραίτηση» στην αδιαμφισβήτητη θέση της ΕΕ να υπερασπίζεται πρώτη τα δικά της συμφέροντα.

Σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει λίγο μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του, ο Μακρόν είχε δηλώσει ότι πρέπει να γίνει σεβαστή η επιλογή των Βρετανών να αποχωρήσουν από την Ευρώπη των 28. Επεσήμανε όμως ότι εφεξής το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα πρέπει να τύχει ειδικής μεταχείρισης.