Tην επιστολή της πρωθυπουργού της Βρετανίας Τερέζα Μέι με την οποία ενεργοποιείται το άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας και ξεκινά η αντίστροφη μέτρηση για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ παρέλαβε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ από τον Βρετανό πρέσβη στην ΕΕ Τιμ Μπάροου.

Την επιστολή, που είχε υπογράψει η Μέι τα μεσάνυχτα της Τρίτης, παρέδωσε αυτοπροσώπως στον Τουσκ ο Μπάροου στο γραφείο του. Με την ενεργοποίηση του άρθρου 50 ξεκινά η διετής περίοδος διαπραγματεύσεων προκειμένου να καθοριστούν οι όροι για την έξοδο της Βρετανίας από την Ένωση.

Ο Τουσκ επιβεβαίωσε ότι παρέλαβε την επιστολή, με ανάρτησή του στο Twitter όπου έγραψε ότι «μετά από εννέα μήνες το Ηνωμένο Βασίλειο τήρησε την υπόσχεσή του». Σε δεύτερο μήνυμα ανάρτησε επίσης μια φωτογραφία από την παράδοση της επιστολής.

H Ντάουνινγκ Στριτ έδωσε χθες τα μεσάνυχτα στη δημοσιότητα τη φωτογραφία που απαθανατίζει τη Μέι να υπογράφει την επίσημη επιστολή.

Η πρωθυπουργός, που αρχικά ήταν αντίθετη στο Brexit και ανέλαβε τον θώκο μετά την πολιτική αναταραχή που προκλήθηκε από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, θα έχει στη διάθεσή της δύο χρόνια για να διαπραγματευτεί τους όρους του διαζυγίου της Βρετανίας, προτού αυτό τεθεί σε εφαρμογή στα τέλη Μαρτίου του 2019.

Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, επικαλούμενο ευρωπαίους αξιωματούχους, η Τερέζα Μέι στην επιστολή της επιχειρεί να δώσει μια θετική χροιά στις συζητήσεις και ανακεφαλαιώνει τα 12 σημεία-κλειδιά (σημ: δείτε στο τέλος του κειμένου), στα οποία είχε αναφερθεί η Μέι ως στόχους της στην ομιλία της 17ης Ιανουαρίου.

Σε διάστημα 48 ωρών αφού διαβάσει την επιστολή ο Τουσκ θα στείλει στις 27 χώρες μέλη ένα προσχέδιο των βασικών γραμμών της διαπραγμάτευσης. Στη συνέχεια οι πρεσβευτές των 27 χωρών θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν το προσχέδιό του.

«Τώρα που έχει ληφθεί η απόφαση να αποχωρήσουμε από την ΕΕ, έχει έρθει η ώρα να ενωθούμε», θα πει η Μέι απευθυνόμενη στους Βρετανούς βουλευτές σήμερα, σύμφωνα με τα αποσπάσματα της ομιλίας της που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το γραφείο της. «Όταν καθίσω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τους επόμενους μήνες, θα εκπροσωπώ κάθε πολίτη του Ηνωμένου Βασιλείου — νέους και ηλικιωμένους, πλούσιους και φτωχούς, τις μεγάλες και τις μικρές πόλεις, την ύπαιθρο και όλα τα χωριά και τις κωμοπόλεις μεταξύ τους», αναμένεται να προσθέσει.

«Θέλουμε να ζήσουμε σε μία Βρετανία πραγματικά παγκόσμια που βγαίνει από την ΕΕ και οικοδομεί σχέσεις με τους παλιούς και τους νέους συμμάχους σε ολόκληρο τον κόσμο», θα πει σύμφωνα με τα αποσπάσματα της ομιλίας της που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το πρωθυπουργικό γραφείο.

Η φωτογραφία στην οποία η Τερέζα Μέι υπογράφει , κάτω από το πορτρέτο του Ρόμπερτ Γουόλπολ, πρωθυπουργού από το 1721 μέχρι το 1742, βρίσκεται στην πρώτη σελίδα πολλών βρετανικών εφημερίδων υπό τίτλους όπως «Τα μάτια της Ιστορίας μας κοιτούν» για τους Times , αλλά και «Ενα άλμα προς το άγνωστο» για τον Guardian.

«Αγαπητή ΕΕ, είναι ώρα να φύγουμε», γράφει η Daily Mirror, ενώ ευφορία και ιλαρότης επικρατεί στα ευρωφοβικά ταμπλόιντ: «Ελευθερία» είναι ο τίτλος της Daily Mail. «Ντόβερ και έξω», είναι η εγγραφή επάνω στα βράχια του Ντόβερ που κοσμεί την πρώτη σελίδα της Sun.

Εμπλοκές. Ηδη;

Ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή εξήγησε ότι όταν ο Ντόναλντ Τουσκ θα έχει στα χέρια του την επιστολή, τότε θα θεωρηθεί ότι έχει ενεργοποιηθεί το άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας.

Το περιεχόμενο της επιστολής έχει παραμείνει απόρρητο, καθώς το Λονδίνο προσπαθεί να κρατήσει μέχρι την τελευταία στιγμή μυστικά τα διαπραγματευτικά του επιχειρήματα, τη στιγμή που οι συνομιλίες με την ΕΕ των 27 θα διαρκέσουν δύο χρόνια, τουλάχιστον.

Ενα χρονοδιάγραμμα που φαίνεται φιλόδοξο στα μάτια των αναλυτών για να λυθούν δεσμοί που έχουν διαμορφωθεί κατά τη διάρκεια τεσσάρων δεκαετιών και με δεδομένη την πολυπλοκότητα των φακέλων.

«Η αλήθεια είναι ότι η διαπραγματευτική διαδικασία είναι τόσο τεράστια που δύο χρόνια δεν θα είναι αρκετά», λέει η Κάθριν Μπάρναρντ, καθηγήτρια Ευρωπαϊκού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Cambridge τονίζοντας ότι «κάθε πέτρα που σηκώνεις, άλλες εμφανίζονται».

Το ίδιο και η Καμίνο Μορτέρα-Μαρτίνεθ, ερευνήτρια του Centre for European Reform του Λονδίνου, θεωρεί ότι είναι «απίθανη» η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων σε δύο χρόνια.

«Πόσο μάλλον που πριν από την έναρξή τους ακόμη υπάρχουν εμπλοκές», διαπιστώνει η Πατρίσια Χόγκγουντ, καθηγήτρια Ευρωπαϊκής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Westminster αναφερόμενη στον λογαριασμό που πρέπει να πληρωθεί κατά την έξοδο ή στην πρόσβαση στην ενιαία αγορά.

Η Τερέζα Μέι αρνείται να εγγυηθεί τα δικαιώματα τριών εκατομμυρίων ευρωπαίων πολιτών που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη στιγμή που ο κύριος στόχος είναι ο περιορισμός της μετανάστευσης από την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Ο υπουργός αρμόδιος για το Brexit Ντέιβιντ Ντέιβις άφησε να εννοηθεί ότι το Λονδίνο δεν θα πληρώσει τον λογαριασμό που θα του παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Ενωση, σε κάθε περίπτωση , όχι στο σύνολό του, για προγράμματα επί των οποίων έχει ήδη δεσμευθεί το Ηνωμένο Βασίλειο.

Σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποτιμήσει σε 55 έως 60 δισεκατομμύρια ευρώ τον λογαριασμό αυτόν.

Απέναντι στις διαφωνίες αυτές και την επιθυμία των Βρυξελλών να στείλει το μήνυμα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί να έχει την τέλεια συμφωνία «με το ένα πόδι μέσα και το ένα πόδι έξω » από την Ευρωπαϊκή Ενωση, για να μην ενθαρρύνει άλλες χώρες να ακολουθήσουν το παράδειγμα το Λονδίνου, υπάρχει ο φόβος να μην υπάρξει τελικά συμφωνία. Καθόλου!

Η Τερέζα Μέι διαβεβαιώνει ότι δεν φοβάται μια τέτοια εξέλιξη, διότι «καθόλου συμφωνία είναι καλύτερη από μία κακή συμφωνία». Ομως για τους οικονομικούς κύκλους, αυτό είναι το χειρότερο σενάριο, την στιγμή που το ήμισυ των οικονομικών συναλλαγών του Ηνωμένου Βασιλείου γίνεται με την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Προς το παρόν η βρετανική οικονομία είναι σε καλή κατάσταση: η ανάπτυξη παραμένει σταθερή στο 1,8% το 2016 και μπορεί να φθάσει το 2% το 2017. Ομως, με την εκκίνηση της διαδικασίας του Brexit, οι επενδύσεις μπορεί να αλλάξουν προορισμό, ενώ ο πληθωρισμός που οφείλεται στην πτώση της ισοτιμίας της στερλίνας αρχίζει ήδη να βαραίνει στα πορτοφόλια των νοικοκυριών.

Οι διαφωνίες σχετικά με την έκβαση της ψηφοφορίας του δημοψηφίσματος παραμένουν και θέτουν σε κίνδυνο της εδαφική ακεραιότητα του Ηνωμένου Βασιλείου.

Το Σάββατο, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν στο Λονδίνο ζητώντας από την κυβέρνηση να βάλει τέλος «σε αυτήν την τρέλα του Brexit».

Στην Σκωτία, οι βουλευτές ψήφισαν υπέρ της διεξαγωγής νέου δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία, αφού το 62% των πολιτών της Σκωτίας ψήφισε υπέρ της παραμονής στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Αν και η Τερέζα Μέι επαναλαμβάνει ότι «τώρα δεν είναι η σωστή στιγμή», δύσκολα θα μπορέσει να αγνοήσει αυτό το αίτημα που απειλεί με διάλυση το Ηνωμένο Βασίλειο.

Χθες η Μέι συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Τουσκ, τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και τη Γερμανίδα καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ «για να τους ενημερώσει» πριν την κατάθεση της επιστολής για το Brexit, σύμφωνα με τον εκπρόσωπό της.

«Συμφώνησαν στο γεγονός ότι μια ισχυρή ΕΕ είναι προς το συμφέρον όλων και ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα παραμείνει στενός και δεσμευμένος εταίρος της», πρόσθεσε.

Ενόψει του Brexit η 60χρονη Μέι έχει μια από τις πιο δύσκολες αποστολές που αντιμετώπισε ένας Βρετανός πρωθυπουργός στην πρόσφατη ιστορία της χώρας: να καταφέρει να διατηρήσει ενωμένη τη Βρετανία, καθώς επίκειται και το νέο δημοψήφισμα για την ανεξαρτητοποίηση της Σκωτίας, ενώ παράλληλα να διεξάγει σκληρές διαπραγματεύσεις με τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ σχετικά με την οικονομία, το εμπόριο, την ασφάλεια και άλλα δύσκολα ζητήματα.

Το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων θα διαμορφώσει το μέλλον της οικονομίας της Βρετανίας, της πέμπτης μεγαλύτερης στον κόσμο, και θα καθορίσει αν το Λονδίνο θα μπορέσει να διατηρήσει τη θέση του ως ένα από τα δύο μεγαλύτερα οικονομικά κέντρα παγκοσμίως. Ωστόσο η πορεία των διαπραγματεύσεων για το Brexit είναι αβέβαιη.

Η Μέι έχει δεσμευθεί να επιδιώξει η Βρετανία να διατηρήσει τη μεγαλύτερη δυνατή πρόσβαση στις ευρωπαϊκές αγορές, όμως έχει τονίσει ότι στόχος της είναι το Λονδίνο να υπογράψει δικές του εμπορικές συμφωνίες με άλλες χώρες πέραν της ΕΕ και να θέσει περιορισμούς στη μετανάστευση από χώρες του μπλοκ.

Η Βρετανίδα πρωθυπουργός έχει παραδεχθεί ότι τα μέτρα αυτά απαιτούν η Βρετανία να αποσυρθεί από την ενιαία αγορά της ΕΕ. Μεταξύ των προτεραιοτήτων της είναι επίσης να αποχωρήσει από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Τα 12 σημεία του Brexit

1. Παροχή διαβεβαιώσεων και σαφήνεια κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων
2. Ανάληψη πλήρους ελέγχου του νομοθετικού έργου στη χώρα, χωρίς περιορισμούς από την ΕΕ και χωρίς να αναγνωρίζει τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της ΕΕ
3. Ενίσχυση της Κοινοπολιτείας και συμφωνία που θα είναι επωφελής για όλα τα μέλη του Ηνωμένου Βασιλείου (Αγγλία, Σκωτία, Ουαλία και Β. Ιρλανδία)
4. Προστασία των ισχυρών ιστορικών δεσμών με την Ιρλανδία και η διατήρηση της ελεύθερης διακίνησης των πολιτών των δύο χωρών
5. Έλεγχος της μετανάστευσης από την ΕΕ, χωρίς την αρχή της ελεύθερης μετακίνησης.
6. Διασφάλιση των δικαιωμάτων των Ευρωπαίων πολιτών στη Βρετανία και των Βρετανών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
7. Προστασία των εργατικών δικαιωμάτων.
8. Εξασφάλιση σχέσεων ελεύθερου εμπορίου με τις αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
9. Εξασφάλιση νέων εμπορικών συμφωνιών με τρίτες χώρες.
10. Διασφάλιση για της επιστήμης και της καινοτομίας στο Ηνωμένο Βασίλειο
11. Συνεργασία στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και του εγκλήματος.
12. Επίτευξη μιας ήπιας, σε πλήρη τάξη εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.