Την άρνηση και αποτυχία των ηγετών της ΕΕ να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων στη διαχείριση του προφυγικού και την ανάγκη δημιουργίας ενός δικτύου πόλεων αλληλέγγυων στους πρόσφυγες, κατέδειξαν δήμαρχοι από δεκαεφτά πόλεις της Ευρώπης, δεκάδες εκπρόσωποι διεθνών και ευρωπαϊκών ΜΚΟ και κινημάτων πολιτών που παρέχουν στήριξη στους πρόσφυγες, καθώς και εκπρόσωποι θεσμικών οργάνων που συναντήθηκαν στη διεθνή διάσκεψη «Solidacities – Πόλεις της Αλληλεγύης» στο Ευρωκοινοβούλιο στις Βρυξέλλες με πρωτοβουλία δώδεκα ευρωβουλευτών της Αριστεράς.

Οι συμμετέχοντες ένωσαν τις φωνές τους στην κοινή διαπίστωση ότι οι κυβερνήσεις στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη όχι απλώς δεν τηρούν τη συμφωνία για την κατανομή των προσφύγων αλλά και παρεμποδίζουν την υποδοχή προσφύγων και μεταναστών την ώρα που η υποσχεθείσα από την ΕΕ βοήθεια σε Ελλάδα και Ιταλία καθυστερεί και οι τοπικές κοινωνίες στέκονται αλληλέγγυες με δικούς τους πόρους, κινούμενες από ένα αίσθημα ανθρωπιάς και αλληλεγγύης. 

 «Αυτή τη στιγμή η Ευρώπη κοιτάζεται στον καθρέφτη και δεν αναγνωρίζει τον εαυτό της διότι έχει προδώσει όλες τις θεμελιώδεις αξίες της» ήταν το μήνυμα της δημάρχου της Βαρκελώνης, Άντα Κολάου. Με πολύ θετικό τρόπο και συγκίνηση έγινε δεκτή η παρουσία της ελληνικής πλευράς όπου συμμετείχαν ο δήμαρχος Λέσβου, Σπύρος Γαληνός, ο Ναμπίλ Μοράντ, Σύρος δήμαρχος Ανδραβίδας, η Καλυψώ Γούλα αντιδήμαρχος Θεσσαλονίκης και η δήμαρχος Τήλου, Μαρία Καμμά, τους οποίους είχε προσκαλέσει στο ευρωκοινοβούλιο ο Στέλιος Κούλογλου, συνδιοργανωτής της εκδήλωσης. Ο δήμαρχος Λέσβου κατέθεσε μάλιστα και πρόταση προς όλους με θέμα «Δίκτυο Ευρωπαϊκών Πόλεων – Η απάντηση στην προσφυγική κρίση». Ιδιαίτερα εκτεταμένη αναφορά στην εισήγηση του δημάρχου Λέσβου κάνει μάλιστα σε άρθρο της η γαλλική εφημερίδα Humanité.

• Διαβάστε εδώ τις εισηγήσεις των Ελλήνων δημάρχων

Δεν ήταν όμως μόνο οι μεγάλες πόλεις που έδωσαν το παρόν. Αίσθηση και ένθερμο χειροκρότημα προκάλεσε ο τρόπος με τον οποίο ένα μικρό χωριό της Καλαβρίας στην Ιταλία, το Καμίνι, απέκτησε ξανά ζωή και έντονη οικονομική δραστηριότητα λόγω της υποδοχής των προσφύγων.

«Δεν ήρθα εδώ για να μιλήσω για ένα πρόβλημα αλλά για έναν αναζωογονημένο τόπο, ένα πρότυπο για την Ευρώπη» λέει ο κάτοικος του χωριού Ροζάριο Τζούρτζολο, και εξηγεί πως το μικρό χωριό των 250 κατοίκων έχει φιλοξενήσει ήδη 90 πρόσφυγες και περιμένει άλλους 30 από την Τουρκία, τη Λιβύη και τον Λίβανο. 

Δείτε την εκδήλωση: 
 

«Ανοίξαμε τα σπίτια που παρέμεναν για χρόνια κλειστά από τη δεκαετία του ‘60 όταν οι Ιταλοί εγκατέλειπαν το χωριό για να βρουν δουλειά στο εξωτερικό» και συνεχίζει λέγοντας ότι «είχαμε πριν από δύο χρόνια μόνο οχτώ παιδιά στο σχολείο και τώρα έχουμε πενήντα. Όπως όλοι οι άνθρωποι του Νότου που έχουν πληγεί σκληρά από την κρίση, έτσι και η περιοχή της Καλαβρίας, αποδείξαμε ότι μπορέσαμε να βοηθήσουμε τους μετανάστες!» λέει γεμάτος ενθουσιασμό ο κ. Τζούρτζολο. Είμαστε το μοναδικό χωριό στην Ιταλία όπου το ΑΕΠ αυξήθηκε! Ελάτε να μας επισκεφθείτε!» καταλήγει καταχειροκροτούμενος.

«Οι μετανάστες δεν είναι απειλή αλλά μια πηγή και ένας πόρος» επιβεβαίωσε και ο δήμαρχος του Καμίνι, Τζιουζέπε Αλφάρανο, που πήρε το λόγο προσθέτοντας ότι «η υποδοχή των μεταναστών, ήταν ένας τρόπος για να αντιμετωπίσουμε την ερήμωση των χωριών, βοήθησε την οικονομία και μας επέτρεψε να ξαναχτίσουμε ένα μέλλον για τους νέους. Τώρα, έχουμε αύξηση του πληθυσμού και όλοι έχουν εργασία. Επανεκκινήσαμε βασικές υπηρεσίες, τα καταστήματα έχουν ξανανοίξει, η βιοτεχνία αναπτύσσεται, έχουμε ανακαινίσει ολόκληρο το ιστορικό κέντρο, παιδιά παίζουν στους δρόμους, άνθρωποι εργάζονται στα χωράφια, έχουμε δημιουργήσει έναν πλούσιο, ειρηνικό, γεμάτο ελπίδα και χρώματα κόσμο. Η συγχώνευση μεταξύ των διαφόρων εθνοτικών ομάδων είναι εφικτή. Είναι η μεγαλύτερη ελπίδα και η μεγαλύτερη πρόκληση για να επιβιώσει ο πολιτισμός μας».

Ο Τζιοβάνι Μανόκιο, δήμαρχος της Ακουαφορμόζα, ένα μικρό χωριό μόλις εκατό κατοίκων στην Καλαβρία, που αναβιώνει επίσης από την υποδοχή των μεταναστών, επισημαίνει ότι «θα συνεχίσουμε να επιμένουμε σε γέφυρες και όχι σε τείχη» και θέλοντας να διαλύσει, όπως είπε, το ταμπού που θέλει τις τοπικές αρχές που βοηθούν πρόσφυγες να χάνουν τις επόμενες εκλογές, είπε ότι στα δέκα χρόνια που υλοποιεί προγράμματα υποδοχής προσφύγων και μεταναστών, έχει κερδίσει και τις δύο εκλογικές αναμετρήσεις. 

Ο δήμαρχος της μικρής πόλης κοντά στη Μαδρίτη Ρίβας Βαθιαμαδρίδ, λέει ότι από τους ογδόντα χιλιάδες κατοίκους της περιοχής κανένας δεν είναι γηγενής. «Διατρανώνουμε σήμερα αυτό που είμαστε ή υπήρξαμε όλοι: πρόσφυγες και μετανάστες, η πολιτική μας πατρίδα δεν είναι μόνο ο τόπος που ζούμε αλλά και η εποχή στην οποία ζούμε κι όλοι όσοι φτάνουν στον τόπο μας είναι ευπρόσδεκτοι».

«Μόλις 43 άτομα δεχθήκαμε στην περιοχή της Ναβάρα», τόνισε επικρίνοντας την ισπανική κυβέρνηση ο δήμαρχος της Παμπλόνα, Χοσέμπα Αζιρόν «είναι γελοίο το νούμερο και δείχνει την έλλειψη πολιτικής βούλησης στην Ισπανία».

Όπως εξηγεί ο Νταβίντ Λίσταρ, εκπρόσωπος του δήμου της Βαρκελώνης, η δήμαρχος της πόλης, Άντα Κολάου, είχε προτείνει να γίνει η Βαρκελώνη μια «πόλη καταφύγιο» για τους πρόσφυγες. Πολύ γρήγορα ο δήμος έλαβε χιλιάδες ηλεκτρονικά μηνύματα από κατοίκους που προσφέρονταν να υποδεχθούν, να φιλοξενήσουν και να βοηθήσουν όπως μπορούσαν τους πρόσφυγες. Η Βαρκελώνη, συνεργάζεται ήδη με τη Λέσβο και τη Λαμπεντούζα, τόνισε ο Λίσταρ, θέλοντας να δημιουργήσει μια «κρίσιμη μάζα» ευρωπαϊκών πόλεων με το όνομα «We the cities of Europe» που θα στηρίξουν πρόσφυγες και μετανάστες στη Μεσόγειο. «Είμαστε οι πρώτες τοπικές αρχές που ακούσαμε την κραυγή των ανθρώπων που πνίγονταν στη θάλασσα», λέει προσθέτοντας ότι «πρέπει σε αυτή τη στιγμή της ιστορίας να είμαστε δημιουργικοί για να πραγματοποιήσουμε το όνειρό τους για μια ασφαλή ζωή και να αποτελέσουμε το αντίβαρο σ’αυτή την Ευρώπη της ντροπής.»

Η Αν Μαργκαρέτε Λιβ, αντιδήμαρχος της Στοκχόλμης, εξηγεί πώς το φθινόπωρο του 2015, ο κεντρικός σταθμός της πόλης πλημμύρισε από πρόσφυγες που δεν ήξεραν πού να πάνε και βρέθηκαν να κοιμούνται στους δρόμους. «Γρήγορα όμως ο σταθμός γέμισε με εκατοντάδες εθελοντές που έφεραν φαγητό και προσέφεραν διαμονή» συνεχίζει η ίδια, υπενθυμίζοντας την αποτυχία της σουηδικής κυβέρνησης να ανταποκριθεί, την ώρα που η Στοκχόλμη, υπό την ηγεσία των Πρασίνων και της Αριστεράς, ανέλαβε την αγορά κατοικιών, την κατασκευή εξακοσίων κατοικιών και την ανακαίνιση κτιρίων για τη φιλοξενία προσφύγων. «Τις κατοικίες αυτές δεν από τις πήραμε από άλλους για να τις δώσουμε στους πρόσφυγες», εξηγεί, «υπάρχουν οικογένειες στη Στοκχόλμη που φιλοξενούν πρόσφυγες κι αυτό λειτουργεί πολύ καλά.»

Όπως οι περισσότεροι ομιλητές και ο Ολιβιέ Καρεμέλ, εκπρόσωπος του γαλλικού δήμου του Γραντ Σεντ 30 χλμ από το Καλαί, επεσήμανε την «αποτυχία των κρατών» στη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης και τη σημασία της τοπικής ανταπόκρισης σε αυτή την κατάσταση. Αν ο δήμαρχος του Γραντ Σεντ, Νταμιέν Καρέμ, αποφάσισε να χτίσει, με την υποστήριξη και τη χρηματοδότηση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, ένα πρότυπο στρατόπεδο υποδοχής, αυτό έγινε λόγω των μεταναστών που ζούσαν υπό «απερίγραπτες συνθήκες σε ένα στρατόπεδο της ντροπής», λέει ο Καρεμέλ, σημειώνοντας ότι η πόλη δεν είχε μόνο να ξεπεράσει τις αδυναμίες του κράτους, αλλά και να αντιταχθεί στην κυβέρνηση και τον νομάρχη ο οποίος, σε πρώτη φάση, δεν ήθελε ούτε να ακούσει γι αυτό το στρατόπεδο.

Παρόμοια κατάσταση διαπιστώνει και στη Μαδρίτη η δημοτική σύμβουλος Ρόμι Άρσε, η οποία κατήγγειλε την απάθεια, την υποκρισία και τη «θεσμική ξενοφοβία» της κυβέρνησης Ραχόι. «Πρέπει να περιορίσουμε αυτή την εθνικιστική αναδίπλωση και ζητούμε να ξεμπλοκάρει η άφιξη των προσφύγων», είπε και πρόσθεσε ότι «έχουμε τους πόρους και την οργάνωση που απαιτείται για να τους φιλοξενήσουμε.»

Για τη Ντολόρες Σαμπατέρ από τον δήμο της Μπανταλόνα, «πρέπει οι πόλεις να ενισχύσουμε την κυριαρχία μας και να έχουμε συντονισμό και συνεργασία μεταξύ μας για να δώσουμε απάντηση σε μια κρίση που άλλοι φορείς ξέχασαν ότι υπάρχει.» 

«Κανένας άνθρωπος δεν είναι παράνομος» τόνισε ο δήμαρχος της Βαλένθια, Χοάν Ριμπό, ο οποίος αναφέρθηκε και στη συνάντηση Solimed για την αλληλεγγύη στους πρόσφυγες, που θα πραγματοποιηθεί τέλη Νοεμβρίου στη Βαλένθια και είναι μια συνεργασία του δήμου και της Ευρωπαϊκής Αριστεράς που θα περιλαμβάνει συναντήσεις με πανεπιστημιακούς και εμπειρογνώμονες προκειμένου «να ανοίξει ο δρόμος για την αλληλεγγύη και να δοθεί φωνή σ’εκείνους που δεν έχουν.» 

Η αρμόδια για την υποδοχή και ενσωμάτωση των προσφύγων στον πορτογαλικό δήμο, Τόρες Νόβας, Μαργκαρίτα Τρινιντάντε, δήλωσε ότι «όταν είδαμε να καταφθάνουν χιλιάδες πρόσφυγες στη Μυτιλήνη, διαπιστώσαμε πόσο επικίνδυνο είναι το πέρασμα της Μεσογείου. Είδαμε ένα κοινωνικό ρεύμα που βοηθούσε απελπισμένους ανθρώπους υπό διωγμό και προτείναμε στο δημοτικό συμβούλιο να οργανώσει μια πρωτοβουλία για τους πρόσφυγες. Ο δήμος έδειξε αλληλεγγύη, συμφώνησε να υποδεχθεί ορισμένους πρόσφυγες και συνεργάστηκε με τους τοπικούς φορείς.»

Στην εκδήλωση συμμετείχαν και πρόσφυγες και μέλη της ομάδας «Refugees got talent» που ενθαρρύνει την καλλιτεχνική έκφραση των προσφύγων. «Δεν είμαστε επικίνδυνοι είμαστε ακίνδυνοι» τόνισε ο Σαΐντ Μουντζιμπουλάχ, πρόσφυγας από το Αφγανιστάν, προσθέτοντας ότι «αν δε θέλετε πρόσφυγες στην Ευρώπη σταματήστε τον πόλεμο». «Οι πρόσφυγες έχουν αποδείξει ότι μπορούν να εργαστούν σκληρά και ότι έχουν συμβάλει στην πρόοδο και την αρμονία των κοινωνιών» υποστήριξε ο Αφγανός πρόσφυγας, Σαΐντ Αριάν. Για τη Ραντ Αμπού Φακέρ, πρόσφυγα από τη Συρία «αν δεν πάψουμε να πολεμούμε, κανείς δεν μπορεί να ξέρει αν θα είναι πρόσφυγας αύριο».

Το παρόν έδωσε και ο Έλληνας υπουργός μεταναστευτικής πολιτικής Ιωάννης Μουζάλας, ο οποίος δήλωσε  ότι  πέρασαν από την Ελλάδα ένα εκατομμύριο άνθρωποι «χωρίς να έχουμε μία επιδημία, χωρίς να έχουμε θανάτους από αρρώστειες, χωρίς εγκληματικότητα, χωρίς να έχουμε αυτοκτονίες, χωρίς να έχουμε ακροδεξιά κινήματα. Αυτό που μας έκανε να διαχειριστούμε τη φάση του ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, ήταν το ότι ενεπλάκη στην υποδοχή των ανθρώπων αυτών, η κοινωνία και η τοπική αυτοδιοίκηση. Αυτές συνεργάστηκαν και κάλυψαν τα κρατικά κενά.» 

Με αφορμή την εκδήλωση πραγματοποιήθηκε επίσης συνέντευξη τύπου με θέμα «Το προσφυγικό και οι προκλήσεις τους για το νησί της Λέσβου» με τους ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Στέλιο Κούλογλου και Δημήτρη Παπαδημούλη και το δήμαρχο Λέσβου Σπύρο Γαληνό.

Την εκδήλωση «Solidacities – Πόλεις της Αλληλεγγύης» συνδιοργάνωσαν οι ευρωβουλευτές της Ευρωπαϊκής Αριστεράς: Στέλιος Κούλογλου (Eλλάδα), Μιγκέλ Ουρμπάν (Ισπανία), Μαλίν Μπγιορκ (Σουηδία), Κορνέλια Έρνστ (Γερμανία), Μπάρμπαρα Σπινέλι (Ιταλία), Μαρίνα Αλμπιόλ (Ισπανία), Γιοσού Χουαριστί (Χώρα των Βάσκων), Στέφαν Εκ (Γερμανία), Λόλα Σάντσες (Ισπανία), Μαρί- Κριστίν Βερζιά (Γαλλία), Τάνια Γκονζάλες (Ισπανία), και Μαρίσα Ματίας (Πορτογαλία).

Βίντεο και φωτογραφίες: Βασίλης Κατσαρδής