Ένα πολύ πρόσφατο γεγονός με ιδιαίτερη σημασία για τα ελληνικά συμφέροντα αλλά και τη γενικότερη κατάσταση στα Βαλκάνια, φαίνεται ότι δεν απασχόλησε ιδιαίτερα την επικαιρότητα τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη.

Ads

Πρόκειται για τις εκλογές που έγιναν την Κυριακή στο Κόσοβο και ανέδειξαν πρώτη δύναμη με τον εντυπωσιακό ποσοστό του 48% το «Κόμμα της αυτοδιάθεσης» του Αlbin Kurti. Ο θριαμβευτής των εκλογών, που διετέλεσε Πρωθυπουργός για 51 μέρες το 2020, πλέον αποκτά τον πλήρη έλεγχο της χώρας. Η Δύση χαρακτηρίζει τον Kurti ως αριστερό μεταρρυθμιστή και το κόμμα του ως αντι-συστημικό και ενάντια στη διαφθορά, γεγονός ασυνήθιστο και εκτός του κανόνα που θέλει οποιονδήποτε αριστερό ηγέτη να δαιμονοποιείται ως «λαϊκιστής».  Όμως στο Κόσσοβο τα πράγματα είναι πολύ πιο περίπλοκα.

Η εκλογή του Κούρτι δεν επηρεάζει μόνο τις ζωές των 1,8 εκατ. κατοίκων του πιο νέου ευρωπαϊκού κράτος, ενός από τα πιο φτωχά που έχει επιβαρυνθεί επιπρόσθετα και δυσανάλογα από την πανδημική κρίση. Έχει επίδραση στις γενικότερες ισορροπίες των Δυτικών – και όχι μόνο – Βαλκανίων ενώ έρχεται αμέσως μετά την αποκατάσταση της «κανονικότητας» στις διεθνείς σχέσεις με την εκλογή Μπάιντεν στις ΗΠΑ. Aλλα έχει άμεση επίπτωση στις ελληνικές επιδιώξεις.

Και αυτό γιατί ο Κούρτι είναι ο πρώτος «φυσιολογικός» ηγέτης του Κοσόβου και διαφοροποιείται από όλους τους προκατόχους του ως προς το γεγονός δεν αποτελεί ούτε υποτακτικό των ΗΠΑ, ούτε προέρχεται από κάποια ελίτ και, πολύ περισσότερο, από κάποια τοπική μαφία ή ένοπλη ομάδα του εμφυλίου.

Ads

Δεδομένων των συνθηκών, αυτό το πρόσωπο θα πρέπει να ολοκληρώσει την πολιτική αυτοτέλεια του ανεξάρτητου Κοσσόβου, διαπραγματευόμενο την αναγκαία διευθέτηση όλων των ανοιχτών ζητημάτων με τη Σερβία, παρόλο που η εκεί προβληματική ηγεσία διακατέχεται από εθνικιστική δημαγωγία και διαφθορά, που ναρκοθετεί το διάλογο και την εσωτερική συνοχή.

Με ορατό πάντα τον κίνδυνο μια άδικη διευθέτηση να μην οδηγήσει σε βιώσιμη ειρήνη, η επίλυση των σοβαρών ζητημάτων δεν μπορεί και δεν πρέπει να περιλαμβάνει ανταλλαγή εδαφών μεταξύ αλβανικών κοινοτήτων της Σερβίας και της σερβικής περιοχής της Μιτρόβιτσα. Και αυτό γιατί η αναζοπύρωση του αλβανικού εθνικισμού θα συμπαρέσυρε σε ένα ντόμινο και τις αλβανικές κοινότητες της Βόρειας Μακεδονίας με ορατό τον κίνδυνο τρομακτικής αστάθειας στο βόρειο γείτονα.

Εκεί ακριβώς εδράζονται τα ελληνικά ενδιαφέροντα καθώς, όπως σημειώνει και ο Καθηγητής Δημήτρης Χριστόπουλος, κάτι τέτοιο θα διακινδύνευε όλο το οικοδόμημα ειρήνης που χτίστηκε με τη Συμφωνία των Πρεσπών. Άρα η εκλογή μιας μετριοπαθούς και συγκροτημένης ηγεσίας στο Κόσσοβο υπό τον Curti, δημιουργεί προϋποθέσεις θετικών εξελίξεων για την ευρύτερη περιοχή, όπως  προηγουμένως είχε συμβεί σε Ελλάδα και Βόρεια Μακεδονία , την κρίσιμη στιγμή, με Τσίπρα και Ζάεφ,

Καθώς, η ΝΔ του Μητσοτάκη έχει εγκαταλείψει την ακροδεξιά δημαγωγία των πλατειών και συμμορφώθηκε με τη γραμμή της σταθερότητας ως συνυφασμένης με τα ελληνικά συμφέροντα, μια ορθολογική διευθέτηση των ζητημάτων του Κοσόβου θα έλυνε ένα δυσεπίλυτο βαλκανικό γρίφο και θα υπενθύμιζε και στον τελευταίο δύσπιστο την τεράστια ιστορική σημασία που είχε η Συμφωνία των Πρεσπών για την Ελλάδα και τους λαούς των Βαλκανίων.