Από την 13η Νοέμβρη και το Παρίσι έως την 22α Μαρτίου και τις Βρυξέλλες, η Ευρώπη παραδόθηκε. Απάντησε στην επίθεση κηρύσσοντας τον λάθος πόλεμο. Αμύνθηκε στην τρομοκρατία και τον ισλαμοφασισμό υποκύπτοντας, την ίδια ώρα, στον προφανή εκβιασμό και στόχο του – τον εκφοβισμό. 

Ύψωσε τείχη, έκλεισε τα σύνορα, δαιμονοποίησε τους πρόσφυγες κι έδωσε βορά στον ιδεολογικό και θρησκευτικό φανατισμό τις ίδιες τις αρχές της: Την ελευθερία, την αλληλεγγύη, την πολυπολιτισμικότητά της.

Η Ευρώπη απέτυχε. Και, δυστυχώς, ελάχιστοι οιωνοί δείχνουν ότι κάτι μπορεί να αλλάξει μετά το νέο βαρύ τίμημα των φονικών επιθέσεων στις Βρυξέλλες.

Το νέο δόγμα του φόβου

Η τρομοκρατική επίθεση στην καρδιά του Βελγίου βρήκε την Ευρωπαϊκή Ένωση γονατισμένη ακόμη από το σοκ του Παρισιού και πανικόβλητη μπροστά στην προσφυγική κρίση. Ακόμη χειρότερα, ήρθε τη στιγμή που οι εθνικιστικές δυνάμεις επιβάλουν το δικό τους, φοβικό και εσωστρεφές δόγμα στην Ευρώπη, καταλύοντας ακόμη και τη θεμελιώδη αρχή της, την ελεύθερη διακίνηση των πολιτών που επιτάσσει η συνθήκη Σένγκεν.

Μετά τις Βρυξέλλες, αυτό το δόγμα και το νέο κλίμα φόβου και καχυποψίας το μόνο που δείχνει ικανό να κάνει είναι να επιτείνει τα πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά αδιέξοδα.

«Η πρώτη συνέπεια των επιθέσεων στις Βρυξέλλες», επισημαίνει σε ανάλυσή του το Stratfor, «θα είναι ένα νέος γύρος διαμάχης για τους συνοριακούς ελέγχους και τη Σένγκεν… Και θα κάνει πολύ πιο δύσκολη την υλοποίηση της δέσμευσης της Κομισιόν για άρση έως το τέλος του 2016 των περιορισμών στην συνθήκη και των συνοριακών ελέγχων που έχουν επιβληθεί».

Το προσφυγικό και η Τουρκία

Κατά την ίδια ανάλυση, μια δεύτερη μεγάλη απώλεια θα είναι η, νωπή και θολή ακόμη, ευρωτουρκική συμφωνία για την ανάσχεση των προσφυγικών ροών – μια συμφωνία, που αφορά άμεσα και καταλυτικά την Ελλάδα.

«Η αναζωπύρωση του φόβου για την απειλή της τρομοκρατίας μεταξύ των κρατών – μελών της ΕΕ», επισημαίνουν οι αναλυτές τους Stratfor, «θα φέρει ξανά σε πρώτο πλάνο την φύλαξη των εξωτερικών συνόρων, γεγονός που λογικά θα ενίσχυε τα επιχειρήματα για στενότερη συνεργασία με την Τουρκία. 

Όμως, οι επιθέσεις θα ενισχύσουν ταυτόχρονα και το αντι – ισλαμικό κλίμα στην Ευρώπη εντείνοντας την πίεση προς τις κυβερνήσεις να μην αρθεί το καθεστώς της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, ένα ζήτημα που αποτελεί «κλειδί» για την Τουρκία προκειμένου να επιδείξει συνεργασία στο μεταναστευτικό».

Το μεγαλύτερο, όμως, τίμημα όλων, όπως ήδη προειδοποιούν πολλοί ξένοι αναλυτές είναι ότι η Ευρώπη κινδυνεύει πλέον να απολέσει την ίδια την ταυτότητα και τον τρόπο ζωής της:

Τουλάχιστον για το εγγύς μέλλον μοιάζει πλέον δεδομένο ότι ο ρατσισμός κι η ξενοφοβία θα γνωρίσουν έξαρση, οι θρησκευτικές ελευθερίες θα αμφισβητηθούν, η αστυνομοκρατία θα υπερκεράσει την ελευθερία και η πολυπολιτισμικότητα θα βρεθεί στο εδώλιο.

Εάν αυτός είναι ο στόχος των φανατικών της θρησκευτικής βίας, ήδη τον έχουν πετύχει κατά το ήμισυ. Και πολύ γρήγορα θα τον πετύχουν ολοκληρωτικά, εάν η Ευρώπη συνεχίσει να κάνει τον λάθος πόλεμο. Να πολεμά τον εαυτό της στο δικό της έδαφος, αντί να μάχεται για να εκλείψει η απειλή εκεί που ακριβώς γεννιέται – στην παγκόσμια γεωπολιτική αρένα της Συρίας…