Δικτάτορα χαρακτήρισε τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου που οργανώθηκε στην Ρώμη, αναφερόμενος στο sofagate. 

Άμεση ήταν η αντίδραση της Τουρκίας, που κάλεσε τον πρεσβευτή της Ιταλίας στη χώρα στο υπουργείο Εξωτερικών για εξηγήσεις, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, τόνισε: «Καταδικάζουμε έντονα την απαράδεκτη λαϊκιστική ρητορική του διορισμένου πρωθυπουργού της Ιταλίας Ντράγκι και τις άσχημες και παράλογες δηλώσεις του για τον εκλεγμένο Πρόεδρό μας».

Η υπόθεση, που ονομάστηκε από τα διεθνή ΜΜΕ ως «sofagate», αφορά στην υποδοχή που επιφύλαξε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, κατά την επίσκεψή της από κοινού με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκου ΣυμβουλίουΤΣαρλ Μισέλ.

Τον γύρο του κόσμου έκανε το βίντεο με την Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν να στέκεται όρθια και αμήχανη μπροστά στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ και τον Τούρκο πρόεδρο, καθώς δεν είχε προβλεφθεί θέση για εκείνη στην αίθουσα συσκέψεων στο προεδρικό μέγαρο της Τουρκίας. Ένα «εχμ» ακούγεται  στο βίντεο, μέχρις ότου να βρεθεί η λύση και να καθίσει σε έναν απομακρυσμένο καναπέ.

Ντράγκι: Δικτάτορας ο Ερντογάν

Ερωτηθείς σχετικά με τη στάση του προέδρου Ερντογάν, ο Ιταλός πρωθυπουργός υπογράμμισε: «Δεν συμμερίζομαι σε καμία περίπτωση τις θέσεις του προέδρου Ερντογάν. Πιστεύω ότι δεν ήταν η κατάλληλη συμπεριφορά και με στεναχώρησε πάρα πολύ η ταπείνωση που αναγκάστηκε να δεχθεί η πρόεδρος της Κομισιόν Φον ντερ Λάιεν. Πρέπει να πούμε ότι με αυτούς τους δικτάτορες -ας τους ονομάσουμε όπως πρέπει – με τους οποίους όμως υπάρχει η ανάγκη να συνεργαστούμε, πρέπει να είμαστε σαφείς: Εκφράζοντας την διαφωνία μας, σε ότι αφορά τις απόψεις, τις συμπεριφορές, τις απόψεις μας σε ότι αφορά την κοινωνία, αλλά συγχρόνως να είμαστε και έτοιμοι να συνεργαστούμε, με στόχο το συμφέρον της χώρας μας. Αυτό είναι σημαντικό, πρέπει να βρούμε την σωστή ισορροπία».

Οργή στις Βρυξέλλες για το SofaGate, αλλά και τη στάση του Σαρλ Μισέλ

Τη στήριξή τους προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, εκφράζουν το προεδρείο και οι συντονιστές της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και μιλούν για «ασέβεια», «προσβολή», «ανάρμοστη συμπεριφορά» και «μισογυνισμό» εκ μέρους του Προέδρου της Τουρκίας, ενώ παράλληλα κατηγορούν τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ για “αδράνεια”.

Για «απαράδεκτη και ανάρμοστη συμπεριφορά του Προέδρου Ερντογάν έναντι της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής» μίλησε η Ελισσάβετ Βόζεμπεργκ (3η αντιπρόεδρος), προσθέτοντας ότι «είναι μια άνευ προηγουμένου διπλωματική προσβολή, απογοήτευση και περιφρόνηση προς τα ανώτατα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Ο Τούρκος Πρόεδρος προσέβαλε συνειδητά την ΕΕ, καθώς και τις ευρωπαϊκές αξίες. Αυτή η εξαιρετικά επιθετική και μη πολιτισμένη δράση υπερβαίνει όλα τα όρια ανοχής και απαιτεί αυστηρή αντίδραση εκ μέρους της ΕΕ.».

Αν και η Τουρκία υποστηρίζει πως οι θέσεις είχαν συμφωνηθεί βάσει πρωτοκόλλου πριν από τη συνάντηση, η προσβολή, αθέλητη ή προμελετημένη, συμπίπτει με μία ευαίσθητη συγκυρία. Ευρωπαϊκή Ενωση και Τουρκία επιδιώκουν την  αποκατάσταση των σχέσεών τους έπειτα από πολύμηνη ένταση, την ώρα που οι Ευρωπαίοι δεν κρύβουν την ανησυχία τους απέναντι στην καταπάτηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Τουρκία, που συνοδεύθηκε πρόσφατα από την απόφαση του Ερντογάν για την αποχώρηση της Αγκυρας από την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών και των παιδιών.

Επειτα από την συνάντηση, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν μάσησε τα λόγια της κατά την διάρκεια της συνέντευξης Τύπου. «Είμαι βαθιά ανήσυχη για το γεγονός ότι η Τουρκία αποσύρθηκε από την Σύμβαση της Κανωσταντινούπολης», είπε. «Πρόκειται για την προστασία των γυναικών, την προστασία των παιδιών, κατά της βίας και είναι σαφώς κακό σημάδι αυτήν την στιγμή», είπε. «Τα θέματα που έχουν σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι διαπραγματεύσιμα».

Το περιστατικό προκάλεσε την οργή και πολλών ευρωβουλευτών στις Βρυξέλλες, ωστόσο τα οργισμένα πυρά δεν συγκέντρωσε μόνο ο Ερντογάν, αλλά και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ο οποίος όπως φάνηκε δεν ήταν προετοιμασμένος. «Τι ήταν αυτό που τον εμπόδισε στην αυτονόητη αυθόρμητη αντίδραση; Γιατί παρέμεινε σιωπηλός την ώρα που η συνάδελφός του βρισκόταν όρθια και σε προφανή αμηχανία;», είναι μερικά από τα ερωτήματα που επισημαίνουν πολλοί ευρωβουλευτές.