Ορμώμενη από  ένα άρθρο της γερμανικής εφημερίδας Deutsche Wirtschafts Nachrichten, η αρθρογράφος Frances Coppola, σχολιάζει στο περιοδικό Forbes το μεγαλόπνοο σχέδιο του Σόιμπλε για το μέλλον της Ευρωζώνης καθώς και τον καθοριστικό ρόλο που έπαιξε τόσο στην πορεία των διαπραγματεύσεων όσο και στο περιεχόμενο του συμφωνηθέντος προγράμματος με την Ελλάδα.

Ads

«Η ταπείνωση της Ελλάδα κατά τη σύνοδο κορυφής δεν ήταν ένα ατύχημα», υποστηρίζει η γερμανική εφημερίδα Deutsche Wirtschafts Nachrichten. «Είναι μέρος του προγράμματος που επιδιώκει από καιρό ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε: Ο ίδιος θεωρεί ότι η ΕΕ στη σημερινή της μορφή είναι μη-λειτουργική. Δεσμεύεται λοιπόν να δημιουργήσει μια κλειστή πολιτική ένωση. Αυτό είναι δυνατό μόνο με επιλεγμένες χώρες. Στο τέλος θα φανεί ποιες απ’ αυτές ταιριάζουν με τη Γερμανία και ποιες όχι. Το Grexit είναι ήδη προγραμματισμένο. Θα ακολουθήσουν και άλλα κράτη – μέλη. Ο κύβος ερρίφθη. Αμετάκλητα».

«Παρ ‘ολο που στις διαπραγματεύσεις της Κυριακής, η Γερμανία φαινόταν να είχε ήδη συνθηκολογήσει, προωθώντας μία συμφωνία, όσο οι συνομιλίες προχωρούσαν, ο στόχος της ελληνικής πλευράς – και των παρατηρητών ολόκληρου του κόσμου- μετατοπίστηκε από την επίτευξη μιας βιώσιμης λύσης για την Ελλάδα, στην αποφυγή ενός Grexit», τονίζει στο περιοδικο Forbes η αρθρογράφος.

«Το πρόγραμμα που τελικά συμφωνήθηκε δεν είναι βιώσιμο και όλοι το ξέρουν. Έχει ευρέως δεχθεί κριτικές, όχι μόνο από αριστερόφρονες οικονομολόγους, αλλά ακόμα και από την ίδια τη Wall Street. Είναι αμφίβολο κατά πόσο η ελληνική κυβέρνηση θα μπορέσει να περάσει από το Κοινοβούλιο το πρώτο μέρος των αμφιλεγόμενων απαιτήσεων, και αν δεν τα καταφέρει, τότε όλη η συμφωνία ακυρώνεται. Εν τω μεταξύ, το ΔΝΤ ξαναμπήκε στο παιχνίδι υποστηρίζοντας ότι η πρόσφατη επιδείνωση της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας καθιστά το χρέος μέσα από το πρίσμα της νέας συμφωνίας μη βιώσιμο:  “Η δραματική επιδείνωση στη βιωσιμότητα του χρέους δείχνει καταφανώς την ανάγκη για ελάφρυνση του χρέους σε μια κλίμακα που θα πρέπει να προχωρήσει πολύ περισσότερο, από ότι έχει ήδη προβλεφθεί μέχρι σήμερα – και από ό, τι έχει προταθεί από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).”

Ads

Αν και οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναγνώρισαν ότι «υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους», στη νέα συμφωνία, δεν υπάρχει καμία διάταξη που να προβλέπει κάποια ελάφρυνση του. Αναφέρεται μόνο, ως μία «πιθανότητα» μετά την ολοκλήρωση της πρώτης επιτυχούς επιθεώρησης του προγράμματος, χωρίς όμως να γίνεται λόγος για κούρεμα χρέους. Καθώς οι πιθανότητες της Ελλάδας να εκπληρώσουν τους δημοσιονομικούς της στόχους είναι σχεδόν μηδαμινές, δεδομένης της κατάρρευσης της οικονομίας τις τελευταίες εβδομάδες, της αναστολής λειτουργίας των τραπεζών, και της επιβολής των capital controls που θα είναι σε ισχύ τουλάχιστον μέχρι το φθινόπωρο και ίσως και τις αρχές του 2016, η επιτυχής επιθεώρηση του προγράμματος είναι μάλλον αδύνατη. Η ελάφρυνση του χρέους θα συνεχίσει λοιπόν να είναι εκτός ατζέντας και μάλιστα με ευθύνη των Ελλήνων. Το Grexit λοιπόν δεν μπορεί να αποφευχθεί, απλώς θα καθυστερήσει.

Ωστόσο, αυτή η παρέμβαση του ΔΝΤ που θεωρεί τον χρεός μη βιώσιμο, ανατρέπει ολόκληρη τη συμφωνία. Η δεύτερη παράγραφος του κειμένου της συνόδου κορυφής δηλώνει: «ένα μέλος της Ευρωζώνης που αιτείται οικονομικής βοήθειας από τον ESM αναμένεται να απευθύνει όταν είναι εφικτό παρόμοιο αίτημα και στο ΔΝΤ. Αυτό αποτελεί προϋπόθεση του Eurogroup ώστε να συμφωνήσει σε ένα νέο πακέτο στήριξης από τον  ESM. Έτσι η Ελλάδα μπορεί να ζητήσει τη συνέχιση της υποστήριξης του ΔΝΤ (ελέγχου και χρηματοδότησης) από τον Μάρτιο του 2016».

Οι κανόνες όμως του ΔΝΤ δεν επιτρέπουν το δανεισμό στις περιπτώσεις που το χρέος δεν είναι βιώσιμο. Το 2010 και το 2012 δάνεισε στην Ελλάδα, παρ’ όλες τις ενδείξεις της μη βιωσιμότητας του χρέους, λόγω του συστημικού κινδύνου που υπήρχε για το Ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Τώρα όμως η ΕΕ διαβεβαιώνει ότι έχει λάβει τα μέτρα της για την αντιμετώπιση ενός συστημικού ρίσκου καθώς και ότι η τράπεζες έχουν θωρακιστεί.

Έτσι ακόμα και αν η Ελλάδα ζητήσει την υποστήριξη του ΔΝΤ, η αίτηση θα γίνει δεκτή μόνο αν περιληφθεί στο πρόγραμμα εκ των προτέρων η αναδιάρθρωση του χρέους. Αυτό ισχύει ακόμα και αν δοθεί στην Ελλάδα η συμφωνία- γέφυρα της ενδιάμεσης χρηματοδότησης που θα τη βοηθήσει να ρυθμίσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές της προς το ΔΝΤ».

«Έτσι το μεγαλόπνοο σχέδιο του Dr. Schaueble προχωρά καλά», υπογραμμίζει η αρθρογράφος. Οι Έλληνες, είτε θα αναγκαστούν να φύγουν αδυνατώντας να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις του προγράμματος (όπου σε αυτήν την περίπτωση, υπαίτιοι είναι οι ίδιοι), είτε όλο το πρόγραμμα θα αποτύχει, μιας και το ΔΝΤ θα αρνηθεί να συμμετέχει. Όποια και αν είναι η έκβαση της κατάστασης, ο στόχος του για απεμπλοκή της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, και το σημαντικότερο, η Γερμανία θα αποφύγει τις επιρρίψεις ευθυνών.

Όμως σε τέτοια περίπτωση τι συμβαίνει με τον ισχυρισμό της εφημερίδας Deutsche Wirschaft Nachrichten ότι «οι άλλοι θα ακολουθήσουν»; Έχει διασφαλιστεί η αποφυγή της εξόδου και από άλλα κράτη- μέλη; Κατά μία έννοια, ναι. Η άτακτη έξοδος από την Ευρωζώνη δεν αποτελεί πια ορατό κίνδυνο. Ωστόσο, καθώς η πιθανότητα εξόδου κάποιων κρατών από το Ευρώ είναι πια αποδεκτή, ο μόνιμος κίνδυνος υπερτίμησης του περιφερειακού χρέους και της αύξησης των επιτοκίων των χωρών αυτών είναι μάλλον αναπόφευκτος. Και αυτό εξυπηρετεί πολύ καλά τους σκοπούς του Dr. Schaeuble: Ασκεί πιέσεις στα ελλειμματικά κράτη, καθιστώντας την ανάκαμψη τους πιο αβέβαιη, την δημοσιονομική τους θέση πιο εύθραυστη και την πολιτική τους κατάσταση περισσότερο εύφλεκτη. Αν επιχειρήσουν να δραπευτεύσουν από τον γερμανικό κλοιό, οι τράπεζες τους θα καταρρεύσουν όπως οι ελληνικές, καταστρέφοντας τις οικονομίες τους και  αυξάνοντας το χρέος τους σε μη βιώσιμα επίπεδα. Όπως και η Ελλάδα, μπορεί να υποχρεωθούν να αποχωρήσουν από την Ευρωζώνη μετά από την αποτυχία τους να τηρήσουν τους δημοσιονομικούς τους στόχους. Όσοι λοιπόν που δεν επιθυμούν αντίστοιχη μοίρα, θα πρέπει να ομοιάσουν περισσότερο στη Γερμανία. Εάν ο Δρ. Σόιμπλε κατορθώσει να θέσει το σχέδιο του σε ισχύ, θα δημιουργήσει μια γερμανική ηγεμονία με υποτελή κράτη».

Κλείνοντας, η αρθρογράφος τονίζει ότι «ο κόσμος παρακολουθεί τα γεγονότα των τελευταίων δύο εβδομάδων -τη χρήση των τραπεζών ως όπλα και τα ψυχολογικά βασανιστήρια ενός εκλεγμένου αντιπροσώπου μιας κυρίαρχης χώρας- με αυξανόμενη αγωνία και τρόμο. Ακόμα και ο Πίτερ Καζιμίρ, ο υπουργός Οικονομικών της Σλοβακίας, έγραψε στο Twitter ότι “η Ελλάδα άξιζε την ταπείνωση της ως αντάλλαγμα της «Ελληνικής Άνοιξης»” –  αναφερόμενος στην Άνοιξη της Πράγας το 1968, που τελείωσε όταν η Σοβιετική Ένωση εισέβαλε στην Τσεχοσλοβακία:

«Η ηγεσία της Ευρωζώνης δεν έστειλε τανκς στους δρόμους της Αθήνας, αλλά ποιος χρειάζεται τανκς όταν έχεις τον απόλυτο έλεγχο των τραπεζών μιας χώρας; Ως Ευρωπαία, ντρέπομαι για ό,τι έγινε. Η Ευρωζώνη έχει προχωρήσει αρκετά βήματα πιο κοντά στον ολοκληρωτισμό», καταλήγει.