«Αν ο Σουλτς κερδίσει τη Μέρκελ, η Ευρώπη μπορεί ν’ αλλάξει κατεύθυνση», λέει ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Στέλιος Κούλογλου. 

Ads

Αναλύοντας την κατάσταση σε ολόκληρη την Ευρώπη αλλά και την κούρσα για τις κρίσιμες γερμανικές εκλογές, σημειώνει ότι αυτό μπορεί να συμβεί αν οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες δεν σχηματίσουν μια «καταστροφική κραταιά συμμαχία με τους Χριστιανοδημοκράτες» αλλά συγκυβερνήσουν με τους Πράσινους και το Die Linke. 

Σε συνέντευξή του στην ιταλική εφημερίδα «La Voce del Trentino», μιλά για τον αντίκτυπο θα έχει στην Ευρώπη το εκλογικό αποτέλεσμα στη Γερμανία, σημειώνοντας ότι αν η Μέρκελ είναι η νικήτρια των εκλογών θα έχουμε την ίδια λιτότητα κάτι που θα καταστρέψει την ευρωζώνη και την ΕΕ. 

Ολόκληρη η συνέντευξη του Στέλιου Κούλογλου:

Ads

Ποιες θα είναι οι συνέπειες για την Ευρώπη αν η Άνγκελα Μέρκελ επανεκλεγεί το Σεπτέμβριο;
 
Η Άνγκελα Μέρκελ και η Γερμανία ηγούνται της Γηραιάς ηπείρου και ευθύνονται για την παρούσα κατάσταση στην ΕΕ – μια κατάσταση πολύ άσχημη: η Βρετανία θα ξεκινήσει σύντομα τις επίσημες διαδικασίες πραγματοποίησης του Brexit, η ακροδεξιά θεριεύει παντού στην Ευρώπη, εκμεταλλευόμενη ανθρώπους που δυσαρέστησε η λιτότητα. Η Γερμανία άλλωστε, είναι επίσης υπεύθυνη για την οικονομική κρίση στη Νότια Ευρώπη και για το διαρκώς διευρυνόμενο άνοιγμα της ψαλίδας ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς – τάση που επηρεάζει ολόκληρη την ήπειρο. Αν η Μέρκελ εκλεγεί ξανά θα έχουμε περισσότερη από την ίδια λιτότητα. Κάτι τέτοιο θα καταστρέψει την Ευρωζώνη και την ΕΕ.
 
Η κατάσταση θα είναι διαφορετική για την Ευρώπη εάν εκλεγεί καγκελάριος της Γερμανίας ο Μάρτιν Σουλτς;
 
Ο κ. Σουλτς και το κόμμα του, οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD), παίρνουν πλέον απόσταση από τις πολιτικές λιτότητας που επιβλήθηκαν από τους Χριστιανοδημοκράτες υπό την ηγεσία της κ. Μέρκελ και του κ. Σόιμπλε. Άργησαν κομμάτι, αλλά το γεγονός παραμένει θετικό. Ελπίζω πως οι Σοσιαλδημοκράτες θα κερδίσουν και δε θα σχηματίσουν μια καταστροφική «κραταιά συμμαχία» με τους Χριστιανοδημοκράτες, πως, αντίθετα, θα συγκυβερνήσουν με τους Πράσινους και τη Linke, το πλέον αριστερό κόμμα της Γερμανίας. Αν συμβεί αυτό ολόκληρη η πορεία της Ευρώπης θα αλλάξει προς το καλύτερο.
 
Νομίζετε πως ένας συνασπισμός μεταξύ Σοσιαλδημοκρατών και Linke θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μοντέλο για την αναγέννηση της Αριστεράς στην Ευρώπη που τώρα μοιάζει ολοένα πιο διασπασμένη κι αδύναμη μπρος από την άνοδο της ακροδεξιάς;
 
Οι αριστερές δυνάμεις στην Ευρώπη πρέπει να παραδειγματιστούν από το μοντέλο της Πορτογαλίας. Εκεί το Σοσιαλιστικό κόμμα κυβερνά μαζί με το Κομμουνιστικό κόμμα και το Αριστερό Μπλοκ, ένα αριστερό κόμμα ανάλογο του ΣΥΡΙΖΑ. Η κυβέρνηση αυτή έχει καλύτερη επίδοση από την προηγούμενη της, δεξιά κυβέρνηση. Εκεί, μισθοί και συντάξεις είδαν – μικρή έστω – αύξηση. Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι τα αριστερά κόμματα οφείλουν στο μέλλον να συνασπίζονται και με τους Πράσινους αν θέλουν να είναι ενωμένα και δυνατά έναντι των αντιπάλων τους.
 
Στην Ελλάδα, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τα μικρότερα ποσοστά αποδοχής από τότε που ανέλαβε την εξουσία. Ποιος φταίει; Οι πολιτικές λιτότητας που επιβλήθηκαν από τους Θεσμούς της ΕΕ ή ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ;
 
Κάθε κυβέρνηση που εφαρμόζει μέτρα λιτότητας είναι καταδικασμένη να χάσει έδαφος. Αυτό συμβαίνει και με τη σημερινή ελληνική κυβέρνηση. Όταν οι μισθοί κι οι συντάξεις ψαλιδίζονται και ο δημόσιος τομέας συρρικνώνεται, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι μόνο ένα, είτε με δεξιά είτε με αριστερή κυβέρνηση: ο κόσμος είναι δυσαρεστημένος.
 
Επιπλέον, οι πολίτες αισθάνονται πως η Δημοκρατία είναι άχρηστη γιατί όποιον κι αν ψηφίσουν τα πράγματα παραμένουν ίδια. Αυτό εξηγεί επίσης την άνοδο της ακροδεξιάς στις μέρες μας – είναι αντίδραση σ’ αυτό το αίσθημα της ανημπόριας. Όταν οι Έλληνες ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ δεν το έκαναν επειδή ήθελαν να κάνουν επανάσταση – ήθελαν λιγότερη λιτότητα και περισσότερη ανάπτυξη κι αυτό που ήθελαν δεν τους δόθηκε. Αντίθετα μάλιστα, τιμωρήθηκαν για την ψήφο τους: η απόφασή τους δεν έγινε διόλου σεβαστή.

Αλλά κι ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε λάθος. Στη διάρκεια της εξάμηνης διαπραγμάτευσης που ακολούθησε τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ πίστεψε αφελώς ότι η Γερμανία και οι υπόλοιπες κυρίαρχες δυνάμεις της Ευρώπης θα είχαν καταλάβει ότι η λιτότητα δεν οδηγεί πουθενά. Υπήρχε ένα λογικό επιχείρημα: όσο λιγότερα παράγεις, τόσο λιγότερα χρήματα έχεις ώστε, μεταξύ άλλων, να αποπληρώσεις το χρέος σου. Υπ’ αυτήν την έννοια, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ πίστεψε ότι θα μπορούσε να πείσει τη Γερμανία ν’ αλλάξει την πορεία της. Αυτό ήταν πολύ αφελές γιατί δε έλαβε υπ’ όψιν πως η Γερμανία κερδίζει από την κρίση. Η Γερμανία και οι χώρες της βόρειας Ευρώπης έχουν κάθε συμφέρον να κρατήσουν την κρίση «υπό έλεγχο». Τα γερμανικά ομόλογα έχουν πια αρνητικό επιτόκιο, δηλαδή η Γερμανία θα πληρώσει για τα χρήματα που δανείζεται ποσό μικρότερο του αρχικού κεφαλαίου: αυτό είναι πρωτάκουστο. Έπειτα, εξαιτίας της κρίσης, το ευρώ είναι αδύναμο και για το λόγο αυτό οι εξαγωγές αυξάνονται. Η Γερμανία είναι μια χώρα που εξάγει και έχει κέρδος από αυτήν την κατάσταση.
 
Η  γερμανική ηγεσία προσέγγισε την κρίση πολύ εγωιστικά παραβαίνοντας έτσι την παράδοση της αλληλεγγύης που ανέκαθεν καθόριζε το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Με άλλα λόγια, αν στο παρελθόν μια χώρα βρισκόταν σε δυσκολία, οι υπόλοιπες κυβερνήσεις έσπευδαν να τη βοηθήσουν με πνεύμα σχεδόν οικογενειακό. Η αλληλεγγύη χάθηκε όταν υιοθετήθηκε το ευρώ. Η Ευρωζώνη αντιμετωπίζει συστημικές ανισορροπίες. Δεν είναι πως οι Έλληνες ή οι Ιταλοί εργάζονται λιγότερο από τους Γερμανούς. Αντίθετα, οι στατιστικές δείχνουν ότι οι Έλληνες εργάζονται περισσότερο από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Βρίσκονται όμως ακόμη εν μέσω κρίσης. Ένας μηχανισμός που να αντισταθμίζει τις ανισορροπίες αυτές θα όφειλε να είχε τεθεί σε λειτουργία, αυτό όμως δεν αποτέλεσε ποτέ άποψη της γερμανικής ηγεσίας.
 
Τώρα που η ευρωπαϊκή Αριστερά έχασε τον Ματέο Ρέντζι από πρωθυπουργό της Ιταλίας και πρόκειται σύντομα να χάσει τον Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος βρίσκεται στο τέλος της θητείας του ως Πρόεδρος της Γαλλίας, είναι, πιστεύετε, δυνατό να ανακτήσει το πνεύμα της αλληλεγγύης στο οποίο αναφέρεστε;
 
Μοιάζει όλο και πιο δύσκολο. Η Αριστερά χάνει συνεχώς έδαφος έναντι της ιδέας της γερμανικής ηγεσίας για μια ήπειρο την οποία θα κυβερνούν νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις. Η κατάσταση αυτή δεν είναι βιώσιμη. Η Ευρωζώνη κινδυνεύει να εκραγεί.

Δεν επιτρέπεται οι ιταλικές εταιρίες να δανείζονται με επιτόκιο 5% ενώ οι γερμανικές με 0%. Αυτό καθιστά τον ανταγωνισμό μεταξύ των ιταλικών και των γερμανικών εταιριών απλώς αδύνατο. Ένας μηχανισμός εξισορρόπησης αυτών των διαφορών είναι μεν θεμελιώδης αλλά δεν υφίσταται.

Θα σας δώσω δύο παραδείγματα: Πρώτον, σύμφωνα με το γερμανικό δόγμα, τα συμφωνηθέντα πρέπει να τηρούνται, υπάρχει όμως, μια νόρμα στην ΕΕ που ορίζει ότι καμία χώρα δεν επιτρέπεται να έχει εμπορικό πλεόνασμα μεγαλύτερο του 6%. Σύμφωνα με τις Συνθήκες, χώρες που δε συμμορφώνονται με αυτό το όριο οφείλουν να διορθώσουν τους στόχους τους αλλιώς κινδυνεύουν να τους επιβληθεί πρόστιμο. Κανείς όμως στην ΕΕ δεν έχει τα κότσια να πει στη Γερμανία ότι πρέπει να σεβαστεί τους κανόνες.
 
Δεύτερον, δύο χρόνια πριν, συμφωνήθηκε η ενοποίηση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος που προέβλεπε, μεταξύ άλλων, την προστασία των καταθέσεων ύψους μέχρι 200 χιλιάδες ευρώ. Σήμερα έχει παγώσει κι αυτό επειδή η Γερμανία αντιστέκεται.
 
Και εδώ εντοπίζεται το παράδοξο της κατάστασης: άλλες χώρες έρχονται αντιμέτωπες με πρόστιμα ακόμη και αν πράττουν τα συμφωνηθέντα, ενώ άλλες παραβαίνουν τους κανόνες χωρίς καμιά επίπτωση. Με αυτά τα δεδομένα το μέλλον μιας σχέσης μεταξύ εταίρων δε μπορεί να είναι σταθερό.