To τελεσίγραφο της Μαδρίτης που απαιτούσε υποχώρηση στην πορεία προς απόσχιση, έληξε με τον αυτονομιστή πρόεδρο της Καταλονίας Κάρλες Πουτζντεμόν, αυτήν τη φορά να ξεκαθαρίζει ότι δεν κήρυξε ανεξαρτησία στις 10 Οκτωβρίου, αλλά μπορεί και να το κάνει, εάν η Μαδρίτη συνεχίσει την «καταστολή». Η αντίδραση του Ισπανού πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι, χαρακτηρίζεται ως αντίστροφη μέτρηση για ενεργοποίηση του άρθρου 155 περί αναστολής του καθεστώτος αυτονομίας στην Καταλονία με σημείο μηδέν την έκτακτη κυβερνητική διάσκεψη που ορίστηκε για το Σάββατο.

«Ο πρόεδρος της Καταλονίας προσπαθεί να φρενάρει το 155 διευκρινίζοντας ότι στις 10 Οκτωβρίου δεν κήρυξε την απόσχιση, ενώ εκτοξεύει νέες απειλές», σχολιάζει η ισπανική εφημερίδα El Pais, συνηγορώντας ότι έπονται ραγδαίες εξελίξεις.

Η «πυρηνική επιλογή», δηλαδή η μονομερής κήρυξη ανεξαρτησίας από την Καταλονία παραμένει ως ενδεχόμενο, ενώ ο Πουτζντεμόν ικανοποιεί τη διχασμένη κοινή γνώμη της ημιαυτόνομης επαρχίας του, διαβεβαιώνοντας τους υπέρμαχους του «ναι» ότι η απόσχιση παραμένει ως επιλογή, ενώ ταυτόχρονα ικανοποιεί και το αίτημα της άλλης μεριάς «να κάνει πίσω», ζητώντας διάλογο από τη Μαδρίτη και στη νέα επιστολή του προς Ραχόι, αναφέρουν δημοσιεύματα.

Νωρίτερα, η καταλανική εφημερίδα Vanguardia επεσήμαινε την «ιστορική ευθύνη» του Κάρλες Πουτζντεμόν , παρακινώντας τον να επιλέξει την οδό που του πρότεινε η κυβέρνηση από χθες: προκήρυξη πρόωρων τοπικών εκλογών για επανεκκίνηση εκ του μηδενός. «Δεν υπάρχει αξιοπρέπεια στη συλλογική αυτοκτονία, κυρίως εάν αυτόν αποτελεί απόφαση ενός, ενώ όλοι υποφέρουν», γράφει η εφημερίδα της Καταλονίας.

Στην επιστολή του ο Πουτζντεμόν αφήνει στην ισπανική κυβέρνηση την επιλογή είτε να λάβει υπ΄όψιν της το γεγονός ότι αυτήν την φορά αφήνει ένα περιθώριο κατευνασμού, είτε απλώς να διατηρήσει την απειλή της ενεργοποίησης του άρθρου 155 του Συντάγματος. Η ισπανική κυβέρνηση επέλεξε το δεύτερο.

«Η κυβέρνηση θα συνεχίσει τη διαδικασία που προβλέπεται από το άρθρο 155 του Συντάγματος για την αποκατάσταση της νομιμότητας» στην Καταλονία, αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Μαδρίτη, επισημαίνοντας «την άρνηση» του αυτονομιστή προέδρου της επαρχίας Κάρλες Πουτζντεμόν να απαντήσει στα αιτήματά της, «με αποτέλεσμα να ξεκινά η ενεργοποίση του άρθρου 155».

Τι προβλέπει το άρθρο 155 του συντάγματος της Ισπανίας

Το άρθρο υποδιαιρείται σε δύο παραγράφους – τμήματα και έχει ως εξής:
«1. Εάν μία Αυτόνομη Κοινότητα δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις που της επιβάλλονται από το Σύνταγμα ή άλλους νόμους ή πράττει με τρόπο ο οποίος ζημιώνει το γενικό συμφέρον της Ισπανίας, η Κυβέρνηση, αφού υποβάλει επίσημη διαμαρτυρία στον Πρόεδρο της Αυτόνομης Κοινότητας και στο βαθμό που δεν θα ικανοποιηθεί από την απάντησή του, μπορεί, με την απόλυτη πλειοψηφία της Γερουσίας, να υιοθετήσει μέσα τα οποία η ίδια κρίνει απαραίτητα ώστε να επιβάλει την εκπλήρωση αυτών των υποχρεώσεων και τον σεβασμό του προαναφερθέντος γενικού συμφέροντος.

2. Σε ό,τι αφορά την εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται στην προηγούμενη παράγραφο, η Κυβέρνηση μπορεί να δίδει οδηγίες προς όλες τις αρχές των Αυτόνομων Κοινοτήτων».

Η Ισπανία υποδιαιρείται σε 17 Αυτόνομες Κοινότητες (Περιφέρειες), οι οποίες διαθέτουν τοπικά κοινοβούλια και τοπικές κυβερνήσεις – διοικήσεις οι οποίες λογοδοτούν σε αυτά. Ορισμένες εξ αυτών, όπως η Γαλικία, η Βασκική Χώρα και η Καταλονία, να απολαμβάνουν ευρύτερα επίπεδα αυτονομίας, λόγω εθνικών – πολιτιστικών ιδιαιτεροτήτων. Μολονότι το μοντέλο διάρθρωσης του ισπανικού κράτους έχει έντονο το στοιχείο της αποκέντρωσης, η χώρα είναι ενιαίο και όχι ομοσπονδιακό κράτος και σε καμία εκ των επαρχιών δεν αναγνωρίζεται δικαίωμα αυτοδιάθεσης – απόσχισης ή άσκησης εξωτερικής πολιτικής διάφορης από εκείνη της κεντρικής ισπανικής κυβέρνησης.

Η Γερουσία είναι το άνω σώμα του ισπανικού κοινοβουλίου, με 266 μέλη: 208 εκλέγονται απευθείας στις γενικές βουλευτικές εκλογές και 57 διορίζονται από τα τοπικά κοινοβούλια των Αυτόνομων Κοινοτήτων (Περιφερειών). Στο σώμα πλειοψηφεί απόλυτα το κυβερνών, κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα (PP) του Ισπανού πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι, με 149 γερουσιαστές, πράγμα που σημαίνει ότι η έγκριση της πρότασης της ισπανικής κυβέρνησης για την Καταλονία είναι σχεδόν βέβαιη.

Πηγή: ΕΡΤ, El Pais, ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP