Εάν το περασμένο καλοκαίρι το δόγμα του σοκ και του Grexit ήταν εκείνο που έφερε τους πρώτους τριγμούς στις, περί τη Γερμανία συμμαχίες της Ευρώπης, τώρα είναι το σοκ του τρόμου και του προσφυγικού, που απειλεί ίσως με πραγματική απομόνωση το Βερολίνο εντός της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης. Είναι η νέα μοναξιά της Ανγκελα Μέρκελ, που την διαμορφώνουν τα τρομοκρατικά χτυπήματα στο Παρίσι, η κορύφωση της προσφυγικής κρίσης και η γεωπολιτική ένταση μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας – μια μοναξιά, με την οποία η γερμανίδα καγκελάριος καλείται να αναμετρηθεί και στην σημερινή ευρωτουρκική σύνοδο για το προσφυγικό.

Ads

Στην αναμέτρηση αυτή, η Ανγκελα Μέρκελ προσέρχεται με τρία εναντίον της δεδομένα: Η πολιτική των ανοιχτών συνόρων της καγκελαρίου βάλλεται σφοδρά εντός και εκτός Γερμανίας, η ηγεμονία του Βερολίνου στον γαλλο-γερμανικό άξονα αμφισβητείται από το νέο ηγετικό και εθνικο-πατριωτικό προφίλ που επιχειρεί να υψώσει ο Φρανσουά Ολάντ μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι και το, γερμανικής έμπνευσης Σύμφωνο Σταθερότητας (και σιδηράς λιτότητας) κλονίζεται υπό το βάρος του προσφυγικού και της ασύμμετρης απειλής του ISIS.

Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι και η προσφυγική κρίση γίνονται οι δύο άξονες «που συναντώνται για να απομονώσουν την Γερμανία εντός της Ευρώπης», έγραψε χαρακτηριστικά ο Gideon Rachman στους Financial Times, επισημαίνοντας: «Ειδικά δύο ζωτικής σημασίας για τη Γερμανία σχέσεις με τους δυτικούς και ανατολικούς γείτονές της στην Ευρωπαϊκή ‘Ενωση – με τη Γαλλία και την Πολωνία – τελούν αυτή τη στιγμή υπό σκληρή πίεση και δοκιμασία».

image

Ads

Οι τριγμοί στον γαλλο-γερμανικό άξονα

Στο μέτωπο του γαλλο-γερμανικού άξονα και οι δύο πλευρές, Γαλλία και Γερμανία, θεωρούν ότι αντιμετωπίζουν μείζονες εθνικές κρίσεις, την τρομοκρατία η Γαλλία και το προσφυγικό η Γερμανία. Και αμφότερες θεωρούν επίσης ότι η άλλη πλευρά δεν δείχνει αρκετή «αλληλεγγύη».
Ο πρωθυπουργός της Γαλλίας Μανουέλ Βαλς ήταν ο πρώτος που πέταξε το γάντι στη Μέρκελ, την ίδια ημέρα που η γερμανίδα καγκελάριος έκανε επίσκεψη τιμής και μνήμης στο Παρίσι: «Δεν μπορούμε», είπε ευθέως ο Βαλς, «να δεχθούμε πια άλλους πρόσφυγες στην Ευρώπη». Κι αμέσως μετά, την σκυτάλη πήρε ο ίδιος ο πρόεδρος Ολάντ καλώντας ουσιαστικά το Βερολίνο να εγκαταλείψει την πολιτική της «αποστρατιωτικοποίησης» και να δώσει καθαρό παρών στον πόλεμο κατά του ISIS. «Θα ήταν καλό σημάδι», είπε ενώπιον της Μέρκελ, «εάν η Γερμανία πρόσφερε περισσότερα σε στρατιωτικό επίπεδο στα μέτωπα του Ιράκ και της Συρίας». Η απάντηση της Μέρκελ στον πρώτον ήταν πως τα «κλειστά σύνορα δεν μπορούν να αποτελέσουν τη λύση στο προσφυγικό ζήτημα» και στον δεύτερο η αποστολή, την αμέσως επόμενη μέρα, των αναγνωριστικών γερμανικών Tornado στους εμπόλεμους αιθέρες της Συρίας. Για τον Ολάντ όμως που, κατά τον Guardian, «από ζαχαρωτό, έγινε πολεμικός ηγέτης»  τα Tornado και η εκπαίδευση των ανταρτών Πεσμεργκά στις γερμανικές βάσεις δεν αρκούν. Εξ ου και η στροφή του γάλλου προέδρου προς το Κρεμλίνο και τον Βλαντιμίρ Πούτιν αποτελεί ένα μήνυμα, πλην των άλλων, και προς την πλευρά του Βερολίνου.

Η αμφισβήτηση της Μέρκελ στη Γερμανία

Η μοναξιά της Γερμανίας όμως, ενώπιον του προσφυγικού και των νέων γεωπολιτικών εντάσεων δεν σταματά στα γαλλικά σύνορα. Η ‘Ανγκελα Μέρκελ οδεύει σήμερα στην ευρω-τουρκική σύνοδο κορυφής αντιμετωπίζοντας σφοδρή αμφισβήτηση μέσα στο ίδιο της το «σπίτι», από τους Χριστιανοδημοκράτες και Χριστιανοκοινωνιστές της κυβέρνησής της, αλλά και οιωνούς «εξέγερσης» από τους πιο πιστούς ίσως, έως πρόσφατα στη Γερμανία, νεοσσούς της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης, τους Πολωνούς.
Εντός γερμανικών συνόρων, ο ίδιος ο υπουργός Εσωτερικών της κυβέρνησης Μέρκελ, ο Τόμας ντε Μεζιέρ ζήτησε να μπει εθνικό όριο στον αριθμό των προσφύγων που μπορούν να γίνουν δεκτοί στη Γερμανία, ενώ ήρθε σε ανοιχτή σύγκρουση με την καγκελαρία όταν επιχείρησε μονομερώς, να αλλάξει το πλαίσιο της μεταναστευτικής πολιτικής, περιορίζοντας με απόφασή του το δικαίωμα των αιτούντων για άσυλο να φέρνουν και τις οικογένειές τους στη Γερμανία. Για να μην περάσει η εν λόγω απόφαση, χρειάστηκε η απ’ ευθείας παρέμβαση του γραφείου της ‘Ανγκελα Μέρκελ.
Με τα τελευταία στοιχεία όμως, να δείχνουν ότι ο αριθμός των αιτούντων άσυλο στη Γερμανία φθάνει ήδη εφέτος τις 950.000, το εσωτερικό μέτωπο διευρύνεται συνεχώς: Μόλις χθες στελέχη του κυβερνώντος Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος υπέγραψαν κείμενο με το οποίο καλούν την καγκελάριο να περιορίσει τη μετανάστευση «σε μια διάσταση που δεν θα υπερβαίνει την αποδοχή της κοινωνίας και εγγυάται τη μακροπρόθεσμη ενσωμάτωσή τους», ενώ όσο πέφτει η δημοτικότητα της Μέρκελ και της πολιτικής των «ανοιχτών συνόρων», τόσο ανεβαίνουν τα ποσοστά του αντιμεταναστευτικού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) που υπόσχεται να βάλει «τάξη στο χάος του ασύλου».

Η πολωνική «εξέγερση»

Παραπλεύρως, στη Βαρσοβία, η νέα δεξιά κυβέρνηση της Πολωνίας ακολουθεί κατά πόδας τους ακροδεξιούς της Ουγγαρίας, αποφασίζει μονομερώς ότι δεν θα δεχθεί άλλους σύρους πρόσφυγες στο έδαφός της και υποστέλλει την σημαία της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης απ’ όλες τις επίσημες κρατικές εκδηλώσεις και κτίρια. Το Βερολίνο καταλογίζει στους Πολωνούς «έλλειμμα αλληλεγγύης», όμως η απάντηση της Βαρσοβίας είναι πως η ‘Ανγκελα Μέρκελ ήταν εκείνη που άλλαξε μονομερώς την μεταναστευτική πολιτική της Ε.Ε., υιοθετώντας το δόγμα των «ανοιχτών συνόρων» για τους σύρους πρόσφυγες.
Με αυτά τα δεδομένα, η – άκρως επιρρεπής στα κελεύσματα των δημοσκοπήσεων – Ανγκελα Μέρκελ δείχνει να πηγαίνει στη σημερινή ευρωτουρκική σύνοδο κορυφής με δύο μοναδικές επιλογές: Να εκλιπαρεί, ξανά, τον Ερντογάν να κρατήσει στην Τουρκία τους σύρους πρόσφυγες και να μετρά εκπτώσεις στην πολιτική των ανοιχτών συνόρων.
Κατά τραγική ειρωνεία όμως, όπως και το περασμένο καλοκαίρι, και σ’ αυτή τη νέα, μοναχική μάχη της ΄Ανγκελα Μέρκελ το πρώτο θύμα κινδυνεύει να είναι και πάλι η Ελλάδα. Η οποία, απειλείται να μετατραπεί στην «αποθήκη» προσφύγων μιας φοβικής, υποκριτικής και αξιακά μεταλλαγμένης Ευρώπης…