Ενόψει εκκίνησης διαδικασιών επί παραβάσει, που θα επισημοποιηθούν σήμερα Τρίτη, βρίσκεται η Κομισιόν σχετικά με τα «χρυσά διαβατήρια» σε Κύπρο και Μάλτα, όπως ανακοίνωσε ο Αντιπόεδρος της Κομισιόν Μάρος Σεφτσοβιτς.

Οι τελευταίες αποκαλύψεις για τα προγράμματα απόδοσης υπηκοοτήτων, σύμφωνα με τις οποίες το σκάνδαλο αγγίζει ακόμη και τον ίδιο τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, επιβεβαίωσαν τις ανησυχίες της Κομισιόν, οι οποίες είχαν κοινοποιηθεί σε Μάλτα και Κύπρο, δήλωσε ο Αντιπρόδρος της Κομισιόν Σέφτσοβιτς.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το Euronews, κληθείς να δώσει περισσότερα στοιχεία, ο Σέφτσοβιτς δήλωσε ότι «θα ολοκληρώσουμε το πρωί της Τρίτης την έναρξη της διαδικασίας για τα συστήματα επενδυτών. Αυτό θα ήταν το κατάλληλο μέρος για να σας παρέχουμε περισσότερες λεπτομέρειες. Σήμερα το συζητήσαμε και ειδικότερα σε σχέση με τη συμμόρφωση του εν λόγω συστήματος με το δίκαιο της ΕΕ ενόψει πιθανών διαδικασιών επί παραβάσει. Είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι η Κομισιόν έχει συχνά εγείρει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τα συστήματα αυτά. Οι τελευταίες εξελίξεις επιβεβαιώνουν αυτές τις ανησυχίες».

Σύμφωνα και με την «Καθημερινή Κύπρου», η αναφορά της κ. Φον ντερ Λάιεν στο θέμα της πώλησης διαβατηρίων σε ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 17 Σεπτεμβρίου δεν πρέπει να θεωρείται καθόλου τυχαία. Η Πρόεδρος είχε υπογραμμίσει πως θα καταπολεμήσει την πρακτική των «χρυσών διαβατηρίων» και πως «οι ευρωπαϊκές αξίες δεν είναι προς πώληση».

Η ταχεία, αυτή τη φορά, απόφαση της κυπριακής κυβέρνησης να αντιδράσει, καταργώντας πλήρως το πρόγραμμα (από την 1η Νοεμβρίου) είναι ενδεικτική του ότι η κυβέρνηση έχει λάβει το μήνυμα της Κομισιόν.

Παράλληλα, έχει ήδη ανακοινωθεί πως η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα διεξαχθεί την ερχόμενη Πέμπτη 22 Οκτωβρίου συζήτηση με τον τίτλο «Σοβαρές απειλές κατά της ασφάλειας μέσω της πώλησης διαβατηρίων και βίζας της ΕΕ σε εγκληματίες». Στην συζήτηση αναμένεται να εκπροσωπηθεί και η Κομισιόν, κάτι που σημαίνει πως τα όσα θα λεχθούν αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Αξίζει να σημειωθεί πως η Κύπρος είναι η μόνη χώρα η οποία δεν έχει ενημερώσει την Κομισιόν για την πρόοδο των εργασιών και έχει λάβει επίσημη επιστολή με την οποία ζητούνται περισσότερες πληροφορίες, και μια από 22 χώρες για τις οποίες έχουν κινηθεί διαδικασίες επί παραβάσει για μη εφαρμογή ή μερική εφαρμογή.

Η επιστολή διαβιβάστηκε τον περασμένο Φεβρουάριο, που σημαίνει πως η συνήθης προθεσμία για απάντηση εντός δύο μηνών έχει παρέλθει.

Διαβάστε επίσης

• Τον πρόεδρο Αναστασιάδη αγγίζει το σκάνδαλο με τα «χρυσά» διαβατήρια 
• «The Cyprus papers»: Αποκαλύψεις που αφορούν και τον πρόεδρο της κυπριακής Βουλής 
• Η κυπριακή «κερκόπορτα» των Ρώσων ολιγαρχών 
• Το κυπριακό διαβατήριο ως «πλυντήριο»

Τι σημαίνει η διαδικασία επί παραβάσει

Η διαδικασία επί παραβάσει είναι ο τρόπος με τον οποίο η Κομισιόν εγκαλεί κράτη μέλη τα οποία παραβιάζουν το δίκαιο της ΕΕ. Η διαδικασία μπορεί να φτάσει μέχρι στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στο Λουξεμβούργο, αν και πολλές υποθέσεις επιλύονται με συμμόρφωση πολύ πιο πριν.

Το πρώτο στάδιο της διαδικασίας είναι η επίσημη επιστολή με την οποία η Κομισιόν ζητά εξηγήσεις από το κράτος μέλος. Αν δεν υπάρξει ικανοποιητική απάντηση, η Κομισιόν αποστέλλει επίσημο αίτημα συμμόρφωσης, γνωστή ως αιτιολογημένη γνώμη. Αν πάλι εντός δύο μηνών δεν υπάρξει συμμόρφωση, η υπόθεση οδηγείται στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο το οποίο μπορεί να επιβάλει κυρώσεις στο κράτος μέλος.

Όσον αφορά πιθανές νομοθετικές ρυθμίσεις, κοινοτικές πηγές που παρακολουθούν το θέμα σημειώνουν πως αυτές θα μπορούσαν να είναι κοινές πανευρωπαϊκές πρακτικές και κανονισμοί ασφαλείας για τέτοια προγράμματα τις οποίες θα μπορούσε να προτείνει η Κομισιόν προς έγκριση στο Συμβούλιο της ΕΕ και το Κοινοβούλιο.

Ήδη μετά την πολύκροτη έκθεση του 2019, ειδικοί σε θέματα τέτοιων προγραμμάτων από όλα τα κράτη μέλη (και από την Κύπρο) συμμετείχαν σε μια σειρά συναντήσεων με την Κομισιόν καταθέτοντας τις θέσεις τους, ενώ μέχρι την 1η Οκτωβρίου βρισκόταν σε εξέλιξη δημόσια διαβούλευση μέσω της ιστοσελίδας της Κομισιόν.

Κάτι που ενδεχομένως σημαίνει πως μια τέτοια νομοθετική πρόταση βρίσκεται στα σκαριά και θα παρουσιαστεί σύντομα.