Το σχέδιο της Κομισιόν για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης παρουσίασε το πρωί της Τετάρτης (14/9) η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στη διάρκεια της ετήσιας ομιλίας της για την «Κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Οι βασικοί άξονες είναι πλαφόν στις τιμές πώλησης ρεύματος από παραγωγούς (εκτός αερίου), περιορισμός κατανάλωσης και αναμόρφωση της λειτουργίας της αγοράς στο πακέτο.

Ads

Σχετικά με το πλαφόν, όπως ανέφερε, αυτό θα επιβληθεί στα «υπερκέρδη των παραγωγών ενέργειας», εκτιμώντας ότι το πακέτο αυτό θα προσφέρει 140 δισ. ευρώ στα κράτη-μέλη, προκειμένου να στηρίξουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Υπογράμμισε ακόμη, επικαλούμενη το παράδειγμα της Ιταλίας, πως «θα πρέπει να μειώσουμε την κατανάλωση ενέργειας στις ώρες αιχμής ώστε να μειωθεί συνολικά η χρήση του ρεύματος».

«Προτείνουμε ανώτατο όριο στα κέρδη των παρόχων ρεύματος. Είναι κακό να αποκομίζονται τεράστια οφέλη από εταιρείες, τόσο ρεύματος όσο και ορυκτών καυσίμων, τα κέρδη πρέπει να συγκεντρώνονται και να μοιράζονται σε όσους έχουν πραγματική ανάγκη στήριξης, ώστε να περιοριστεί το πλήγμα που υφίστανται», ανέφερε η πρόεδρος της Κομισιόν εξηγώντας τους λόγους που στο προτεινόμενο σχέδιο περιλαμβάνεται φορολόγηση εταιρειών όπως τα διυλιστήρια.

«Θα αναπτύξουμε με τις χώρες-μέλη ένα σύστημα για να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση, θα εξετάσουμε πώς θα μειώσουμε με συνετό τρόπο την τιμή του φυσικού αερίου», υποσχέθηκε ακόμη και πρόσθεσε: «Οι προτάσεις μας θα αποφέρουν 140 δισεκ. ευρώ που θα κατευθυνθούν στις χώρες-μέλη για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης», συμπλήρωσε.

Ads

«Θα συνεργαστούμε με τους ρυθμιστές και θα ελέγξουμε τις αυξομειώσεις των τιμών μέσα σε κάθε μέρα, και αυτά είναι μόλις τα πρώτα μας βήματα», σημείωσε η Γερμανίδα πολιτικός, προσθέτοντας παράλληλα τη βούληση στήριξης εταιρειών ενέργειας που αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας. 

Δήλωσε ότι θα δημιουργηθεί μια task force προκειμένου να βρεθεί τρόπος να μειωθεί η τιμή του φυσικού αερίου καθώς και ότι θα υπάρξει ένας πιο αντιπροσωπευτικός δείκτης για την τιμή του φυσικού αερίου από το TTF. Σε ό,τι αφορά τις αγορές ηλεκτρισμού και τα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες, ανακοίνωσε ότι σε συνεργασία με τις ρυθμιστικές αρχές θα υπάρξουν αλλαγές στους κανόνες για τα collateral, κινήσεις για να περιοριστεί η ενδοημερήσια μεταβλητότητα, ενώ θα επιτραπεί υπό όρους η παροχή κρατικών εγγυήσεων.

«Γνωρίζουμε ότι οι εταιρείες ενέργειας αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας στις μελλοντικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Θα συνεργαστούμε με τις ρυθμιστικές αρχές για να διευκολύνουμε αυτά τα προβλήματα τροποποιώντας τους κανόνες λαμβάνοντας μέτρα για τον περιορισμό της αστάθειας των τιμών και θα τροποποιήσουμε το προσωρινό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων τον Οκτώβριο για να επιτρέψουμε την παροχή κρατικών εγγυήσεων διατηρώντας παράλληλα ίσους όρους ανταγωνισμού. Αυτό είναι πολύ σύνθετο ζήτημα», είπε. 

Η πρόεδρος της Κομισιόν αναφέρθηκε ακόμη και στο σχέδιο δημιουργίας μιας νέα ευρωπαϊκής τράπεζας για το υδρογόνο «που θα βοηθήσει για να δημιουργήσουμε μια αγορά υδρογόνου» προσθέτοντας ότι θα εξασφαλιστούν κονδύλια 3 δισ. ευρώ για την πρωτοβουλία αυτή.

Όπως υπογράμμισε η πρόεδρος της Κομισιόν, όλα αυτά είναι έκτακτα και προσωρινά μέτρα. «εργαζόμαστε για να συμπεριλάβουμε τη συζήτησή μας για τα ανώτατα όρια τιμών του φυσικού αερίου, πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου. Επομένως, από τη μία πλευρά, πρέπει να διασφαλίσουμε την ασφάλεια του εφοδιασμού».

«Από την άλλη πλευρά, πρέπει να διασφαλίσουμε την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα, την ασφάλεια του εφοδιασμού, διότι το αέριο πρέπει ακόμη να έρθει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Από την άλλη πλευρά, εάν είναι πολύ ακριβό, βλάπτει την παγκόσμια ανταγωνιστικότητά μας. Έτσι, θα αναπτύξουμε με τα κράτη-μέλη ένα σύνολο μέτρων για να λάβουμε υπόψη την ιδιαίτερη φύση της σχέσης μας με τους προμηθευτές, που κυμαίνονται από αναξιόπιστους προμηθευτές όπως η Ρωσία έως υπεύθυνους όπως οι Νορβηγοί φίλοι μας για παράδειγμα».

«Το σημερινό σύστημα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας δεν είναι λειτουργικό. Πρέπει να αποκοπεί η σχέση ηλεκτρικής ενέργειας-φυσικού αερίου και γι’ αυτό θα προωθηθεί μια ριζική μεταρρύθμιση», τόνισε. Σε ό,τι αφορά τους δημοσιονομικούς κανόνες, οι χώρες πρέπει να έχουν μεγαλύτερη ευελιξία στη μείωση του χρέους αλλά και μεγαλύτερη λογοδοσία ως προς την επίτευξη των στόχων που συμφωνήθηκαν.
Πρέπει να ανακαλύψουμε το πνεύμα του Μάαστριχτ: σταθερότητα και ανάπτυξη πάνε χέρι χέρι».

 Παράλληλα υπογράμμισε ότι οι καταναλωτές θα πρέπει να αποκομίσουν τα οφέλη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας χαμηλού κόστους: «Αυτός πρέπει να είναι ο σκοπός. Πρέπει λοιπόν να αποσυνδέσουμε την κυρίαρχη επιρροή του φυσικού αερίου στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας και αυτός είναι ο λόγος που θα κάνουμε μια βαθιά και ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας».

«H Ρωσία συνεχίζει να χειραγωγεί την αγορά ενέργειας και η ΕΕ πρέπει να βρει αξιόπιστους προμηθευτές»

Η κεντρική ιδέα των προτάσεων της Κομισιόν, όπως τις παρουσίασε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, είναι η ανάγκη να απαλλαγεί πλήρως η ΕΕ από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. «Η εξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα έχει πολύ μεγάλο τίμημα», ανέφερε και συμπλήρωσε «η Ρωσία συνεχίζει να προσπαθεί να χειραγωγήσει την αγορά ενέργειας» και γι’ αυτό η ΕΕ πρέπει να βρει διαφορετικούς τρόπους να αντλήσει ενέργεια, όχι από αναξιόπιστους προμηθευτές όπως η Ρωσία, αλλά από αξιόπιστους φίλους, όπως η Νορβηγία, οι ΗΠΑ, η Αλγερία, κ.α. Σημείωσε, επίσης, ότι το ρωσικό αέριο πέρυσι αντιπροσώπευε το 40% στην ΕΕ, ενώ σήμερα έχει μειωθεί στο 9%».

Mήνυμα στον Πούτιν: «Οι κυρώσεις ήρθαν για να μείνουν»

Στην αρχή της ομιλίας της, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρθηκε στον πόλεμο που μαίνεται στην Ουκρανία, ενώ απευθύνθηκε και στην Ολένα Ζελένσκι, η οποία ήταν προσκεκλημένη στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Παράλληλα, έστειλε ηχηρό μήνυμα στον Πούτιν, ξεκαθαρίζοντας πως η Ε.Ε. δεν έχει καμία πρόθεση να άρει τις κυρώσεις στη Ρωσία.

«Όλοι θυμόμαστε εκείνο το πρωινό του Φεβρουαρίου όταν ξυπνήσαμε και είδαμε το κακό και ακούσαμε τους ήχους από τις σειρές του πολέμου. Δοκιμαζόμαστε απέναντι σε εκείνους που θέλουν να μας διχάσουν. Σήμερα, πρέπει να διασφαλίσουμε πως αυτό που θέλει να κάνει ο Πούτιν δεν θα περάσει. Θα αποτύχει. Η Ευρώπη και οι αξίες μας θα επικρατήσουν. Σήμερα, η τόλμη έχει ένα όνομα. Είναι η Ουκρανία. Έχει ένα πρόσωπο. Είναι αυτών που αντιπαρατίθενται στη ρωσική εισβολή. Η μνήμη των θυμάτων», είπε μεταξύ άλλων η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία απευθύνθηκε στη σύζυγο του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, λέγοντας: «Δώσατε σε όλους μας ελπίδα. Ελευθερία στην Ουκρανία!».

Εν συνεχεία, τόνισε: «Η οικονομία της έχει πληγεί και η βιομηχανία της είναι σε διάλυση. Το Κρεμλίνο έφερε την οικονομική καταστροφή. Ο Πούτιν είναι υπεύθυνος γι’ αυτή. Θέλω να το ξεκαθαρίσω: Οι κυρώσεις μας στη Ρωσία θα παραμείνουν. Ήρθαν και θα μείνουν. Αυτό είναι ξεκάθαρο. Το ίδιο ισχύει και για την οικονομική μας υποστήριξη προς την Ουκρανία», παραθέτοντας και μία σειρά από μέτρα οικονομικής στήριξης στο Κίεβο. Παραδέχτηκε μάλιστα πως «ένα μήνυμα από τον πόλεμο αυτό είναι ότι θα έπρεπε να έχουμε ακούσει όσους γνωρίζουν τον Πούτιν. Όλους τους Ρώσους δημοσιογράφους που είχαν εκθέσει τα εγκλήματά του, αλλά εκδιώχτηκαν από αυτόν».