Τα εκλογικά αποτελέσματα στο μικρό κρατίδιο Μεκλεμβούργο – Δυτική Πομερανία ήταν συνήθως σχεδόν αδιάφορα. Όμως αυτή τη φορά όλα ήταν τελείως διαφορετικά. Οι εκλογές, στο κρατίδιο που εκλέγεται η Άνγκελα Μέρκελ, μετατράπηκαν σε ένα δημοψήφισμα για την πολιτική της καγκελαρίου, όπως σημειώνει το Spiegel. Η ήττα του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος (CDU) από το ακροδεξιό «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) αποτέλεσε ένα γερό πλήγμα στη Μέρκελ, ενώ το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα διατήρησε, αλλά με απώλειες, την πρωτιά.

Ads

Το CDU έχασε τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση του 2011, πέφτοντας στο 19%, ενώ το AfD, που συμμετείχε πρώτη φορά σε εκλογές του κρατίδιου Μεκλεμβούργου – Δυτικής Πομερανίας αναρριχήθηκε στη δεύτερη θέση με 20,8%, πίσω από το SPD που συγκέντρωσε το 30,6%.

 

Όμως το CDU δεν έπεσε μόνο στο κρατίδιο Μεκλεμβούργου – Δυτικής Πομερανίας. Η δημοφιλία του μειώνεται και σε εθνικό επίπεδο. Σύμφωνα με δημοσκόπηση του περιοδικού Stern και του ραδιοτηλεoπτικού σταθμού RTL, το CDU θα ψήφιζε το 33% των Γερμανών αν οι εκλογές διεξάγονταν την επόμενη Κυριακή. Πρόκειται για το χαμηλότερο ποσοστό από το 2012. Η αρνητική πορεία του χριστιανοδημοκρατικού κόμματος αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι μόνο το 24% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι μπορεί να επιλύσει προβλήματα της Γερμανίας, δηλαδή 1% λιγότερο από την προηγούμενη δημοσκόπηση. Μικρή μόνο παρηγοριά για τους χριστιανοδημοκράτες αποτελεί το γεγονός ότι τους σοσιαλδημοκράτες τους εμπιστεύεται το 10%.

Όπως το SPD…

Όσο για τις εκλογές στο κρατίδιο Μεκλεμβούργου – Δυτικής Πομερανίας, πρόκειται για μια ήττα στην «αυλή της Μέρκελ», όπως σχολιάζει το Spiegel, υπογραμμίζοντας πως σηματοδοτεί την πρώτη επικράτηση του αντιμερκελικού στρατοπέδου. Και αυτή η νίκη επετεύχθη με το ΑfD να επικεντρώνει την προεκλογική του εκστρατεία σε ένα μόνο θέμα: Αυτό της πολιτικής των «ανοιχτών συνόρων» της Μέρκελ για τους πρόσφυγες.

Ads

Το Spiegel επισημαίνει πως πρόκειται για «πολιτική πανωλεθρία» της Μέρκελ, η οποία καλείται τώρα να αντιμετωπίσει μια πρόκληση εξίσου ιστορική όπως αυτή που αντιμετώπισε ο προκάτοχός της Γκέρχαρντ Σρέντερ, στα μέσα της δεκαετίας του 2000. Τότε ο καγκελάριος του SPD βρέθηκε παγιδευμένος μεταξύ της υποχρέωσής του να εξηγήσει τις περικοπές στις παροχές κοινωνικής πρόνοιας και της ανόδου της Αριστεράς (Die Linke). Τελικά ο Σρέντερ απέτυχε και στα δύο, υπογραμμίζει το γερμανικό περιοδικό.

Ο παραλληλισμός με την κατάσταση της Μέρκελ και του CDU, που έχει διχαστεί επί του προσφυγικού ζητήματος σε συνδυασμό με την άνοδο του ακροδεξιού κόμματος διαμαρτυρίας, είναι εύστοχος και σημαντικός. «Όμως το τέλος δεν θα πρέπει να είναι το ίδιο», γράφει το Spiegel, επισημαίνοντας πως προς στιγμήν  πρόκειται μόνο για μια «πανωλεθρία» σε συμβολικό και επικοινωνιακό επίπεδο. Η θέση της ως καγκελάριου δεν βρίσκεται (ακόμη) σε κίνδυνο.

Το παράδοξο…

Ωστόσο από τα εκλογικά αποτελέσματα της Κυριακής καθίσταται σαφές πως ένας αυξανόμενος αριθμός ψηφοφόρων, τουλάχιστον στην Ανατολική Γερμανία, γυρίζει την πλάτη του στο κυρίαρχο Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα. Αυτός ο κόσμος δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται τόσο πολύ για τα βελτιωμένα οικονομικά στοιχεία ή την ενίσχυση των εσόδων στις τουριστικές πόλεις, πολλές εκ των οποίων βρίσκονται στο κρατίδιο του Μεκλεμβούργου – Δυτικής Πομερανίας. Και αποδεικνύεται πως είναι δυνατόν ένα κόμμα να  επενδύει στην ξενοφοβία, ακόμη και αν η περιοχή δεν έχει πολλούς ξένους. «Με λίγα λόγια τα συναισθήματα θριάμβευσαν της λογικής. Τα πραγματικά γεγονότα βρέθηκαν στο πίσω μέρος», τονίζει το Spiegel.

Το κλίμα στη Γερμανία είναι παράδοξο. Oι πολίτες έχουν όσα υλικά αγαθά χρειάζονται, η θέση εργασίας τους δεν κινδυνεύει, αλλά συγχρόνως είναι φοβισμένοι και ανησυχούν για το μέλλον (προσφυγικό, τρομοκρατία κ.α.). Αυτό προκύπτει από έρευνα του Ινστιούτου Allensbach, η οποία διενεργήθηκε για λογαρισμό του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος (SPD) και η οποία δημοσιεύεται στο Spiegel. Μόνο το 36% των ερωτηθέντων «βλέπει με αισιοδοξία το μέλλον». Τόσο άσχημο ήταν τα κλίμα μόνο στην αρχή της οικονομικής κρίσης το 2008 και μετά την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτμβρίου 2001.

Όπως γράφει το Spiegel, «η πρόκληση για τη Μέρκελ, μια πολιτικό που έχει επενδύσει στην πολιτική της επιτυχία με θέσεις που βασίζονται σε γεγονότα και στοιχεία, είναι πως θα πρέπει να κάνει περισσότερα, και πιο επιτυχημένα επικοινωνιακά, για να εξηγήσει τις αποφάσεις της και να ενσωματώσει τις πολιτικές της σε ένα προσιτό, ουσιαστικό πλαίσιο, ώστε να συνεχίσει να απολαμβάνει τη στήριξη». Θα πρέπει επίσης, συνεχίζει το Spiegel, να υπάρξει και μια προσέγγιση, με το αδελφό κόμμα των χριστιανοκοινωνιστών (CSU) που είναι έντονα επικριτικό προς τη Μέρκελ στο θέμα των προσφύγων. Ίσως αυτό να σημαίνει πως θα πρέπει να παραδεχτεί ότι έχει κάνει κάποια λάθη».

Σημειώνεται πως το CSU, το βράδυ της Κυριακής, μετά από τα αποτελέσματα των εκλογών στο κρατίδιο Μεκλεμβούργου – Δυτικής Πομερανίας, κατέστησε σαφές πως δεν πρόκειται να υπερασπιστεί τη Μέρκελ. Ο Μάρκους Σόντερ, υψηλόβαθμο στέλεχος του κόμματος, έκανε λόγο για ένα «καμπανάκι αφύπνισης» των Γερμανών συντηρητικών. Όμως στην ουσία η δήλωσή του ήταν ένα «καμπανάκι» πρωτίστως για τη Μέρκελ.

Όμως η Άνγκελα Μέρκελ παραμένει μέχρι σήμερα πιστή στην πολιτική της. Αυτό το επιβεβαίωσε και με την ομιλία της στο γερμανικό κοινοβούλιο, λίγες ημέρες μετά το πλήγμα στις τοπικές εκλογές του μικρού κρατιδίου. Υποστήριξε την πολιτική της στο προσφυγικό χωρίς να κάνει καμία παραχώρηση στους επικριτές της. Όπως χαρακτηριστικά είπε «η κατάσταση σήμερα είναι πολύ καλύτερη απ’ ό,τι πριν ένα χρόνο» και αυτό ισχύει για όλους στη Γερμανία, όχι μόνο για τους πρόσφυγες.

Αναφερόμενη στην κριτική που δέχεται από το CSU, η Μέρκελ ζήτησε απ’ όλους να μετριάσουν τους τόνους τους. «Αν αρχίσουμε» είπε η καγκελάριος «λεκτικά και πρακτικά να προσανατολιζόμαστε σε αυτούς που δεν ενδιαφέρονται για λύσεις, τότε εμείς θα χάσουμε στο τέλος τον προσανατολισμό μας». Εννοείται, τόνισε ακόμη, ότι θα πρέπει να παίρνονται στα σοβαρά οι ανησυχίες των πολιτών, παράλληλα όμως θα πρέπει να τους εξηγούνται τα δεδομένα.

Πρόβλημα για όλη τη Γερμανία…

Πάντως η επιτυχία του ΑfD φαίνεται να ενισχύει τις επικρίσεις του CSU κατά της Μέρκελ. Οι Γερμανοί συντηρητικοί θα πρέπει τώρα να ασχοληθούν και με μια ανερχόμενη δύναμη από τα Δεξιά τους, ένα φαινόμενο παρόμοιο με αυτό που είχε αντιμετωπίσει το SPD με την άνοδο του Die Linke. Και το SPD ακόμη δεν έχει βρει τρόπο να ανακάμψει.

«Οι Δεξιοί λαϊκιστές», όπως χαρακτηρίζει το Spiegel το ΑfD, είναι σε άνοδο και στα ανατολικά και στα δυτικά της Γερμανίας και έχουν αποδείξει πως γνωρίζουν πως να ενισχύονται κερδίζοντας απολιτικούς ψηφοφόρους, αλλά και να παίρνουν ψηφοφόρους από το CDU, από το SPD ακόμη και από το Die Linke. Το συνδετικό στοιχείο αυτού του ετερόκλητου πλήθους και αυτό που προτάσσει ως βασικό σύνθημα το ΑfD είναι η αντίδραση κατά της Μερκελ. Το ΑfD, όπως σημειώνει το γερμανικό περιοδικό, στηρίζεται στην εν γενεί απόρριψη του πολιτικού συστήματος και αποτελεί ένα κίνδυνο για τη Δημοκρατία. «Αυτό που αντιπροσωπεύει το ΑfD δεν αποτελεί πρόβλημα μόνο για τη Μέρκελ, δεν είναι πρόβλημα μόνο για τους συντηρητικούς. Είναι ένα πρόβλημα για όλη τη Γερμανία», καταλήγει το Spiegel.