Με ρεκόρ θετικών ψήφων και ευρύτατη διακομματική συναίνεση η Βουλή επικύρωσε το δικαίωμα των Ελλήνων του εξωτερικού να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα από τον τόπο διαμονής τους.

Ads

Υπέρ του νομοσχεδίου ψήφισαν η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ, το ΚΙΝΑΛ και η Ελληνική Λύση. Το μόνο κόμμα που καταψήφισε ήταν το ΜέΡΑ 25 του Γιάνη Βαρουφάκη. Σημειώνεται πως ο ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε «ναι» επί της αρχής και επί των άρθρων του νομοσχεδίου με εξαίρεση το άρθρο 4 στο οποίο δήλωσε «παρών». Πρόκειται για το άρθρο που αφορά τον τρόπο εγγραφής στους ελληνικούς καταλόγους για τους Ελληνες που βρίσκονται στο εξωτερικό. Λόγω δικαιολογημένης απουσίας δύο βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ τελικά η πλειοψηφία διαμορφώθηκε στους 289.

Για τη ψήφο των απόδημων προβλέπεται:

  1. Ψήφος με αυτοπρόσωπη παρουσία σε εκλογικά τμήματα που θα συσταθούν σε πρεσβείες, προξενεία, χώρους οργανώσεων απόδημων ή άλλους κατάλληλους χώρους. Ο ελάχιστος αριθμός για να συγκροτηθεί εκλογικό τμήμα είναι οι 40 εκλογείς.
  2. Η ψήφος των αποδήμων θα μετράει ισότιμα στο εκλογικό αποτέλεσμα και, επομένως, στην κατανομή των εδρών.
  3. Αυξάνονται σε 15 από 12 οι βουλευτές επικρατείας. Οι απόδημοι θα επιλέγουν το ψηφοδέλτιο επικρατείας του κόμματος που επιθυμούν. Τα κόμματα θα μπορούν να επιλέγουν έως 3 υποψηφίους από την ομογένεια και τότε θα οφείλουν να τοποθετήσουν τουλάχιστον έναν σε μια από τις 3 πρώτες θέσεις.

Δικαίωμα ψήφου έχουν οι απόδημοι που πληρούν τα παρακάτω κριτήρια:

Ads
  1. Τα τελευταία 35 χρόνια να έχουν ζήσει δύο έτη στην Ελλάδα
  2. Έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση (Ε1 ή Ε2 ή Ε3 ή Ε9) είτε το τρέχον είτε το προηγούμενο φορολογικό έτος.

Η αίτηση του εκλογέα θα γίνεται ηλεκτρονικά σε ειδική πύλη η οποία αναμένεται να λειτουργήσει εντός δύο μηνών από τη ψήφιση του νόμου. Εφόσον τα διαθέσιμα στοιχεία για την απόδειξη των κριτηρίων του σημείου 4 είναι διαθέσιμα σε βάσεις δεδομένων του Δημοσίου (και συναινεί ο εκλογέας) αυτά θα αντλούνται αυτεπάγγελτα άμεσα. Η πιστοποίηση των κριτηρίων διαμονής θα γίνεται με δημόσια έγγραφα.

Οι ομιλίες των πολιτικών αρχηγών

«Περήφανος» δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος ανέφερε πως «έπρεπε τελικά να περάσουν 44 χρόνια και 8 μήνες για να πάρει το άρθρο 51 του Συντάγματος νομική σάρκα και οστά». «Και είμαι περήφανος που συμβαίνει με πρωτοβουλία της ΝΔ και όπως φαίνεται με μεγάλη διακομματική συναίνεση.

«Η σημερινή συνεδρίαση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί κυριολεκτικά ιστορική, γιατί απαντάει σε ένα πολύχρονο αίτημα του χθες, και ανταποκρίνεται σε μια ανάγκη του σήμερα, ανοίγει σίγουρα, για όλο τον ελληνισμό, το δρόμο για ένα καλύτερο αύριο», σημείωσε και υποστήριξε πως «αποτελεί μια νίκη του κοινοβουλευτισμού και της ενότητα, ένα υπόδειγμα συναίνεσης και πολιτικής συνεννόησης». «Αποτελεί δημοκρατική νίκη , κοινοβουλευτική επιτυχία και πρωτίστως αποτελεί εθνική νίκη», κατέληξε ο πρωθυπουργός.

Παίρνοντας το λόγο ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας παρατήρησε αρχικά πως ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε για «ιστορική συνεδρίαση» αποχώρησε από την ολομέλεια. «Λυπάμαι που σε μια ιστορική συνεδρίασε όπως την χαρακτήρισε ο Κυρ. Μητσοτάκης δεν βρίσκει το χρόνο να κάτσει να ακούσει τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης», τόνισε χαρακτηριστικά. Υπενθύμισε ακόμη πως ήταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που πήρε την πρωτοβουλία να θεσμοθετηθεί η ψήφος των απόδημων. «Όλα τα προηγούμενα 40 χρόνια ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνούσε και δεν μπορούσε να γίνει πράξη η ψήφος για τους Έλληνες του Εξωτερικού;», διερωτήθηκε για τη αναφορά Μητσοτάκη για 40 χρόνια ανεπίλυτου ζητήματος.

«Δεν είναι τυχαίο ότι αυτό το ζήτημα θεσμοθετήθηκε επί ΣΥΡΙΖΑ και δεν είναι τυχαίο ότι συμβαίνει σήμερα η ψήφιση με μεγάλη πλειοψηφία με τον ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση διότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης έλεγαν πάντα όχι», τόνισε και πρόσθεσε: «Η στάση μας απέναντι στο σημερινό νομοσχέδιο είναι ακριβώς η στάση που είχαμε απέναντι στους Απόδημους τα 4,5 χρόνια που ήμασταν κυβέρνηση. Μία στάση σεβασμού και ειλικρίνειας, που και εκείνοι περιμένουν από την ελληνική πολιτεία και ταυτόχρονα από ένα σύγχρονο κράτος».

«Βλέπατε πάντα τους απόδημους Έλληνες ως ένα εν δυνάμει κομματικό εργαλείο.  Οι παλαιότεροι θα θυμούνται τις ναυλωμένες πτήσεις με τα πλαστικά σημαιάκια και τα δωρεάν εισιτήρια, με τα οποία τα δύο μεγάλα κόμματα του παλιού κομματικού συστήματος μετέφεραν τους οπαδούς τους από το εξωτερικό για να ψηφίσουν… Αλλά και όταν αποφασίσατε να ρυθμίσετε νομοθετικά το θέμα, η πρόταση της κυβέρνησής σας το 2009, ήταν αντισυνταγματική και προσβλητική», υπογράμμισε και συνέχισε: «Προσβλητική για το πολιτικό σύστημα, αλλά κυρίως για τους απόδημους Έλληνες, αυτή την κοινή μας Πατρίδα όπου γης, που εσείς θελήσατε να την εντάξετε σε μικροκομματικά παιχνίδια. Αυτή την άποψη είχατε για την Ομογένεια και αυτή την άποψη έχετε ακόμη. Το κομματικό κουστούμι είναι το φυσικό σας ένδυμα απέναντι στον απόδημο Ελληνισμό».

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μίλησε για την πρόταση του ΚΚΕ που τέθηκε πρακτικά και ως βάση του νομοσχεδίου, το οποίο συγκεντρώνει την ευρύτατη συναίνεση. «Όταν είδατε ότι δεν προκύπτουν οι διακόσιοι βουλευτές, τότε αναγκαστήκατε να υποχωρήσετε και να υιοθετήσετε ως βάση συζήτησης την πρόταση του ΚΚΕ. Πρόταση, η οποία απηχεί τον ευρωπαϊκό νομικό πολιτισμό και θέτει συγκεκριμένες προϋποθέσεις στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος, όπως η ύπαρξη πραγματικού δεσμού του εκλογέα με τη χώρα».

Ξεκαθάρισε πάντως πως «η πρόταση αυτή δεν είναι αντίστοιχα επαρκής με τη δική μας, όχι γιατί είναι δική μας αλλά γιατί αφενός η πρότασή μας προέβλεπε αυτοτελές δικαίωμα του εκλέγεσθαι (εκτός από του εκλέγειν) και αφετέρου γιατί πρότασή μας ήταν, όπως ανέφερα ήδη, η πρόταση που υιοθετούν επί του θέματος όλοι οι θεσμικά αρμόδιοι εθνικοί και διεθνείς φορείς. Παρόλα αυτά, προσήλθαμε στη συζήτηση, θεωρώντας ότι πρέπει να κλείσει ένα θέμα που παραμένει αρρύθμιστο επί 40 χρόνια».

Τέλος, ο Αλέξης Τσίπρας κάλεσε τον υπουργό Εσωτερικών, να «άρει το αδιέξοδο σε δυο θέματα προκειμένου να μπορέσουμε να υπερψηφίσουμε το νομοσχέδιο όχι μόνο επι της αρχής, αλλά και επί όλων των άρθρων». Συγκεκριμένα, ανέφερε:

  1. Οι ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι εξωτερικού να επικαιροποιούνται σε ετήσια βάση, ώστε να εξασφαλιστεί και για το μέλλον, η ύπαρξη του προβλεπόμενου πραγματικού δεσμού του εκλογέα με τη χώρα.
  2. Οι υπουργικές αποφάσεις για ρύθμιση βασικών θεμάτων όπως η διαδικασία εγγραφής στους καταλόγους και ο τρόπος πιστοποίησης του εκλογέα, να εκδίδονται ύστερα από σύμφωνη γνώμη – και όχι απλή γνώμη όπως προβλέπει το νομοσχέδιο- και πλειοψηφία δυο τρίτων της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ελληνισμού της Διασποράς ή της Διακομματικής Επιτροπής.

Η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ, Φώφη Γεννηματά, που κατά την ομιλία της αναφέρθηκε εκτενώς στα ελληνοτουρκικά όπως και ο Αλέξης Τσίπρας, δήλωσε για τη ψήφο των αποδήμων πως είναι «κατώτερο των περιστάσεων, φοβικό και με αρκετά προβληματικά σημεία», υποστηρίζοντας πως «κυριάρχησαν οι κομματικές υστεροβουλίες». Ωστόσο τόνισε πως το Κίνημα Αλλαγής θα το ψηφίσει, καθώς έστω και με αυτούς του όρους γίνεται το πρώτο βήμα. Κλείνοντας ανέφερε χαρακτηριστικά «μην εμποδίζεται τον Οδυσσέα να επιστρέψει στην Ιθάκη».

Ο ΓΓ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας ανέφερε πως ο συμβιβασμός έγινε πάνω στις θέσεις του Κομμουνιστικού Κόμματος, υπογραμμίζοντας πως «η στάση μας δεν έχει καμία σχέση με αυτούς που φάνηκε να μετράνε κουκιά στη ψήφο των αποδήμων». Υπενθύμισε δε πως «από το 2001 υπάρχει ο νόμος για να ψηφίζουν οι Έλληνες του εξωτερικού, όμως ΝΔ και ΠΑΣΟΚ αν και τότε είχαν τις 200 ψήφους δεν τους διευκόλυναν γιατί τους αντιμετώπιζαν ως πελατεία. Δεν φρόντιζαν να κάνουν έστω μια απογραφή. Ας σταματήσει τώρα η υποκρισία και η δήθεν στοργή που σας έπιασε για τους απόδημους. Τα προβλήματά τους δεν οφείλονται σε έλλειμα εκπροσώπησης, αλλά σε έλλειμα πολιτικής βούλησης».

Σχετικά με τις προϋποθέσεις που τέθηκαν, ο κ. Κουτσούμπας είπε πως οι άξονες αυτοί «δεν συνιστούν περιορισμό ή απώλεια του δικαιώματος. Όσοι δεν έχουν τις προϋποθέσεις δεν χάνουν το δικαιώμα ψήφου. Είναι προϋποθέσεις ένταξης στους εκλογικούς καταλόγους. Δεν θέλαμε να αλλοιωθεί το σώμα από ανθρώπους που δεν έχουν δεσμούς με τη χώρα και που δεν έχουν συνέπειες από την επιλογή τους, έχουν ενσωματωθεί στις κοινωνίες αυτών των χωρών και διαμορφώνουν πολιτική συνείδηση με βάση τις εξελίξεις, τον συσχετισμό τα τεκταινόμενα σε αυτές τις χώρες και όχι στην Ελλάδα».

Στον αντίποδα, ο Γιάνης Βαρουφάκης, επικεφαλής του ΜΕΡΑ25, του μοναδικού κόμματος που καταψήφισε το νομοσχέδιο, έκανε λόγο για ένα «προσβλητικό νόμο που αποκλείει χιλιάδες Έλληνες της διασποράς να συμμετέχουν και να ψηφίσουν για την πατρίδα τους». Ο Γιάνης Βαρουφάκης μίλησε για ένα νομοσχέδιο που εμπεριέχει εμπάθεια, μικροκομματικές σκοπιμότητες και υποκρισία τονίζοντας ότι το κόμμα του ανταποκρίθηκε άμεσα στο δημόσιο διάλογο «χωρίς να μετρά κουκιά».

«Καταθέσαμε άμεσα τις προτάσεις μας, προτείνοντας εκλογικές περιφέρειες στις χώρες όπου βρίσκονται οι Έλληνες της ομογένειας ώστε να τους δώσουμε πραγματικά το δικαίωμα στο εκλέγειν και εκλέγεσθαι», τόνισε και πρόσθεσε: «Ο νόμος όμως αυτός, μόνο προσβολή προσφέρει στους απόδημους. Όχι μόνο δεν τους δίνουμε κάτι αξιόλογο ή δικαιώματα αλλά τους παίρνουμε πίσω και πολλά. Εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες δεν θα μπορούν να ψηφίσουν».

«Προσβάλετε τις βασικές αρχές της ισοτιμίας της ψήφου. Δεν δίνετε στους Έλληνες της διασποράς δικαιώματα με αυτό το νομοσχέδιο αλλά τους παίρνετε πολλά περισσότερα. Την ίδια ώρα εισάγουμε δαιμόνια τα οποία μόνο για να υποσκάψουν τις δημοκρατικές κατακτήσεις μπορούν να προσφέρουν», τόνισε ο κ. Βαρουφάκης και κατέληξε: «Δεν δίνετε ισότιμη ψήφο. Πικραίνετε τους απόδημους. Το ΜεΡΑ25 δεσμεύεται να προασπίσει τα δικαιώματα τους για πραγματική ένταξη τους στη πατρίδα και στο πλαίσιο αυτού του δημοκρατικού αγώνα εμείς καταψηφίζουμε».

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος εξαπέλυσε επίθεση και στα κόμματα της Αριστεράς αλλά και στην κυβέρνηση λέγοντας πως το νομοσχέδιο, το οποίο θα υπερψηφίσει, είναι «προϊόν συναλλαγής και ωμού εκβιασμού». «Καθίσατε σε ένα τραπέζι και μοιράσατε τα ιμάτια, αν βόλευε ή δεν τους βόλευε ανάλογα με τα ποσοστά που έλαβαν στις εκλογές. Έβαλαν το κομματικό συμφέρον πάνω από την ομογένεια, άσχετα αν αδικούσαν τον Έλληνα μετανάστη». «Θα μπορούσα  κι εγώ να πω όχι, γιατί κι εμείς πήραμε 1,5% έξω. Αυτός είναι ένας άδικος νόμος. Η Ελλάδα πεθαίνει. Αντί να αγκαλιάσουμε τους Έλληνες τρίτης και τέταρτης γενιάς, είναι έγκλημα αυτό που κάνετε. Απομονώνεται και αποξενώνεται μια Ελλάδα έξω από τα σύνορα. Ο Έλληνας έξω είναι Έλληνας ότι και να ψηφίζει. Ψάχνουν κάθε λεπτομέρεια και ζητάνε συνέχεια το ένα και το άλλο από τον Θεοδωρικάκο για να μην ψηφίσουν», τόνισε.