Σε φάση εύθραυστων ισορροπιών μπαίνει ξανά το ελληνοτουρκικό διπλωματικό μέτωπο, μετά τη νέα έξαρση της ρητορικής επιθετικότητας και των παραβιάσεων της Άγκυρας στο Αιγαίο και εν μέσω σύνθετων γεωπολιτικών μεταβολών στην περιοχή.

Ads

Κυβερνητικοί και διπλωματικοί κύκλοι στην Αθήνα συνδέουν ευθέως την έξαρση αυτή με τις δυσμενείς για την Τουρκία, εξελίξεις στο ενεργειακό πεδίο. «Πέραν της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ, η Τουρκία αποκλείεται πλέον και από τους νέους δρόμους μεταφοράς φυσικού αερίου στην Ευρώπη», σημειώνει διπλωματικός παράγοντας, προσθέτοντας ότι ο Ερντογάν δεν θα εγκαταλείψει εύκολα το ενεργειακό παιχνίδι.

Κατά τις ίδιες πηγές, ένας από τους βασικούς παράγοντες που ενόχλησαν σφόδρα την ´Αγκυρα ήταν η τριμερής Ισραήλ – Ελλάδας και Κύπρου, στην οποία κλείδωσε ουσιαστικά και το project του EastMed, του αγωγού που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο από τη λεκάνη της Λεβαντίνης στην Ευρώπη μέσω Κύπρου και Ελλάδας. Είναι ένα project το οποίο αφήνει εκτός  των νέων ενεργειακών οδών την Τουρκία, και δη με τις αμερικανικές «ευλογίες». Το στοιχείο αυτό, σε συνδυασμό με την προφανή πλέον στρατηγική επιλογή της Ουάσιγκτον για αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου της Ελλάδας στην περιοχή, θεωρείται επαρκές από μόνο του για να εξηγήσει την «εξαγωγή» της αυξημένης τουρκικής νευρικότητας, παρά τους παράλληλους διαύλους εξισορρόπησης της σχέσης της με την ´Αγκυρα που ανοίγει εσχάτως η κυβέρνηση Τραμπ.

Ως εκ τούτων, η βασική εκτίμηση στο Μαξίμου και στο υπουργείο Εξωτερικών είναι πως μπορεί το επόμενο διάστημα να υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση της ρητορικής φόρτισης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, εντός όμως πάντοτε του δόγματος της «ελεγχόμενης έντασης». Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει «διαρκής επαγρύπνηση» όπως τονίζει διπλωματική πηγή, και ενδεικτικό της στάσης που προτίθεται να τηρήσει η ελληνική πλευρά είναι το μήνυμα που έστειλε την Παρασκευή, μετά τη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος.

Ads

Ο κ. Κατρούγκαλος δήλωσε πως η η Ελλάδα δεν έχει κανένα συμφέρον να επενδύει στην κλιμάκωση της ρητορικής όξυνσης, προσθέτοντας ωστόσο πως τα εθνικά δίκαια είναι εξασφαλισμένα όχι μόνον από την αναβάθμιση της διεθνούς θέσης της χώρας αλλά και από την αποτρεπτική ισχύ των Ενόπλων Δυνάμεων. Κι εδώ έχει τη δική του σημασία το γεγονός πως ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών τόνισε πως η κυβέρνηση βρίσκεται σε «πλήρη ταύτιση» με τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ ναύαρχο Αποστολάκη, ο οποίος αυτή την εβδομάδα προχώρησε σε μια, σπάνια για τον ίδιο, ευθεία προειδοποίηση προς την Τουρκία.

Η δήλωση, άλλωστε, του αρχηγού ΓΕΕΘΑ ότι «εάν οι τούρκοι ανέβουν σε βραχονησίδα θα την ισοπεδώσουμε» ήταν και το σημείο αναφοράς του διμερούς μπρα ντε φερ την εβδομάδα που πέρασε. Σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους ήταν μια δήλωση που οριοθετεί ξεκάθαρα και την εθνική «κόκκινη γραμμή», σε απόλυτη ταύτιση με την κυβέρνηση πάντοτε. Κατά άλλες πηγές μπορεί να ήταν και κάτι περισσότερο – ίσως ένα στοχευμένο μήνυμα προς την Αγκυρα. «Ενίοτε, το Πεντάγωνο γνωρίζει πράγματα που οι υπόλοιποι – καλώς – αγνοούμε. Και επίσης ενίοτε, μια προειδοποίηση στον ενδεδειγμένο χρόνο και χώρο μπορεί να προλαμβάνει τους οποίους σχεδιασμούς, ακόμη κι εάν πρόκειται για ασκήσεις επί χάρτου», επισημαίνει πηγή με γνώση του διπλωματικού παρασκηνίου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα δεν θεωρεί πως η φόρτιση των τελευταίων ημερών διαμορφώνει νέα δεδομένα, στις ούτως ή άλλως, δύσκολες σχέσεις με την Άγκυρα. Και στο πλαίσιο αυτό, εκτιμάται ότι εν τέλει δεν θα επηρεάσει και την επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Τουρκία – μιαν επίσκεψη για την οποία ο πιθανότερος χρόνος παραμένει ο Ιανουάριος. Προσώρας όμως κι έως ότου επέλθει… εναέρια νηνεμία στο Αιγαίο, ούτε η ακριβής ημερομηνία, ούτε η ατζέντα της συνάντησης Τσίπρα-Ερντογάν μπορούν να «κλειδώσουν».