Το ραντεβού κορυφής Τσίπρα – Ζάεφ την επόμενη Πέμπτη στη Σόφια γίνεται ο καταλύτης των εξελίξεων στο Μακεδονικό, με διπλωματικές πηγές να κάνουν λόγο για «παράθυρο λύσης» και με τις τελευταίες πληροφορίες να φέρουν την ΠΓΔΜ έτοιμη για, μερική έστω, υπαναχώρηση στο κομβικό ζήτημα του ergα omnes (χρήση της νέας ονομασίας έναντι όλων).

Η συνάντηση κορυφής της Σόφιας, η δεύτερη ανάμεσα στους δυο πρωθυπουργούς μετά από εκείνη του Νταβός, «κλείδωσε» το Σάββατο μετά τις εξάωρες συνομιλίες που είχαν στο Σούνιο οι υπουργοί Εξωτερικών των δυο χωρών Νίκος Κοτζιάς και Νικολά Ντιμιτρόφ με τον ειδικό διαμεσολαβητή των Ηνωμένων Εθνών Μάθιου Νίμιτς.

Οι συνομιλίες έγιναν σε κλίμα ενισχυμένης μεν, συγκρατημένης δε, αισιοδοξίας με σημείο αναφοράς πλέον τη νέα φόρμουλα συμβιβασμού που έχει φέρει στο τραπέζι η πλευρά των Σκοπίων. Η εν λόγω φόρμουλα, κατά τις πληροφορίες, ικανοποιεί τον απαράβατο όρο της ονομασίας erga omnes που θέτει η Αθήνα, αλλά όχι σε άμεσο ορίζοντα.

Συγκεκριμένα, η ΠΓΔΜ αποδέχεται τη χρήση της νέας ονομασίας όχι μόνον διεθνώς αλλά και στο εσωτερικό της, όμως θέτει μεταβατικό ορίζοντα διετίας για να κατοχυρωθεί η εσωτερική χρήση μέσω της συνταγματικής αλλαγής.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, η κυβέρνηση Ζάεφ προτείνει έναν διετή οδικό χάρτη, με συγκεκριμένες ενέργειες και βήματα που θα γίνουν σταδιακά και με τελικό στόχο την υπογραφή συμφωνίας που θα τεθεί προς έγκριση στα κοινοβούλια των δύο χωρών. Ο οδικός χάρτης, πλην των συνταγματικών αλλαγών για την κατοχύρωση του erga omnes που θα είναι και το τελικό βήμα, θα περιλαμβάνει και αλλά ευαίσθητα ζητήματα, όπως εκείνα της ταυτότητας και της γλώσσας.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, εάν η πρόταση αυτή γίνει δεκτή ως βάση συμφωνίας η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ  θα προχωρήσει και στο δημοψήφισμα για την αλλαγή του Συντάγματος, ενώ αναλυτές στα Σκόπια δεν αποκλείουν και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών προκειμένου ο Ζόραν Ζάεφ να ενισχύσει την κοινοβουλευτική του πλειοψηφία και να επιταχύνει την διαδικασία.

Το αντάλλαγμα που ζητούν τα Σκόπια για να προχωρήσει αυτή η σταδιακή λύση είναι να πάρουν ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε ό,τι αφορά την ένταξη στο ΝΑΤΟ, ο χρόνος έως τη σύνοδο κορυφής της συμμαχίας τον Ιούλιο είναι πολύ περιορισμένος για να υπάρξουν ουσιαστικές εξελίξεις. Ωστόσο, όπως έχει δηλώσει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, εάν και εφόσον επέλθει συμφωνία και λύση στο ονοματολογικό δεν απαιτείται σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ για να προσκληθεί η πΓΔΜ σε ένταξη στη βορειοατλαντική συμμαχία. Από την πλευρά του, δε, και ο Νικολά Ντιμιτρόφ άφησε σαφώς να εννοηθεί αυτή την εβδομάδα ότι η προτεραιότητα δεν είναι πλέον η άμεση  ένταξη στο ΝΑΤΟ και ότι το βάρος των διπλωματικών κινήσεων των Σκοπίων μετατοπίζεται στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας.

Με αυτά τα δεδομένα, η σύνοδος κορυφής ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων στην Σόφια, στο περιθώριο της οποίας θα γίνει και η συνάντηση Τσίπρα-Ζάεφ, αποκτά ιδιαίτερη σημασία για τις περαιτέρω εξελίξεις. Από ελληνικής πλευράς το κλίμα δεν είναι αρνητικό, αναλύονται ωστόσο όλα τα δεδομένα και θεωρείται βέβαιο πως εάν κριθεί ότι ο προτεινόμενος οδικός χάρτης είναι αξιόπιστος θα ζητηθούν ισχυρότατες εγγυήσεις και θα τεθούν δικλείδες ασφαλείας – σε σχέση και με την ένταξη της πΓΔΜ στις ευρωατλαντικές δομές – προκειμένου να μην υπάρξει καμία μελλοντική υπαναχώρηση τόσο στο erga omnes όσο και στο σύνολο των συμφωνηθέντων.

Σε ό,τι αφορά αυτό καθαυτό το όνομα, οι δυο βασικές επιλογές που παραμένουν στο τραπέζι είναι το Gorna Makedonjia και το Nova Makedonjia με την ελληνική πλευρά να προκρίνει σταθερά το πρώτο καθώς περιλαμβάνει γεωγραφικό προσδιορισμό.