Αποφασισμένα να εμποδίσουν την επέκταση της δραστηριότητας εξόρυξης χρυσού στις Σκουριές της Χαλκιδικής εμφανίζονται κινήματα τα οποία επικαλούνται τις επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής αλλά και τα μικρά οφέλη της επένδυσης για το ελληνικό Δημόσιο. Άρωμα «Κερατέας» φέρουν μάχες οι οποίες εκτυλίσσονται τα τελευταία 24ωρα μέσα στο δάσος, ανάμεσα σε αστυνομικούς και διαμαρτυρόμενους πολίτες. «Για να παραχθεί ½ γραμμάριο χρυσού χρειάζεται 1 τόνος γης», δηλώνει χαρακτηριστικά στο tvxs.gr η εκπρόσωπος Τύπου των Οικολόγων Πράσινων Ελεάννα Ιωαννίδου. Την «αποφυγή χρήσης οποιασδήποτε μορφής βίας» κρίνει απαραίτητη ο ευρωβουλευτής Κρίτων Αρσένης. Αντίθετοι στις κινητοποιήσεις δηλώνουν οι εργαζόμενοι της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός.

Πεδίο μάχης

Η επίμαχη ιδιωτική επένδυση αφορά 300.000 στρέμματα γης. Πρόκειται για την επέκταση υφιστάμενης δραστηριότητας εξόρυξης χρυσού. Εδώ και μέρες, διαμαρτυρόμενοι πολίτες επιχειρούν να σαμποτάρουν τις εργασίες υλοποίησης του έργου, συμμετέχοντας σε ένα είδος «κλεφτοπόλεμου» με διμοιρίες των ΜΑΤ, οι οποίες προβαίνουν σε χρήση χημικών εντός της δασικής περιοχής. Στους διαπληκτισμούς συμμετέχουν και εργαζόμενοι της εταιρείας οι οποίοι τάσσονται υπέρ της λειτουργίας των μεταλλείων. Από τα επεισόδια δεν λείπουν και τραυματισμοί.

«Βλάπτεται το φυσικό περιβάλλον»

Το βασικό επιχείρημα για την παύση λειτουργίας των μεταλλείων χρυσού είναι περιβαλλοντικό και το περιγράφει η εκπρόσωπος Τύπου των Οικολόγων Πράσινων Ελεάννα Ιωαννίδου: «Πρώτον, για να παραχθεί ½ γραμμάριο χρυσού, χρειάζεται 1 τόνος γης. Δεύτερον, η διαδικασία εξόρυξης περιλαμβάνει τη χρήση τοξικών ουσιών και δημιουργεί τοξικά απόβλητα, η διαχείριση των οποίων αποτελεί ιδιαίτερο δύσκολο εγχείρημα. Τρίτον, η συγκεκριμένη δραστηριότητα θα καταστρέψει ένα μοναδικό δασικό οικοσύστημα της χώρας και θα θέσει σε μεγάλο κίνδυνο το συνορεύον θαλάσσιο οικοσύστημα. Τέταρτον, οι πηγές από τις οποίες θα υδροδοτείται όλη η νότια Χαλκιδική βρίσκεται εντός της μεταλλευτικής ζώνης, γεγονός που επίσης συνεπάγεται ότι δεν έχει λόγο ύπαρξης το σχέδιο επίλυσης του προβλήματος με το νερό της Χαλκιδικής, η οποία θα αδυνατεί να διασφαλίζει τους απαραίτητους υδάτινους πόρους, ιδίως το καλοκαίρι».

«Οι τοπικές κοινωνίες έχουν δικαίωμα να διεκδικούν την υπεράσπιση των φυσικών τους πόρων, του νερού τους, των δασών τους, της γης τους απέναντι σε πρακτικές που είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι έχουν καταστροφικές συνέπειες», αναφέρει από την πλευρά του ο ευρωβουλευτής Κρίτων Αρσένης, ο οποίος προσθέτει: «Θα ήθελα να υπενθυμίσω το τραγικό ατύχημα στη Μπάγια Μάρε της Ρουμανίας όπου διέρρευσαν από εξορυκτική μονάδα χρυσού 100.000 κυβικά μέτρα νερού με πολύ υψηλές συγκεντρώσεις κυανίου και άλλων βαρέων μετάλλων στον ποταμό Τίσλα και από εκεί στον Δούναβη, πλήττοντας εκτός από τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και τη Σερβία, δηλητηριάζοντας το πόσιμο νερό, σκοτώνοντας δεκάδες χιλιάδες ψάρια και νεκρώνοντας τα οικοσυστήματα και την οικονομική δραστηριότητα που στηριζόταν σε αυτά. Το ατύχημα στη Μπάγια Μάρε θεωρείται το πιο καταστροφικό στην ιστορία της Ευρώπης μετά του Τσέρνομπιλ. Για το λόγο αυτό χώρες όπως η Τσεχία και η Ουγγαρία απαγόρευσαν τη χρήση κυανίου και θα ήθελα να καλέσω ακόμη μια φορά να ακολουθήσουμε το σοφό τους παράδειγμα και στην Ελλάδα».

«Μικρά οικονομικά οφέλη»

Παράλληλα, η κ. Ιωαννίδου αμφισβητεί τα πραγματικά οικονομικά οφέλη της επένδυσης: «Πρόκειται για 500 νέες θέσεις εργασίας στην καλύτερη περίπτωση, την ώρα που θα κινδυνέψουν οι θέσεις εργασίας των κτηνοτρόφων, των γεωργών, των ξενοδόχων και των ανθρώπων οι οποίοι μπορούν να αναπτύξουν εναλλακτικές δραστηριότητες στην περιοχή. Οι θέσεις εργασίας οι οποίες απειλούνται είναι πολύ περισσότερες από εκείνες οι οποίες θα δημιουργηθούν. Άλλωστε, βάσει της σχετικής σύμβασης, τα όποια έσοδα προκύψουν για το ελληνικό Δημόσιο θα αφορούν στη φορολόγηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και όχι σε εισπράξεις από το χρυσό ο οποίος θα εξορύσσεται. Σημειωτέον, η εταιρεία έχει ήδη παρουσιάσει στο πρόσφατο παρελθόν σημαντικές οικονομικές ζημίες (σ.σ προ φόρων 2,6 εκατ. δολάρια 3 τρίμηνο του 2011)».

Η ίδια ζητά να καταργηθεί και η παρούσα δραστηριότητα στην περιοχή, επισημαίνοντας ότι προβλέπεται η υποχρέωση της επιχείρησης και του ελληνικού Δημοσίου για την αποκατάσταση της ζημιάς στο περιβάλλον: «συνεπώς, οι εργαζόμενοι της εταιρείας μπορούν να αξιοποιηθούν ακριβώς σε αυτή τη διαδικασία, η ολοκλήρωση της οποίας απαιτεί τουλάχιστον 10 χρόνια».

Υψηλοί τόνοι από τους εργαζόμενους

«Είμαστε 603 εργαζόμενοι και ανεβήκαμε την περασμένη Τρίτη στις Σκουριές για να υπερασπιστούμε το ιερό δικαίωμα μας στην εργασία, που κάποιοι χαϊδεμένοι περιθωριακοί, χάρη στις πλάτες αυτών των κομμάτων (σ.σ. τα κόμματα της Αριστεράς πλην του ΚΚΕ) και την ανοχή του κράτους, εμφανίστηκαν εκεί ως «προστάτες του περιβάλλοντος» οπλισμένοι σαν αστακοί», αναφέρουν από την πλευρά τους με σχετική ανακοίνωση οι εκπρόσωποι των 3 σωματείων εργαζομένων της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός, οι οποίοι βάλλουν κατά των διαμαρτυρόμενων.

Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Αρσένης υπογραμμίζει ότι «η αποφυγή χρήσης οποιασδήποτε μορφής βίας είναι απαραίτητη και η μόνη που θα επιτρέψει τη δικαίωση του αγώνα των τοπικών κοινωνιών για την υπεράσπιση των κοινών πόρων».