Τα μηνύματα από τα χθεσινό Eurogroup δεν ήταν τα καλύτερα δυνατά για την Αθήνα και, πιθανώς, ούτε για τον πρωθυπουργό και την απόφασή του να μην πάει τελικά σε πρόωρες εκλογές τον Σεπτέμβριο.

Ο άξονας του Βορρά, με προεξάρχουσα την Γερμανία, παίρνει ξανά το πάνω χέρι και, εν μέσω ιστορικής ενεργειακής και δημοσιονομικής κρίσης, ζητά δημοσιονομική αυτοσυγκράτηση και αποχή από οριζόντιες ελαφρύνσεις κυρίως στις υπερχρεωμένες χώρες. Το μήνυμα του Eurogroup εστάλη εν όψει της παρουσίασης, στις 20 Ιουλίου, του σχεδίου έκτακτης ανάγκης της Κομισιόν για την ενεργειακή κρίση – ενός σχεδίου, που εάν δεν υπάρξει θετική για τον Νότο ανατροπή φαίνεται πως θα διαμορφώνει πλαίσιο στήριξης δύο ταχυτήτων:

Στις μεν δημοσιονομικά ισχυρές οικονομίες του Βορρά θα δίνεται η δυνατότητα για στοχευμένες παροχές και μέτρα στήριξης απέναντι στην ενεργειακή και πληθωριστική κρίση, οι δε υπερχρεωμένες χώρες του Νότου θα μπορούν να υιοθετούν αντίστοιχα μέτρα μόνον εάν δημιουργούν και διασφαλίζουν νέο δημοσιονομικό χώρο.

Το μήνυμα αυτό έλαβε στην συνεδρίαση του Eurogroup ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και το ίδιο μήνυμα αποτυπώνεται και στην ανακοίνωση που εκδόθηκε αμέσως μετά την συνεδρίαση. Εκεί, καθίσταται σαφές ότι τα κράτη-μέλη δεν πρέπει να επαναλάβουν το  μοντέλο των γενικευμένων δαπανών της πανδημίας, πρέπει να απέχουν από οριζόντια μέτρα και ελαφρύνσεις, και ακόμη και οι στοχευμένες παροχές προς τους πιο ευάλωτους δεν θα πρέπει να απειλούν την βιωσιμότητα του χρέους.

«Το Eurogroup», αναφέρει η ανακοίνωση, «θεωρεί ότι η υποστήριξη της συνολικής ζήτησης μέσω δημοσιονομικών πολιτικών το 2023 δεν είναι δικαιολογημένη, αλλά η εστίαση αντίθετα πρέπει να είναι στην προστασία των πιο ευάλωτων, διατηρώντας παράλληλα την ευελιξία προσαρμογής, εάν απαιτείται. Οι δημοσιονομικές πολιτικές σε όλες τις χώρες θα πρέπει να στοχεύουν στη διατήρηση της βιωσιμότητας του χρέους»

Η ίδια ανακοίνωση δείχνει και το μοντέλο «στήριξης δύο ταχυτήτων» αναφέροντας ότι «οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να συνεχίσουν να διαφοροποιούνται κατάλληλα ανάλογα με την οικονομική και δημοσιονομική κατάσταση των κρατών – μελών».

Σύμφωνα με πληροφορίες από τις Βρυξέλλες η επιμονή στην αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία εν μέσω δραματικής συρρίκνωσης των εισοδημάτων αποτελεί προϊόν της ακαμψίας της Γερμανίας και των λεγόμενων «φειδωλών του Βορρά» που διαβλέπουν κίνδυνο νέας κρίσης χρέους εάν διατηρηθεί άνευ όρων η δημοσιονομική χαλάρωση της πανδημίας.

Αυτό σημαίνει πως στον προϋπολογισμό που θα καταθέσει το φθινόπωρο η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να κινηθεί αυστηρά εντός των γραπτών της μεταμνημονιακών δεσμεύσεων που προβλέπουν επιστροφή σε πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 1% το 2023.

Σημαίνει, επίσης, ότι για να ενσωματωθούν στον προϋπολογισμό τα όποια μέτρα, στοχευμένης έστω, στήριξης θα πρέπει να έχει διασφαλιστεί ισόποσος δημοσιονομικός χώρος. Θα πρέπει να υπάρξουν, δηλαδή, περικοπές από αλλού  – ή άλλως, τα στοχευμένα μέτρα στήριξης θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν από παράλληλα, στοχευμένα μέτρα λιτότητας.