Η απόσυρση της ευνοϊκής τροπολογίας από το νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά στερεί μία «ανάσα» από τους δανειολήπτες οι οποίοι βρίσκονται σε ιδιαίτερα δεινή θέση. Ο πρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας Προστασίας Καταναλωτών και Δανειοληπτών Ευάγγελος Κρητικός ενημερώνει πρώτο το tvxs.gr ότι οι διαταγές πληρωμής (ακολουθούν οι κατασχέσεις) προς οφειλέτες άνω των 12.000 ευρώ, στην Αθήνα, έχουν αυξηθεί το πρώτο 3μηνο του 2012 κατά 600% σε σύγκριση με το 2008. Ο ίδιος μιλά για ισχυρό «τραπεζικό καρτέλ» το οποίο επιβάλλει τις θέσεις του, αναφέρει ότι η εφαρμογή της επίμαχης τροπολογίας μπορεί να ελαφρύνει 200.000 μικροεπαγγελματίες και ζητά «πάση θυσία» ένα «κούρεμα» των δανείων στην Ελλάδα. Ειδάλλως, προειδοποιεί, στο τέλος του 2013 δεν θα εξυπηρετείται 1 στα 2 δάνεια. Στα 130 δις ευρώ ανέρχονται σήμερα τα χρέη του ιδιωτικού τομέα σε κάρτες και δάνεια (στεγαστικά και καταναλωτικά).

Ads

 
Τι συνεπάγεται η απόσυρση της πολύκροτης τροπολογίας από το υπουργείο Εργασίας;
 
Η απόσυρση της τροπολογίας η οποία αφορούσε το νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, με όσες ευνοϊκές διατάξεις αυτή εμπεριείχε, έρχεται σε μια δύσκολη συγκυρία για τους Έλληνες δανειολήπτες και καταδεικνύει αν θέλετε το μέγεθος της δύναμης και της επιρροής του τραπεζικού καρτέλ σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η τροπολογία, η οποία στην ουσία αποσύρθηκε κατόπιν απαιτήσεως κύκλων τραπεζικών συμφερόντων, άνοιγε την «πόρτα» για να υπαχθούν στο νόμο 200.000 μικροεπαγγελματίες, γεγονός το οποίο ο κόσμος αγνοεί και άλλωστε αποτελεί το σημείο που ενόχλησε. Πρόκειται για 200.000 μικροεπαγγελματίες με εμπορική ιδιότητα (καταστήματα, μίνι μάρκετ, ψιλικά, περίπτερα) οι οποίοι είναι αυτοαπασχολούμενοι ή διαθέτουν έναν υπάλληλο. Η συγκεκριμένη κατηγορία ήταν αποκλεισμένη από το τραπεζικό σύστημα, με την έννοια της επιχειρηματικής χρηματοδότησης σε κεφάλαια κινήσεως, και αναγκαστικά στράφηκε στην καταναλωτική πίστη (πιστωτικές κάρτες, καταναλωτικά δάνεια και σε ορισμένες περιπτώσεις άλλης χρήσεως επισκευαστικά δάνεια με εγγύηση ακινήτου). Αυτοί οι 200.000, κυριολεκτικά, μένουν στο έλεος των δανειστών.
 
Με ποιον τρόπο θα τους ευνοούσε η ρύθμιση;
 
Θα είχαν το δικαίωμα να ζητήσουν δικαστική προστασία με προσωρινή απόφαση η οποία θα εμπόδιζε τις τράπεζες να προχωρήσουν σε εκτέλεση περιουσιακών στοιχείων. Θα μπορούσαν να αποπληρώσουν με ευνοϊκούς όρους, δηλαδή να ζητήσουν από 1 έως 4 χρόνια «πάγωμα» και 20ετή απόφαση με επιτόκιο από 3 έως 5%. Τώρα, οι τράπεζες όχι μόνο ζητούν άμεσα τα χρήματα, αλλά τους επιβάλλουν επαχθείς όρους αποπληρωμής. Δηλαδή, ζητούν εξόφληση από 5-10 χρόνια. Όταν ζητά κανείς από έναν μικρό επιχειρηματία να του αποπληρώσει μέσα στην επόμενη 5ετία, είναι σαν να του παίρνει το κλειδί της επιχείρησης και να την κλείνει. Επιπλέον, η τροπολογία προέβλεπε την προστασία των καταθέσεων για ποσά έως 2000 ευρώ.
 
Πώς κρίνετε τον λεγόμενο νόμο Κατσέλη, για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, όπως έχει εφαρμοστεί έως τώρα;
 
Ο νόμος Κατσέλη, κατά ομολογία και της ίδιας της πρώην υπουργού, ξεκίνησε ως ιδέα από ημερίδα την οποία είχαμε διοργανώσει ως Ομοσπονδία το 2008. Προσωπικά, έχω συμμετάσχει σε όλες τις φάσεις διαμόρφωσης του νόμου. Την εποχή κατά την οποία κατατέθηκε στη Βουλή και ψηφίστηκε, το 2009, ήταν πραγματικά επίκαιρος. Έπειτα, όμως, η δυναμική της κρίσης τον ξεπέρασε. Η σφοδρότητα, πλέον, των οικονομικών και κοινωνικών δεδομένων τον έχει κάνει αναποτελεσματικό, διότι και η πιο ευνοϊκή απόφαση να ληφθεί σήμερα για έναν δανειολήπτη με εισόδημα της τάξης των 800 ευρώ, ύστερα από 3-4 χρόνια, όταν αυτός ο άνθρωπος θα είναι άνεργος και θα έχει εισόδημα 500 ευρώ, είναι βέβαιο ότι δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί. Επομένως, θα φτάσουμε στο ίδιο αποτέλεσμα της απώλειας των περιουσιακών στοιχείων και της οικογενειακής καταστροφής. Συν το γεγονός ότι οι τράπεζες στην πράξη χρησιμοποίησαν τον νόμο ως εφαλτήριο για να καταγράφουν άκοπα και δωρεάν περιουσιακά στοιχεία. Για να διενεργήσουν ελέγχους τίτλων και περιουσιακών στοιχείων 1 εκατ. δανειοληπτών σε όλη την Ελλάδα, θα χρειάζονταν πολλά χρόνια και δεκάδες εκατομμύρια ευρώ σε αμοιβές. Διευκολύνθηκαν λοιπόν άμεσα, καθώς δεν υπήρχαν ασφαλιστικές δικλείδες τις οποίες ως Ομοσπονδία είχαμε προτείνει. Δηλαδή, η διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού θα έπρεπε να έχει σαφή και συγκεκριμένα δεσμευτικά βήματα για το ισχυρό μέρος της διαπραγμάτευσης, την τράπεζα, τα οποία αν δεν τηρούνταν θα προκαλούσαν αστικές και ποινικές κυρώσεις. Δεν εισακουστήκαμε, με αποτέλεσμα ο εξωδικαστικός συμβιβασμός να αποτυγχάνει κατά 99,9%. Επίσης σημαντική είναι η ανάγκη προστασίας της πρώτης κατοικίας, η οποία με τα σημερινά δεδομένα οδηγείται επίσης σε πλειστηριασμό. Η προστασία της πρώτης κατοικίας έπρεπε να θεσμοθετηθεί ως δεδομένη, άνευ προϋποθέσεων. Σε αυτή την περίπτωση, οι τράπεζες θα είχαν βάλει πολύ «νερό στο κρασί τους» και υποχρεωτικά θα προέβαιναν σε βιώσιμες ρυθμίσεις προ των δικαστηρίων. Σημειωτέον, για να κινήσει κανείς μία δικαστική διαδικασία, ανάλογα με τον αριθμό των τραπεζών με τις οποίες συναλλάσσεται, χρειάζεται από 500 έως 1000 ευρώ. Σκεφτείτε τι σημαίνει αυτό για έναν άνεργο.
 
Πώς βλέπετε να συμπεριφέρονται οι τράπεζες σε αυτή τη συγκυρία;
 
Άκρως επιθετικά. Θα σας παραθέσω στοιχεία έρευνας τα οποία σκοπεύουμε να δημοσιοποιήσουμε την ερχόμενη εβδομάδα σύμφωνα με τα οποία ο αριθμός των διαταγών πληρωμής (οι τίτλοι με τους οποίους στη συνέχεια οι τράπεζες θα κατασχέσουν και θα θέσουν σε πλειστηριασμό περιουσιακά στοιχεία) για οφειλές άνω των 12.000 ευρώ, στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, το πρώτο 3μηνο του 2012 αυξήθηκε κατά 600% σε σύγκριση με το 2008 (ανήλθαν σε 32.000 από 5.000). Στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, οι διαταγές πληρωμής αυξήθηκαν ακόμη περισσότερο (σε 37.000 από 4.000). Με άλλα λόγια, οι δείκτες φανερώνουν την οικονομική κατάρρευση του μέσου ελληνικού νοικοκυριού. Σημειωτέον, οι τράπεζες αντιμετωπίζουν ως κατάθεση το επίδομα ανεργίας, τη σύνταξη και τον μισθό που πληρώνονται μέσω τραπεζικών λογαριασμών, προχωρώντας στην κατάσχεση των συγκεκριμένων ποσών. Υπάρχουν περιπτώσεις ανέργων οι οποίοι χρειάζονται τα 400 ευρώ του επιδόματος για να ζήσουν, αλλά τα στερούνται εξαιτίας αυτής της στάσης των τραπεζών.
 
Τι καταδεικνύουν οι στατιστικές για το ύψος των χρεών;
 
Ο ιδιωτικός τομέας, μέσω στεγαστικών δανείων, καταναλωτικών δανείων και πιστωτικών καρτών, οφείλει περίπου 130 δις ευρώ. Εξ αυτών, στο τέλος του 2012, τα μη εξυπηρετούμενα θα φτάσουν περίπου τα 35 δις ευρώ. Ειδικότερα, στον τομέα των πιστωτικών καρτών και της καταναλωτικής πίστης δεν θα εξυπηρετείται το 30%, στον τομέα της στεγαστικής πίστης το 17% και στον τομέα της επιχειρηματικής πίστης το 15-16%. Στο τέλος του 2013, αν δεν ληφθεί μία γενναία και ριζοσπαστική νομοθετική πρωτοβουλία η οποία θα δίνει λύση στο θέμα των δανείων, δεν θα εξυπηρετείται 1 στα 2 δάνεια. Δεν είναι δυνατό να αποπληρώνονται δάνεια της εποχής του 2000 και του 2005 με οικονομικούς όρους του 2012.
 
Συνοπτικά, τι προτείνει η Ομοσπονδία;
 
Μία δραστική μείωση στα επιτόκια αποπληρωμής των δανείων και των καρτών (δεν είναι δυνατό να υπάρχουν σήμερα πιστωτικές κάρτες με 23% επιτόκιο, όταν το παρεμβατικό επιτόκιο της ΕΚΤ ανέρχεται στο 1%). Ένα «κούρεμα» δανείων, όσο και αν αυτό απορρίπτεται και από την πλειοψηφία του πολιτικού συστήματος και από το τραπεζικό σύστημα, με το ποσοστό να αποτελεί θέμα προς συζήτηση. Δεν μπορούν να εξοφληθούν αυτά τα δάνεια με μισθούς των 500 ευρώ. Ένα «πάγωμα» της αποπληρωμής δανείων, το οποίο σε αυτή την κρίσιμη περίοδο θα εξυπηρετήσει διπλά, στηρίζοντας τα νοικοκυριά και επανεκκινώντας την αγορά.