Με σταθερή την γραμμή αποφασιστικότητας του Μαξίμου αλλά και με ανοιχτά πολιτικά ζητήματα εντός ΣΥΡΙΖΑ και κυβέρνησης κρίνεται σήμερα στο ΚΑΣ η υπόθεση του Ελληνικού.

Η συνεδρίαση, η οποία συγκαλείται μετά από μία διακοπή και δύο αναβολές, έχει πλέον για πρώτη φορά στην ατζέντα της την κήρυξη ή μη αρχαιολογικού χώρου στην έκταση της επένδυσης, ενώ τα δύο έτερα θέματα που θα συζητηθούν και θα τεθούν προς έγκριση είναι το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης του Ελληνικού και η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

Το μήνυμα που, κατά τις πληροφορίες, έχει σταλεί από την κυβέρνηση είναι πως η σημερινή συνεδρίαση πρέπει να λάβει αποφάσεις και δεν πρέπει, σε καμία περίπτωση, να υπάρξει νέα αναβολή.

Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ωστόσο καλείται να αποφασίσει σε κλίμα υψηλής πολιτικής φόρτισης, και με όλα τα ενδεχόμενα – ακόμη κι εκείνο της αλλαγής της σύνθεσής του – ανοιχτά.

Τα σενάρια παράκαμψης

Η κυβέρνηση, έχοντας ήδη προειδοποιήσει ότι η απόφαση του ΚΑΣ είναι «γνωμοδοτική», φέρεται έτοιμη να προχωρήσει στην παράκαμψη του Συμβουλίου εάν αυτό προχωρήσει στην κήρυξη αρχαιολογικού χώρου. Η παράκαμψη αυτή μπορεί να γίνει είτε με υπουργική απόφαση, είτε με αντικατάσταση των μελών του ΚΑΣ, ή ακόμη και με παράλληλη νομοθέτηση του Μνημονίου που έχει υπογραφεί με τον επενδυτή.

Στο τραπέζι, σε περίπτωση απόφασης που θα προκαλεί εμπλοκή, βρίσκεται πάντοτε και το ενδεχόμενο αντικατάστασης της γενικής γραμματέως του υπουργείου Πολιτισμού Μαρίας Βλαζάκη, στην οποία ορισμένες κυβερνητικές πλευρές χρεώνουν το έως τώρα αδιέξοδο.

Όλες οι επιλογές για μια τέτοια παράκαμψη, ωστόσο, δείχνουν μέχρι στιγμής ευάλωτες σε πιθανές προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ενώ εμπεριέχουν κίνδυνο σοβαρών πολιτικών εντάσεων και στο εσωτερικό της κυβέρνησης.

Οι διαφωνίες και οι επιφυλάξεις

Είναι χαρακτηριστικό ότι εισηγήσεις υπέρ δυναμικών κινήσεων από την πλευρά της κυβέρνησης υπήρξαν ήδη από την συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου της περασμένης Πέμπτης. Ωστόσο, τελικά δεν υιοθετήθηκαν και αποφασίστηκε να δοθεί χρόνος έως την σημερινή συνεδρίαση, μετά τις ισχυρές επιφυλάξεις που εξέφρασαν κορυφαία στελέχη. 

Πέραν του Νίκου Φίλη και του Πάνου Σκουρλέτη που έχουν τοποθετηθεί και δημόσια υπέρ της κήρυξης αρχαιολογικού χώρου, επιφυλάξεις εκφράστηκαν και από άλλα στελέχη όπως ο Νίκος Βούτσης, ο Γιάννης Δραγασάκης και η Ρένα Δούρου. Το βασικό επιχείρημα ήταν ότι δεν πρέπει να εμφανιστεί η κυβέρνηση ως εκείνη που παρακάμπτει τη νομοθεσία, με δεδομένο και το γεγονός ότι ακόμη και μια ενδεχόμενη κήρυξη αρχαιολογικού χώρου δεν εμποδίζει την δόμηση.

Κατά την ίδια άποψη δεν γίνεται να διαμορφώνονται επίπλαστα διλήμματα του τύπου «επένδυση ή αρχαιότητες» και το έργο πρέπει μεν να στηριχτεί αλλά πρέπει επίσης και να προχωρήσει «με συναίνεση» και με «σεβασμό στους νόμους». Επιπροσθέτως, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και της κυβέρνησης θεωρούν ότι δεν μπορεί να δίνεται και η εντύπωση στοχοποίησης τόσο των αρχαιολόγων, όσο και της γενικής γραμματέως του υπουργείου Πολιτισμού επειδή επιμένουν στην επιστημονική τεκμηρίωση και την εφαρμογή της νομοθεσίας.

Οι επιφυλάξεις αυτές συνυπολογίστηκαν στην τελική, ομόφωνη απόφαση του Πολιτικού Συμβουλίου και στην επιλογή να δοθεί τελικά χρόνος στο ΚΑΣ να προχωρήσει και στην σημερινή συνεδρίαση. Ωστόσο, κρατούσα επιλογή στην κυβέρνηση παραμένει εκείνη της δυναμικής παρέμβασης στην περίπτωση που η όποια σημερινή απόφαση δείξει ότι μπορεί να απειληθούν σοβαρές καθυστερήσεις, ή ακόμη και εμπλοκή, στην επένδυση.

Ενδεχόμενη παράκαμψη του ΚΑΣ πάντως δεν αναμένεται να μείνει πολιτικά αναπάντητη από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που διαφωνούν, ενώ από την άλλη πλευρά άγνωστες παραμένουν και οι προθέσεις του επενδυτή που μέχρι στιγμής σιωπά επίμονα.