Ένα υπερσυγκεντρωτικό μοντέλο με υπερισχυμένες αρμοδιότητες που θα επιβλέπει τον στρατηγικό σχεδιασμό, τη χρηματοδότηση και την αξιολόγηση των ΑΕΙ παρουσίασαν σε κοινή συνέντευξη τύπου η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως και ο υφυπουργός Βασίλη Διγαλάκης.

Η νέα Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) που έρχεται να αντικαταστήσει τη σημερινή ΑΔΙΠ θα εισηγείται όχι μόνο για την ίδρυση, συγχώνευση και κατάργηση πανεπιστημίων και τμημάτων, αλλά θα εισηγείται για την κατανομή της κρατικής χρηματοδότησης στα ΑΕΙ και την κατανομή του 20% της χρηματοδότησης που θα συνδέεται αυστηρά με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης, βάσει κριτηρίων «επίδοσης» συγκεκριμένους τομείς. Επομένως, από το 2021 και μετά, το 20% του τακτικού προϋπολογισμού θα δίνεται στα ΑΕΙ με βάση τις επιδόσεις τους.

Παράλληλα η ΕΘΑΑΕ θα αξιολογεί τα πανεπιστήμια, τα προγράμματα σπουδών και τις ερευνητικές μονάδες και θα πιστοποιεί την ποιότητα όλων των προγραμμάτων σπουδών.

Ο Πρόεδρος της νέας «Ανεξάρτητης Αρχής» θα ορίζεται με απόφαση υπουργικού συμβουλίου, ενώ τα μέλη των δύο Συμβουλίων (Ανώτατο Συμβούλιο και Συμβούλιο Αξιολόγησης και Πιστοποίησης) θα ορίζονται από τριμελές Συμβούλιο Επιλογής, μετά από δημόσια προκήρυξη.

Το σχέδιο νόμου -που θα περιλαμβάνει επίσης την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου σχετικά με τις διαδικασίες των ειδικών λογαριασμών κονδυλίων έρευνας των ιδρυμάτων (ΕΛΚΕ) και τη διάταξη που θα αναστέλλει τα 37 νέα τμήματα που θα λειτουργούσαν από το 2021- αναμένεται να μπει σε διαβούλευση απόψε το βράδυ ή αύριο το πρωί. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, το σχέδιο νόμου θα εισαχθεί προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή αρχές Ιανουαρίου.

Μείωση της κρατικής χρηματοδότησης μέσω «αξιολόγησης»

Το υπουργείο Παιδείας ουσιαστικά μειώνει μέσω της αξιολόγησης την κρατική χρηματοδότηση από τα πανεπιστήμια καθώς εισηγείται το 80% της χρηματοδότησης να εξαρτάται από αντικειμενικά κριτήρια (αριθμό εγγεγραμμένων φοιτητών, ετήσιο κόστος σπουδών ανά φοιτητή, διάρκεια προγραμμάτων σπουδών, μέγεθος και τη γεωγραφική διασπορά του ιδρύματος) και το 20% της χρηματοδότησης να εξαρτάται από κριτήρια «επίδοσης» όπως α) την ποιότητα και αποτελεσματικότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας β) την ερευνητική δραστηριότητα και γ) τις δράσεις εξωστρέφειας του ιδρύματος.

Σε αυτούς τους τρεις τομείς, το υπουργείο Παιδείας παρουσίασε ενδεικτικά κριτήρια τα οποία θα συνδέονται με το 20% της χρηματοδότησης:

Αρμοδιότητες του Ανώτατου Συμβουλίου:

Το Ανώτατο Συμβούλιο της ΕΘΑΑΕ θα εισηγείται:

1. Το πρόγραμμα εθνικής στρατηγικής για την ανώτατη εκπαίδευση εισηγείται την ίδρυση, συγχώνευση, κατάτμηση, κατάργηση πανεπιστημίων, σχολών, τμημάτων (άρα και τα 37 νέα τμήματα ΣΥΡΙΖΑ)
2. Την κατανομή του ετήσιου προϋπολογισμού επιχορήγησης στα ΑΕΙ
3. Την κατανομή 20% της χρηματοδότησης μέσω αξιολόγησης (υλοποίηση για πρώτη φορά performance-based funding και παροχή κινήτρων στα ΑΕΙ να βελτιωθούν σε στόχους που τα ίδια επιλέγουν, στο πλαίσιο της αυτονομίας τους)
4. Τις προγραμματικές συμφωνίες Υπουργείου και ΑΕΙ.

Επίσης:

• Θα αξιολογεί τα ΑΕΙ και το εάν πληρούν ποιοτικές προϋποθέσεις για να οργανώνουν προγράμματα σπουδών α’, β’ και γ΄ κύκλου
• Θα αξιολογεί τις ερευνητικές μονάδες εντός ΑΕΙ
• Θα πιστοποιεί την ποιότητα όλων των προγραμμάτων σπουδών (εκ των προτέρων για τα μελλοντικά, εκ των υστέρων για τα ήδη ιδρυθέντα)
• Θα διενεργεί θεματικές αξιολογήσεις των ΑΕΙ (π.χ. πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία, στρατηγική διεθνοποίησης/εξωστρέφεια, ισότητα των φύλων

Σε ό,τι αφορά τη δομή της νέας «ανεξάρτητης» αρχής: ο Πρόεδρος θα ορίζεται με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου, ύστερα από εισήγηση του υπουργού Παιδείας. Θα υπάρχουν επίσης δύο συμβούλια:

α) Το Ανώτατο Συμβούλιο (Πρόεδρος και 4 μέλη), τα μέλη του οποίου θα επιλέγονται από τριμελές Συμβούλιο Επιλογής αποτελούμενο από τον Πρόεδρο και δύο Καθηγητές α’ βαθμίδας, μετά από δημόσια προκήρυξη. Το συμβούλιο αυτό θα αποτελεί το επιτελικό όργανο για τις μείζονες αποφάσεις αναδιάρθρωσης του ακαδημαϊκού χάρτη, του στρατηγικού σχεδιασμού και της χρηματοδότησης των ΑΕΙ.

β) Το Συμβούλιο Αξιολόγησης και Πιστοποίησης (Πρόεδρος και 6 μέλη και 1 εκπρόσωπος φοιτητών και 1 εκπρόσωπος επιμελητηρίων). Θα συμμετέχουν εξειδικευμένοι Καθηγητές α’ βαθμίδας ανά γνωστικό αντικείμενο καθώς και εκπρόσωποι φοιτητών και κοινωνικών εταίρων. Τα Μέλη του θα επιλέγονται από τριμελές Συμβούλιο Επιλογής, αποτελούμενο από τον Πρόεδρο και δύο Καθηγητές α’ βαθμίδας, ανά γνωστικό αντικείμενο, μετά από δημόσια προκήρυξη. Το Συμβούλιο αυτό θα αποτελεί εκτελεστικό όργανο που αξιολογεί και πιστοποιεί τα ΑΕΙ και τα προγράμματα σπουδών.

Ο Γενικός Διευθυντής, θα επιλέγεται επίσης από τριμελές Συμβούλιο Επιλογής, αποτελούμενο από Μέλη του Ανώτατου Συμβουλίου, μετά από δημόσια προκήρυξη. 

Πηγή: alfavita