Την πρώτη θέση στην Ευρώπη αναφορικά με την ανασφάλεια και το φόβο του εγκλήματος κατέχουν οι κάτοικοι της Αθήνας, οι οποίοι ταυτόχρονα αξιολογούν με τον πλέον αρνητικό τρόπο την ποιότητα ζωής τους. Αυτό προκύπτει από την τελευταία ευρωπαϊκή έρευνα θυματοποίησης, όπως έγινε γνωστό στην παρουσίαση έρευνας του Παντείου Πανεπιστημίου, η οποία μεταφράζει με ποσοστά και τον κίνδυνο για τις ατομικές ελευθερίες. 

Ads

Στο πλαίσιο παρουσίασης της έρευνας -«(Aν)ασφάλεια καταστηματαρχών Αθήνας και Πειραιά και νέες μορφές αστυνόμευσης» (Μάιος 2010- Ιούνιος 2010)- από την καθηγήτρια Εγκληματολογίας Χριστίνα Ζαραφωνίτου, διατυπώθηκε το ακόλουθο ερώτημα: «Πιστεύετε ότι προκειμένου οι πολίτες να αισθάνονται ασφαλείς θα πρέπει να περιοριστούν οι ατομικές τους ελευθερίες;». Απάντησε ότι συμφωνεί το 27,7% των ερωτηθέντων οι οποίοι κατατάσσονται στους πολίτες που αισθάνονται «ασφαλείς» και το 45,5% εκείνων που αισθάνονται «ανασφαλείς».

Σύμφωνα με την κ. Ζαραφωνίτου, η ανασφάλεια και ο φόβος του εγκλήματος συσχετίζεται με προηγούμενη θυματοποίηση, κυρίως επαναλαμβανόμενη, όπως και με την υποβάθμιση μιας γειτονιάς, με την αντικοινωνικότητα και με την περιβαλλοντική «αταξία». Τα προβλήματα φέρονται να επικεντρώνονται στο κέντρο της Αθήνας. Επιπλέον, γίνεται λόγος για αίσθηση εγκατάλειψης περιοχών από τους κατοίκους. 

Στα συμπεράσματα της έρευνας επισημαίνεται πως «ούτε οι ‘ηθικοί πανικοί’, ούτε όμως και οι ‘στρουθοκαμηλισμοί’ μπορούν να συμβάλουν στην άμβλυνση των υπαρκτών προβλημάτων».

Οι καταστηματάρχες του δείγματος -το 34% των οποίων έχει υποστεί κάποια εγκληματική ενέργεια- συνδέουν το αίσθημα ανασφάλειας, κατά προτεραιότητα με την «οικονομική κρίση», με τον «επιχειρηματικό ανταγωνισμό» και με τις «κρατικές πολιτικές». Δευτερευόντως, περιλαμβάνουν στις «απειλές» την παραβατικότητα και τη μετανάστευση.

Όσον αφορά στο ρόλο της αστυνομίας, το δείγμα αξίωσε να συνεργάζεται με τους πολίτες (23,90%), να είναι προσιτή στον πολίτη (19,90%), να είναι πιο εκπαιδευμένη (16,50%) και να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα (7,30%).

Απαραίτητος κρίθηκε από την κ. Ζαραφωνίτου ο ρυθμιστικός ρόλος του κράτους και οι συνέργειες με την τοπική κοινωνία και τους αρμόδιους φορείς.