«Η μόνη θεσμική οδός που έχουμε μπροστά μας είναι η πρόταση για τη συγκρότηση επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης”: Με αυτήν την φράση ο Αλέξης Τσίπρας σήμανε σήμερα, από το βήμα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, την αντίστροφη μέτρηση για την συγκρότηση Προανακριτικής Επιτροπής για το σκάνδαλο Novartis – το πρώτο σκάνδαλο, μετά την συνταγματική αναθεώρηση του 2011 στο οποίο φέρονται εμπλεκόμενοι σε δωρδοκία εν ενεργεία πολιτικοί.

H πρόταση για την σύσταση της Επιτροπής κατατέθηκε ήδη από την κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή, όμως αυτή η τελευταία συνταγματική αναθεώρηση αναμένεται να παίξει και καταλυτικό ρόλο στην έκβαση των εργασιών της Προανακριτικής. Και τούτο διότι τότε, το 2011, εισήχθη στο άρθρο 86 του συντάγματος περί ευθύνης υπουργών η πρόβλεψη που, στην πράξη, συρρικνώνει θεαματικά τον χρόνο παραγραφής των αδικημάτων. Συγκεκριμένα, και με βάση την παράγραφο 3 του άρθρου 86, η Βουλή έχει τη δυνατότητα να ασκήσει την αρμοδιότητά της για ποινική δίωξη  μόνον «µέχρι το πέρας της δεύτερης τακτικής συνόδου της βουλευτικής περιόδου που αρχίζει µετά την τέλεση του αδικήµατος», ακόμη κι εάν πρόκειται για κακούργημα.

Το ερώτημα της παραγραφής

Το γεγονός αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει, όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές, πως τα αδικήματα της υπόθεσης Novartis, και δη εκείνο που αφορά την δωροδοκία, πρέπει να θεωρούνται εκ προοιμίου παραγεγραμμένα. Αντιθέτως, αυτό θα είναι και το πρώτο και βασικό ζητούμενο των εργασιών της Προανακρτιτικής Επιτροπής οι διαδικασίες για την σύσταση της οποίας, όπως ήδη έχει προαναγγείλει ο πρόεδρος της Βουλής, το πιθανότερο είναι πως θα ξεκινήσουν την άλλη εβδομάδα.

“Για να καταλήξει κανείς στο συμπέρασμα ότι ένα αδίκημα έχει παραγραφεί πρέπει το πρώτον να διερευνήσει αν έχει τελεστεί αλλά και να διακριβώσει τον χρόνο της τέλεσης του. Επομένως, είμαι βέβαιος ότι η προανακριτική επιτροπή θα απαντήσει σε όλα τα πραγματικά και νομικά ερωτήματα που θα τεθούν ενώπιον της σκεπτόμενη κατά το νόμο”, επεσήμανε χαρκατηριστικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος στην συνέντευξή του στην Εφημερίδα των Συντακτών, δείχνοντας και την κατεύθυνση στην οποία προσανατολίζεται η κυβέρνηση.

Το Δικαστικό Συμβούλιο

Κατά τις πληροφορίες, δε, η κατεύθυνση αυτή είναι να ζητηθεί εισήγηση επί της παραγραφής ή μη από το Δικαστικό Γνωμοδοτικό Συμβούλιο, το οποίος επίσης προβλέπεται από την συνταγματική αναθεώρηση του 2011. Συγκεκριμένα, το σύνταγμα προβλέπει τον ορισμό τριμελούς γνωμοδοτικού συμβουλίου πριν από τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής της Βουλής που θα αναλάβει τον νομικό έλεγχο των στοιχείων και την αξιολόγηση της ουσιαστικής βασιμότητάς τους. Το συμβούλιο αποτελείται από έναν αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου και δύο εισαγγελείς εφετών, οι οποίοι κληρώνονται μεταξύ όλων των αντιεισαγγελέων του Αρείου Πάγου και όλων των εισαγγελέων εφετών που υπηρετούν στην Εισαγγελία Εφετών Αθηνών. Το Συμβούλιο είναι κι εκείνο που γνωμοδοτεί για το εαν συντρέχουν οι προϋποθέσεις διερεύνησης πιθανής ποινικής ευθύνης υπουργού.

Το χρονικό διάστημα που προβλέπεται από το σύνταγμα και τον κανονισμό της Βουλής για να “τρέξει” όλη αυτή η διαδικασία υπερβαίνει τουλάχιστον τον έναν μήνα, οπότε είναι προφανές πως οι εργασίες της Προανακριτικής στο θέμα Novartis δεν θα είναι “εξπρές”, ακόμη κι εάν στο τέλος επιστραφεί ο φάκελος στην τακτική Δικαιοσύνη προκειμένου να “εμπλουτιστεί” με επιπλέον στοιχεία που αφορούν το αδίκημα του ξεπλύματος χρήματος – ένα αδίκημα, που είναι διαρκές και δεν παραγράφεται.

Τα μέλη της Προανακριτικής

Ηδη, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ και Ένωση Κεντρώων ανακοίνωσαν ότι θα υπερψηφίσουν την πρόταση – η οποία προϋποθέτει τις υπογραφές τουλάχιστον 30 βουλευτών της πλειοψηφίας -, ενώ αντίστοιχη πρόθεση από την πλευρά της ΝΔ έχει δείξει και η εκπρόσωπος του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Και με τα παραπάνω δεδομένα, στα κομματικά επιτελεία έχουν αρχίσει ήδη και οι ζυμώσεις για την στελέχωση της Προανακριτικής με διπλό κριτήριο: Αφ’ ενός την νομική κατάρτιση των εκπροσώπων των κομμάτων που θα μετάσχουν στην Επιτροπή και αφ’ ετέρου την πολιτική τους μαχητικότητα. Σ’ αυτό το πλαίσιο, οι πληροφορίες από την κυβερνητική πλευρά φέρουν ως επικρατέστερο για την θέση του προέδρου τον πρώην υπουργο Δικαιοσύνης Νίκο Παρασκευόπουλο, ενώ από την Νέα Δημοκρατία θεωρείται δεδομένη η συμμετοχή στην Προανακριτική του Μάκη Βορίδη.