Παρ’ όλη την ευρεία κοινοβουλευτική πλειοψηφία, πράγμα σπάνιο για τα ελληνικά πολιτικά δεδομένα, ο νόμος – πλαίσιο της κυβέρνησης Παπανδρέου για την ανώτατη εκπαίδευση αλλάζει προτού καν εφαρμοστεί. Πού και γιατί κάνουν πίσω ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Ποιοι αντιδρούν. Ποιοι κερδίζουν. Θυμηθείτε: Τι είχε πει στο tvxs.gr ο σημερινός υφυπ.Παιδείας ως πρύτανης στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

Ads

Το μήλον της έριδος

Ο νόμος 4009/11 για την τριτοβάθμια εκπαίδευση είχε υπερψηφιστεί από 250 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, με αποτέλεσμα να αναδειχθεί σε σύμβολο πρωτοφανούς συναίνεσης ανάμεσα στις δύο πολιτικές δυνάμεις. Προέβλεπε ανάμεσα σε άλλα την κατάργηση του ισχύοντος καθεστώτος για το πανεπιστημιακό άσυλο και καθιέρωνε την ύπαρξη συμβουλίου διοίκησης, επιφέροντας αλλαγές στον τρόπο εκλογής των πρυτάνεων μέσα από διεθνή προκήρυξη. Ειδικότερα, η πλειοψηφία των μελών του συμβουλίου θα προερχόταν από καθηγητές του πανεπιστημίου οι οποίοι στη συνέχεια θα εξέλεγαν τη μειοψηφία των εξωτερικών μελών. Επιπλέον, θεσμοθετήθηκε η δυνατότητα χορήγησης πτυχίων μετά από 3ετείς σπουδές σε όσα πανεπιστήμια το επιθυμούν.

Αντιδράσεις
 
Κόμματα της ελάσσονος τότε αντιπολίτευσης μαζί με πανεπιστημιακούς και φοιτητές επιχείρησαν -σε ένα μεγάλο βαθμό το κατάφεραν- να ακυρώσουν στην πράξη την εφαρμογή της νέας νομοθεσίας. Μάλιστα, κατά τη θητεία της κυβέρνησης Παπαδήμου μεσολάβησε η πρωτοβουλία του ακαδημαϊκού Γιώργου Μπαμπινιώτη, από τη θέση του υπουργού Παιδείας, να αποσυνδέσει τη χρηματοδότηση των πανεπιστημίων από την υποχρέωση συγκρότησης διοικητικών συμβουλίων όπως προέβλεπε το νέο καθεστώς. Ακολούθησε η οδηγία του τέως πρωθυπουργού να εφαρμοστεί μεν παρ’ όλες τις δυσκολίες ο νόμος, αλλά να εξαιρεθεί η εφαρμογή του στο θέμα της χρηματοδότησης για το 2012, υπό την επίκληση του οικονομικού προβλήματος το οποίο αντιμετωπίζουν τα πανεπιστήμια λόγω του «κουρέματος» στο πλαίσιο του PSI.

Αλλαγή στάσης
 
Έπειτα, στο ντεμπούτο της κυβέρνησης των «3», λειτούργησε μάλλον ως προάγγελος εξελίξεων ο ορισμός στη θέση του υφυπουργού Παιδείας ενός πολέμιου της μεταρρύθμισης, του πρύτανη Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Θεόδωρου Παπαθεοδώρου, εν μέσω των συνεχιζόμενων αντιδράσεων στα πανεπιστήμια.
 
Σήμερα, οι τροπολογίες τις οποίες εισηγείται η κυβέρνηση συνεργασίας αναιρούν τις σχετικά πρόσφατες αποφάσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Συγκεκριμένα, παρ’ όλα τα αρχικά χρονοδιαγράμματα, οι πρυτανικές αρχές θα εξαντλήσουν τελικώς τη θητεία τους, με την προϋπόθεση ότι θα εφαρμόσουν κατά τ’ άλλα το νέο νόμο. Τμήματα και τομείς επαναφέρονται με τις γενικές τους συνελεύσεις, τους προέδρους, τους διευθυντές και τις αντίστοιχες αρμοδιότητες οι οποίες αφαιρούνται από τον κοσμήτορα και την κοσμητεία. Συγκροτούνται εκλεκτορικά σώματα εκλογής και εξέλιξης καθηγητών από τις γενικές συνελεύσεις τμημάτων, αντί των Σχολών. Καταργείται η διεθνής προκήρυξη για την εκλογή πρύτανη, με τους καθηγητές του εκάστοτε ιδρύματος να είναι οι μόνοι με το δικαίωμα υποψηφιότητας. Όσον αφορά στα εξωτερικά μέλη του Συμβουλίου, αυτά θα πρέπει να έχουν πτυχίο πανεπιστημίου και άλλα ακαδημαϊκά προσόντα. Παράλληλα, μειώνεται από 5 σε 4 χρόνια η μία θητεία των πρυτάνεων και μετά την κατάργηση της μεταπτυχιακής σχολής τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών επιστρέφουν στον έλεγχο των τμημάτων. Την ευθύνη για τις εκλογές ανάδειξης των εσωτερικών μελών του Συμβουλίου θα έχουν οι πρυτάνεις.

O λογαριασμός
 
Σε ένα μεγάλο βαθμό, οι αλλαγές στη λεγόμενη μεταρρύθμιση Διαμαντοπούλου καλύπτουν τις απόψεις των σημερινών διοικήσεων των πανεπιστημίων. Άλλωστε, όπως τονίζουν στο tvxs.gr κύκλοι του υπουργείου Παιδείας, ζητούμενο για την κυβέρνηση συνεργασίας είναι η διασφάλιση της ομαλότητας στην εκπαίδευση, για την οποία αποτελεί προϋπόθεση με τη σειρά της η συναίνεση της πανεπιστημιακής κοινότητας.
 
Σε κάθε περίπτωση, η στροφή της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ μπροστά στις αντιδράσεις επί του αρχικού νόμου – πλαισίου προκαλεί πρώτης τάξης πολιτικό ζήτημα ιδίως στην Ιπποκράτους, όπου η θεματοφύλακας της μεταρρύθμισης Άννα Διαμαντοπούλου αλλά και ο επίσης πρωτοκλασάτος Ανδρέας Λοβέρδος υψώνουν τους τόνους της αντιπαράθεσης.