Στο παζάρι μεταξύ Σόιμπλε και ΔΝΤ, αλλά και στον παράγοντα Ντράγκι, θα κριθούν μέσα στον επόμενο μήνα τα επόμενα καθοριστικά βήματα στο ελληνικό ζήτημα – βήματα, τα οποία κατά τον σχεδιασμό της Αθήνας περνούν απαραιτήτως μέσα από τη λύση στο θέμα του χρέους και την ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ.

Ενώπιον αυτού του στόχου οι πιστωτές εμφανίζονται – για μια ακόμη φορά – με δύο γραμμές, τάσεις και προθέσεις, οι οποίες επιβεβαιώθηκαν και αποτυπώθηκαν καθαρά στη χθεσινή συνεδρίαση του Eurogroup: Η σκληρή φράξια Σόιμπλε αποδέχεται μόνον το μικρό πακέτο των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, αποκλείει κάθε συζήτηση για μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες παρεμβάσεις πριν από το τέλος του Μνημονίου το 2018, και αξιώνει την πλήρη και ενεργό συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα θέτοντάς την μάλιστα και ως προϋπόθεση για να συνεχιστεί η γερμανική χρηματοδότηση προς την Ελλάδα.

Σαπέν: Να τηρήσει η ευρωζώνη τις δεσμεύσεις της

Στην άλλη πλευρά, ο ήπιος ευρωπαϊκός άξονας – όπως εκφράστηκε δια του υπουργού Οικονομικών της Γαλλίας Μισέλ Σαπέν – αναγνωρίζει την πρόοδο της Ελλάδας στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων, διαμηνύει ότι η ευρωζώνη οφείλει και εκείνη πλέον να τηρήσει τις δεσμεύσεις της για το χρέος, και ανοίγει ακόμη και το θέμα των χαμηλότερων πλεονασμάτων, όπως άφησε να εννοηθεί με διπλωματικό μεν, εύγλωττο δε τρόπο, ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ.

Το «bypass» Ντράγκι

Μεταξύ των δύο αυτών γραμμών, δε, προβάλει όλο και πιο εμφανώς η μέση διέξοδος της «ευρωπαϊκής λύσης», ή άλλως το λεγόμενο «bypass Ντράγκι»: Σύμφωνα με τις πληροφορίες από τις Βρυξέλλες και τη Φραγκφούρτη, ο απεσταλμένος της ΕΚΤ στο Eurogroup Μπενουά Κερέ επαναβεβαίωσε χθες ότι, υπό προϋποθέσεις, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μπορούσε να κινηθεί ανεξάρτητα από το ΔΝΤ και να εντάξει την Ελλάδα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (φθηνού χρήματος) ακόμη κι εάν δεν υπάρξει έκθεση του Ταμείου που θα πιστοποιεί τη βιωσιμότητα του χρέους.

Η πρώτη και βασική προϋπόθεση για να συμβεί αυτό είναι να ολοκληρωθεί σύντομα η αξιολόγηση και να συμφωνηθεί η άμεση εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους. Η δεύτερη, και πλέον θερμή πολιτικά, παράμετρος είναι να αποδεχθεί το Βερολίνο έναν ενδιάμεσο συμβιβασμό σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή του ΔΝΤ – ενδεχομένως έναν ρόλο τεχνικού συμβούλου και «εγγυητή» της εφαρμογής του προγράμματος, χωρίς όμως νέα δανειοδότηση της Αθήνας από το Ταμείο.

Η απειλή του Σόιμπλε

Μέχρι στιγμής, ο Σόιμπλε απορρίπτει με κάθε ευκαιρία αυτή την προοπτική και είναι ενδεικτικές και οι νέες, χθεσινές του προειδοποιήσεις περί του ρόλου που αποδίδει στην εμπλοκή του ΔΝΤ το γερμανικό κοινοβούλιο. Στην πραγματικότητα, δε, οι εν λόγω προειδοποιήσεις υποκρύπτουν και μια λανθάνουσα απειλή διακοπής της ελληνικής χρηματοδότησης, καθώς ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε υπενθύμισε πως το γερμανικό κοινοβούλιο υπερψήφισε το τρίτο πακέτο προς την Ελλάδα υπό την απαρέγκλιτη προϋπόθεση ότι σε αυτό θα συμμετέχει και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Την σκληρή στάση Σόιμπλε επεσήμαναν εμμέσως και ελληνικές κυβερνητικές πηγές, με κύκλους του υπουργείου Οικονομικών να σημειώνουν πως παρ’ ότι «επαναβεβαιώθηκε το συμφωνημένο χρονοδιάγραμμα» για την αξιολόγηση και το χρέος «διατυπώθηκαν ορισμένες διαφορετικές προσεγγίσεις».

Κόντρα σ’ αυτές τις «διαφορετικές προσεγγίσεις» ωστόσο, οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι πλέον διαμορφώνεται μια νέα συμμαχία δυνάμεων και τονίζουν ότι υπάρχουν όλο και πιο εμφανείς ενδείξεις απομόνωσης της σκληρής γραμμής του Γερμανού υπουργού Οικονομικών.

Οι πιέσεις των ευρωπαίων προς το Βερολίνο

Προς επιβεβαίωση τούτου, δε, παραπέμπουν και στο – ιδιαιτέρως ενδεικτικό – χθεσινό δημοσίευμα της Frankfurter Allgemeine Zeitung, το οποίο αναφέρει ότι οι ευρωπαίοι πιστωτές εντείνουν την πίεση προς τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε προκειμένου να συναινέσει στα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.

«Δεν μπορεί να τα θέλει όλα» είναι η χαρακτηριστική φράση που αποδίδεται σε ευρωπαϊκή πηγή και αναφέρεται στην επιμονή του Γερμανού υπουργού Οικονομικών να αξιώνει τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα χωρίς όμως να αποδέχεται και την απομείωση του χρέους. Η γερμανική εφημερίδα, επικαλούμενη πάντοτε ευρωπαϊκές πηγές, τονίζει ακόμη ότι οι δανειστές επικρίνουν όλο και περισσότερο τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών, καθώς ενώ επιμένει στη συμμετοχή του ΔΝΤ, εντούτοις αναβάλλει για μετά τις γερμανικές εκλογές την απόφαση για το ελληνικό χρέος.

Ο βαθμός στον οποίο θα κλιμακωθεί η πίεση αυτή, όπως και τα περιθώρια «ανεξαρτησίας» και αυτονομίας που σκοπεύει να αξιοποιήσει ο Μάριο Ντράγκι θα καθορίσουν και την έκβαση αυτού του νέου μπρα ντε φερ μεταξύ των πιστωτών για την Ελλάδα. Με νέα καταλυτική ημερομηνία πλέον την 5η Δεκεμβρίου και την προγραμματισμένη για τότε επόμενη συνεδρίαση του Εurogroup, όπου τόσο οι δανειστές όσο και η Αθήνα συμφώνησαν χθες ότι θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η – δύσκολη – δεύτερη αξιολόγηση.