Ο Αλέξης Τσίπρας επιμένει στο «παράθυρο ευκαιρίας» για λύση στο Μακεδονικό και την Τετάρτη δίνει ραντεβού κορυφής στο Νταβός με τον Ζόραν Ζάεφ, ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ δηλώνει αισιόδοξος και διαπιστώνει περιθώρια «αξιοπρεπούς συμφωνίας», και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γιενς Στόλτενμπεργκ ρίχνει προσωπικά όλο του το βάρος για να κάμψει τις αντιστάσεις των εθνικιστών της γείτονος μπροστά στον επιχειρούμενο συμβιβασμό.

Κοινώς, οι βασικοί παίκτες δείχνουν να διαμορφώνουν το πλέον ευνοϊκό δυνατό πλαίσιο για την λύση, όμως το παιχνίδι δεν έχει ακόμη κριθεί και η έκβασή του θα εξαρτηθεί από τρεις εν δυνάμει παγίδες. Η πρώτη, και βασική, προέρχεται από τους ασταθείς πολιτικούς συσχετισμούς και ισορροπίες στην εσωτερική σκηνή των Σκοπίων. Η δεύτερη και η τρίτη «εδρεύουν» εντός ελληνικής επικράτειας και εκπορεύονται αφενός από την απουσία – μέχρι στιγμής τουλάχιστον – κοινής θέσης στον κυβερνητικό συνασπισμό και, αφετέρου από τα εσωτερικά και βαθιά αδιέξοδα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Σύγκρουση στη ΠΓΔΜ

Σε ό,τι αφορά το μέτωπο των Σκοπίων, το κρίσιμο και καθοριστικό ερώτημα είναι εάν ο Ζάεφ μπορεί να εξασφαλίσει τις αναγκαίες εκείνες πλειοψηφίες, είτε στη Βουλή είτε σε δημοψήφισμα, που θα περάσουν μια συμφωνία – πακέτο επί του ονοματολογικού αλλά και των παράπλευρων βημάτων εγκατάλειψης του αλυτρωτισμού. Η εκ προοιμίου απόρριψη, πριν καν ενημερωθεί και τοποθετηθεί η κυβέρνησή του, των προτάσεων Νίμιτς στην Νέα Υόρκη από τον διαπραγματευτή της πΓΔΜ Βάσκο Ναουμόφσκι είναι ενδεικτική του εσωτερικού κλίματος στην γείτονα. Η κυβέρνηση Ζάεφ και o υπουργός Εξωτερικών Νικολά Ντιμιτρόφ «άδειασαν» τον Ναουμόφσκι, το θέμα όμως αναδεικνύει το βαθύ και διαρκές θρίλερ εξουσίας στα Σκόπια.

Ο ίδιος ο Ναουμόφκσι είναι πρόσωπο διορισμένο από το προηγούμενο καθεστώς Γκρουέφσκι, και θεωρείται άνθρωπος του Γκιόργκι Ιβανοφ, προέδρου της ΠΓΔΜ και προσκείμενου στην εθνικιστική αντιπολίτευση του VMRO. Η αδυναμία, δε, της πλευράς Ζάεφ να τον αντικαταστήσει δεν είναι άσχετη και με την απόφαση των δύο υπουργών Εξωτερικών Νικολά Ντιμιτρόφ και Νίκου Κοτζιά να διατηρούν παράλληλο δίαυλο απ’ ευθείας επικοινωνίας και επαφών στις διαπραγματεύσεις. Ο Ιβανόφ ήταν, άλλωστε, ο πρωταγωνιστής ενός ακόμη «θερμού» ενδοκυβερνητικού επεισοδίου την περασμένη εβδομάδα, όταν αρνήθηκε να υπογράψει νόμο για την διεύρυνση των χρήσεων της αλβανικής γλώσσας που είχε ψηφιστεί από την Βουλή.

Η στάση Καμμένου

Στο εγχώριο πολιτικό πεδίο το σκηνικό δεν είναι εξίσου εμπρηστικό, όμως ούτε εδώ υπάρχουν ακόμη απόλυτες βεβαιότητες. Η τελική στάση Καμμένου αποτελεί το βασικό ζητούμενο στην περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις καταλήξουν σε συμβιβασμό με σύνθετη ονομασία η οποία, βεβαίως, θα περιλαμβάνει τον όρο «Μακεδονία». Στο Μαξίμου εξακολουθεί να μην υπάρχει ιδιαίτερη ανησυχία και η βασική εκτίμηση είναι πως ο υπουργός Αμυνας δεν θα εμποδίσει την λύση εάν υπάρξουν συνθήκες ευρείας πλειοψηφίας, ωστόσο κυβερνητικά στελέχη διατηρούν ανοιχτά ερωτήματα σχετικά και με την δημοσκοπική πίεση που υφίστανται οι ΑΝΕΛ, αλλά και με το πόσο συμπαγής θα παραμείνει η Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματός του.

Ο εγκλωβισμός Μητσοτάκη

Σε ό,τι αφορά, δε, τις ευρείες συναινέσεις, αρχίζει πλέον να γίνεται προφανές ότι πρέπει να αναζητηθούν αλλού και όχι στην αξιωματική αντιπολίτευση. Η έως τώρα στάση του Κυριάκου Μητσοτάκη, και κυρίως ο απόλυτος εγκλωβισμός του ανάμεσα στις ομάδες Καραμανλή και Σαμαρά, δείχνει ότι πολύ δύσκολα θα μπορέσει η ΝΔ να υπερψηφίσει μια λύση σύνθετης ονομασίας για την πΓΔΜ.

Η ηγεσία της ΝΔ επιχειρεί να κρύψει τον εγκλωβισμό αυτό πίσω από την ανάδειξη των διαφωνιών Καμμένου και επικαλούμενη αόριστα, και χωρίς θέρμη, την γραμμή του Βουκουρεστίου, ενώ ταυτόχρονα ο Κυριάκος Μητσοτάκης δίνει «ελευθέρας» στους βουλευτές του να μετάσχουν στο αυριανό συλλαλητήριο στην Θεσσαλονίκη.

Στην πραγματικότητα, οι διαρκείς αντιφάσεις είναι συνέπεια τόσο της επιμονής Σαμαρά στην σκληρή γραμμή του 1992 αλλά – και κυρίως – και των οιωνών υπαναχώρησης που διακρίνονται και από την πλευρά Καραμανλή σε ό,τι αφορά την θέση του Βουκουρεστίου. Από καραμανλικούς βουλευτές, όπως τον Κώστα Καραμανλή των Σερρών, έγινε σαφές τις τελευταίες ημέρες πως ο πρώην πρωθυπουργός θεωρεί ότι το Βουκουρέστι δεν δεσμεύει τις σημερινές εξελίξεις καθώς «άλλες ήταν οι συνθήκες του 2008, και άλλες σήμερα» – ήτοι, ούτε το καραμανλικό στρατόπεδο δείχνει διατεθιμένο να υπερασπιστεί την σύνθετη ονομασία με τον όρο «Μακεδονία» και επιθυμεί, κατά τις πληροφορίες, διαπραγμάτευση από μηδενική βάση.

Ως εκ τούτων η όποια συναίνεση από πλευράς ΝΔ μοιάζει πλέον εξαιρετικά δύσκολη και δεν ήταν τυχαία η χθεσινή επίθεση του πρωθυπουργού στον Κυριάκο Μητσοτάκη τον οποίο εγκάλεσε για «εθνική επιπολαιότητα», αλλά και στον ίδιο τον Αντώνη Σαμαρά και σε όσους, όπως είπε, «σηκώνουν τα λάβαρα της πατριδοκαπηλίας».