Για τον Αλέξη Τσίπρα και την κυβέρνηση οι επόμενες 60 ημέρες είναι εκείνες που θα καθορίσουν και τον στρατηγικό πολιτικό και εκλογικό της σχεδιασμό. Οι εξελίξεις από σήμερα εως το Eurogroup της 21ης Ιουνίου κι έως τις πρόωρες εκλογές της Τουρκίας στις 24 Ιουνίου ορίζουν ήδη ένα θερμό δίμηνο που θα διαμορφώσει, ντε φάκτο, τις πολιτικές επιλογές και τα διλήμματα της επόμενης μέρας. Κι όσο κι εάν τα εθνικά θέματα μπορούν να αποτελέσουν τον απρόβλεπτο και αστάθμητο παράγοντα, η παγιωμένη πεποίθηση στο Μαξίμου είναι πως το πολιτικό στοίχημα της κυβέρνησης και, βεβαίως, οι εκλογές θα κριθούν στην οικονομία.

Το μήνυμα αυτό θα καταστεί, σύμφωνα με τις πληροφορίες, απολύτως σαφές στην σημερινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας που έχει συγκαλέσει ο πρωθυπουργός, μαζί με την εξίσου σαφή οδηγία να προχωρήσουν «πάσει δυνάμει» τα προαπαιτούμενα της τέταρτης αξιολόγησης. Στόχος εδώ είναι να μην δοθεί πρόσχημα και άλλοθι για την οποιαδήποτε καθυστέρηση στην συμφωνία για την έξοδο από το μνημόνιο και την λύση στο χρέος. «Εάν έως τον Ιούνιο οι δανειστές εξακολουθούν να έχουν προβλήματα μεταξύ τους, εμείς δεν πρέπει να είμαστε μέρος του προβλήματος», λέει χαρακτηριστικά κυβερνητική πηγή.

Το αφορολόγητο και τα αντίμετρα

Ως προς τα «προβλήματα» μεταξύ των δανειστών, η εικόνα στην κυβέρνηση μετά και τις επαφές Τσακαλώτου στην Ουάσιγκτον είναι πως Ευρωπαίοι και ΔΝΤ όντως επιδεικνύουν «αυξημένη διάθεση» για συμβιβασμό, αλλά ακόμη «δεν έχουν μπει στον τελικό δρόμο αυτού του συμβιβασμού». Η βασική πολιτική εκτίμηση, δε, στην Αθήνα είναι πως εν τέλει θα υπάρξει μια ικανοποιητική λύση για το χρέος – είτε με, είτε χωρίς το ΔΝΤ – , η έξοδος θα είναι αρκούντως καθαρή, και όλα θα παιχτούν στον τρόπο με τον οποίο θα εφαρμοστούν τα ψηφισμένα μέτρα 2019-2020.

Το ιδανικό σενάριο για την κυβέρνηση,  εκείνο του «παγώματος» ή της μετάθεσης των περικοπών στις συντάξεις, δεν δείχνει ισχυρό αυτή τη στιγμή. Στο Μαξίμου όμως, όπως και στο υπουργείο Οικονομικών, η εκτίμηση είναι πως εάν δεν επισπευσθεί η μείωση του αφορολόγητου, οι περικοπές στις συντάξεις είναι πολιτικά διαχειρίσιμες υπό την προϋπόθεση ότι θα εφαρμοστούν ταυτόχρονα θετικά αντίμετρα. Για παράδειγμα, ένα σενάριο που συζητείται έντονα είναι εκείνη της χορήγησης, μέσω του υπερπλεονάσματος, «αντισταθμιστικής» 13ης σύνταξης. Η υπεραπόδοση της οικονομίας άλλωστε, είναι και το βασικό όπλο με το οποίο θα διεκδικήσει η Αθήνα την εφαρμογή των αντίμετρων. Οι πληροφορίες θέλουν το πλεόνασμα του 2017 που θα ανακοινωθεί σήμερα να κινείται κοντά στο 3,7% έναντι μνημονιακού στόχου για 1,75%, ενώ εάν δεν είχε δοθεί το κοινωνικό μέρισμα θα ξεπερνούσε και το 4,5%.

Ο Μάιος και ο Οκτώβριος του 2019

Εάν αυτή η μάχη κερδηθεί, ο ιδανικός χρόνος για τις εκλογές παραμένει το φθινόπωρο του 2019, πιθανώς μαζί με τις αυτοδιοικητικές κάλπες. Στην τελευταία Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ συζητήθηκαν δύο εκδοχές – εκείνη των ταυτόχρονων εθνικών και αυτοδιοικητικών εκλογών τον Οκτώβριο του 2019, καθώς και η εκδοχή για παράλληλες κάλπες δημοτικών/ περιφερειακών και ευρωεκλογών τον Μάιο του 2019.  Αποφάσεις όμως δεν ελήφθησαν και δεν πρόκειται να ληφθούν πριν ξεκαθαρίσει το πλαίσιο εξόδου από το Μνημόνιο. Στην άλλη όχθη, στην ΝΔ, το δημόσιο αφήγημα επιμένει να δείχνει ως πιθανό εκλογικό χρόνο το επόμενο φθινόπωρο, η βασική εκτίμηση όμως στο ηγετικό επιτελείο της Πειραιώς είναι πως οι εθνικές εκλογές θα στηθούν την άνοιξη του 2019.

Πως «διαβάζουν» τις δημοσκοπήσεις στην ΝΔ

Με αυτόν τον ορίζοντα, εξακολουθεί να ανιχνεύεται δυναμική αυτοδυναμίας στις δημοσκοπήσεις, οι οποίες όμως διαβάζονται μάλλον επιλεκτικά. Το Σαββατοκύριακο στελέχη του επιτελείου Μητσοτάκη τόνιζαν ότι με βάση τη δημοσκόπηση της Metron Analysis για τα ΝΕΑ, η ΝΔ θα ήταν αυτοδύναμη με 155 έδρες, ενώ παράλληλα αμφισβητούσαν ανοιχτά την αξιοπιστία της τελευταίας μέτρησης της ALCO που κατέβαζε την διαφορά με τον ΣΥΡΙΧΖΑ στις 4,5 μονάδες. Ως γενικό πλαίσιο, οι αναλύσεις των στελεχών της ΝΔ όμως κλίνουν στο συμπέρασμα ότι η επόμενη Βουλή έχει ισχυρές πιθανότητες να είναι πεντακομματική  – προοπτική, που κατεβάζει και τον πήχη για την αυτοδυναμία. Θεωρούν επίσης ότι από τις μετρήσεις επιβεβαιώνεται πως η κυβέρνηση είναι ευάλωτη στο πεδίο της ασφάλειας – εξ ου και θα διατηρήσουν ψηλά στην ατζέντα το ζήτημα της «ανομίας». Η «γραμμή» Μητσοτάκη περιλαμβάνει επίσης πιο χαμηλούς τόνους, στην λογική της «υπεύθυνης στάσης» στα εθνικά θέματα και, αντιθέτως, μετωπικές επιθέσεις στο πεδίο της οικονομίας όπου η ΝΔ εξακολουθεί να ποντάρει σε «ατύχημα» και εσπευσμένες πολιτικές εξελίξεις.

Το μήνυμα Γιούνκερ

Το ενδιαφέρον στοιχείο εδώ, είναι πως αυτή τη στάση δεν την συμμερίζεται η συντηρητική πολιτική «οικογένεια» της Ευρώπης. Οι ευρωπαίοι – μηδέ του ΕΛΚ εξαιρουμένου – δεν επιθυμούν πολιτικά ρίσκα και αστάθεια στην Ελλάδα τουλάχιστον έως τον Μάιο του 2019 και τις ευρωεκλογές. Και, κατά τις πληροφορίες, το μήνυμα αυτό θα κομίσει με αρκετή σαφήνεια και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, κατά το ταξίδι του στην Αθήνα την επόμενη Πέμπτη ζητώντας πολιτικές συναινέσεις…