Το ΔΝΤ ανοίγει τα χαρτιά του, ο Πολ Τόμσεν στέλνει διπλό μήνυμα σε Ελλάδα και Ευρώπη κι ο αρχιτέκτονας των δύο πρώτων – αποτυχημένων – Μνημονίων επιχειρεί να βάλει ξανά τους όρους του παιχνιδιού.

Με το άρθρο του στην ιστοσελίδα του ΔΝΤ, ο Πολ Τόμσεν επιλέγει να κάνει την παρέμβασή του στο πιο κρίσιμο, ίσως, timing της ανοιχτής διαπραγμάτευσης με την κυβέρνηση Τσίπρα. Και θέτοντας στο τραπέζι τρία θέματα που καίνε – μείωση συντάξεων, πρόσθετα μέτρα έως και 9 δισ. μέχρι το 2019 και ελάφρυνση του χρέους – έχει τριπλό στόχο : Να από-πολιτικοποιήσει την ατζέντα της διαπραγμάτευσης σε μια συγκυρία που η Ευρώπη θα μπορούσε να επιδείξει (ελέω προσφυγικού) αυξημένη πολιτική ευελιξία απέναντι στην Ελλάδα, να απεκδυθεί των ευθυνών – προσωπικά δικών του και του Ταμείου – για τα λάθη της περασμένης εξαετίας και να καταστήσει το ΔΝΤ ρυθμιστή και υπερεπόπτη της νέας συμφωνίας δανειστών και Ελλάδας.

Οι 3 όροι του ΔΝΤ

Ουσιαστικά, στο εξαιρετικά εκτενές και εύγλωττο άρθρο του, ο Τόμσεν βάζει και τους ακριβείς όρους για την συμμετοχή του ΔΝΤ στο νέο ελληνικό πρόγραμμα – όρους, που στην πράξη συνοψίζονται στους εξής:

*Ισοδύναμου αποτελέσματος  ελάφρυνση χρέους και μεταρρυθμίσεις: Εδώ, ο Τόμσεν επαναλαμβάνει το πρόσφατο μήνυμα Λαγκάρντ και απευθύνεται κυρίως στους Ευρωπαίους τους οποίους καλεί ευθέως, όπως και την Ελλάδα, «να λάβουν δύσκολες αποφάσεις». «Ένα πρόγραμμα με λιγότερο φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις», γράφει καθαρά, «αναπόφευκτα θα ενείχε μια μεγαλύτερη ελάφρυνση του χρέους». Κοινώς, λέει στους ευρωπαίους ότι εάν θέλουν να επιδείξουν πολιτική ευελιξία απέναντι στην Ελλάδα, θα πρέπει να την πληρώσουν. Μειώνοντας δραστικά το χρέος της και χαρίζοντάς της χρήματα που οι ίδιοι της έχουν δανείσει.

*Δημοσιονομικά μέτρα έως και 9 δισ. (της τάξης του 4 έως 5% του ΑΕΠ, όπως γράφει) έως το 2019: Αυτός είναι ο λογαριασμός που κάνει το ΔΝΤ για «να βγουν τα νούμερα» και να επιτευχθεί ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% σε ορίζοντα τριετίας. Τον οποίο στόχο του πλεονάσματος, παρεμπιπτόντως, ο Τόμσεν χρεώνει επίσης εμμέσως πλην σαφώς στις επιλογές των Ευρωπαίων και όχι του ΔΝΤ.

*Μείωση συντάξεων μέσα από βαθιά ασφαλιστική μεταρρύθμιση: Διότι, κατά τον Τόμσεν, «το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα παραμένει σε οικονομικά  απλησίαστα και γενναιόδωρα επίπεδα», χρηματοδοτούμενο με το 10% του ΑΕΠ έναντι 2,5% που είναι ο ευρωπαϊκός  μέσος όρος. Επ’ αυτού, δε, σπεύδει να διευκρινίσει ότι τα περιθώρια αντιστάθμισης των περικοπών στις συντάξεις με αύξηση των φορολογικών συντελεστών είναι «πολύ περιορισμένα» – επιβεβαιώνει, δηλαδή, ευθέως την αντίθεση του Ταμείου στην αύξηση των φορολογικών βαρών για τα υψηλά εισοδήματα που έχει προτείνει η κυβέρνηση.

«Συμβιβασμός με πολιτικούς περιορισμούς»

Πάνω σ’ αυτόν τον άξονα, ο Τόμσεν καλεί την Ελλάδα και τους Ευρωπαίους σε έναν δύσκολο «συμβιβασμό», κομμένο όμως και ραμμένο πάνω στα μέτρα του Ταμείου και στις δομικές αδυναμίες της ευρωζώνης: «Με την ευρωζώνη να βρίσκεται ακόμη μακριά από την επίτευξη μιας πολιτικής ένωσης», λέει ευθέως, « ένας συμβιβασμός θα πρέπει να αντανακλά αυτούς τους πολιτικούς περιορισμούς».

Με την πολυτέλεια, δε, που του δίνει ακριβώς αυτή η πολιτική αδυναμία της ευρωζώνης παρακάμπτει ακροθιγώς την αποτυχία των δύο προηγούμενων Μνημονίων αποδίδοντάς την εν μέρει και στο περιορισμένο «εύρος και ρυθμό μεταρρυθμίσεων που μπορεί να αποδεχθεί η ελληνική κοινωνία» και στην πράξη ορίζει τον ναρκοθετημένο δρόμο στον οποίο θα βαδίσουν στο εξής Ελλάδα και ευρωζώνη για να κλείσουν την αξιολόγηση.

Είναι ο δρόμος τον οποίο χαράσσει ο ίδιος άνθρωπος που έφτιαξε το Μνημόνιο του – ιστορικού πλέον – «λανθασμένου πολλαπλασιαστή», που, ομολογημένα, παρέλειψε να υπολογίσει τις ακριβείς υφεσιακές επιπτώσεις της οριζόντιας λιτότητας και συρρίκνωσε το ΑΕΠ μιας χώρας κατά 25% μέσα σε μια εξαετία επιτυγχάνοντας παγκόσμιο μεταπολεμικό ρεκόρ…