Nέο μέτωπο κυβέρνησης – Δικαιοσύνης, αλλά και σοβαρά θεσμικά ερωτήματα, άνοιξε η απόφαση του ΣτΕ που κρίνει αντισυνταγματικές τις αλλαγές Φίλη στο μάθημα των Θρησκευτικών.

Ads

H απόφαση, που ελήφθη κατά πλειοψηφία, κρίνει ότι οι αποφάσεις του πρώην υπουργού Παιδείας για την διδασκαλία των Θρησκευτικών «κλονίζουν την χριστιανική θρησκευτική συνείδηση» – γεγονός που, ευλόγως, πυροδότησε αντιδράσεις από κυβερνητικά στελέχη και δηλώσεις περί επιχείρησης σκοταδισμού και αναχρονιστικής οπισθοδρόμησης.

Πέραν αυτού όμως, επανέρχονται στο προσκήνιο δύο εξαιρετικά σοβαρά ζητήματα που ακουμπούν τον πυρήνα της λειτουργίας των θεσμών: Το πρώτο είναι πως πρόκειται για την πολλοστή φορά που το Συμβούλιο της Επικρατείας έρχεται να ανατρέψει με αποφάσεις του κυβερνητικές πολιτικές και επιλογές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την διάκριση των εξουσιών. Το δεύτερο, και ακόμη πιο θεμελειώδες, όπως αναγνωρίζεται και από κυβερνητικούς παράγοντες, είναι πως την βάση και την αφετηρία για αποφάσεις όπως η χθεσινή, την παρέχουν αναχρονιστικές διατάξεις που περιέχει το ίδιο το σύνταγμα της χώρας.Εν προκειμένω, το σκεπτικό της πλειοψηφίας του ΣτΕ που έκρινε την υπόθεση βασίζεται στο άρθρο 16 του συντάγματος, το οποίο αναφέρει ότι σκοπός της Παιδείας είναι και η ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης. Και ορίζει ρητά πως στην Ελλάδα η επικρατούσα θρησκεία είναι η θρησκεία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού».

Επικαλούμενοι ακριβώς αυτήν την διάταξη, οι δικαστές έκριναν ότι με τις αλλαγές Φίλη στο μάθημα των Θρησκευτικών «φαλκιδεύεται ο επιβαλλόμενος από τη συνταγματική αυτή διάταξη σκοπός της ανάπτυξης, δηλαδή της Ορθόδοξης Χριστιανικής συνείδησης των μαθητών στα ανήκοντα στην επικρατούσα θρησκεία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού.»

Ads

Το γεγονός ότι η ερμηνεία αυτή δόθηκε μόνον από την πλειοψηφία και υπήρξαν και δικαστές που μειοψήφησαν, δεν αναιρεί τα «βαρίδια» πουεξακολουθεί να περιλαμβάνει το ελληνικό σύνταγμα σε ό,τι αφορά την ισχύ και τις εξουσίες Κράτους και Εκκλησίας. Και δεν αναιρεί επίσης και το ατελέσφορο της συζήτησης που γίνεται εδώ και χρόνια για τον διαχωρισμό Κράτους και Εκκλησίας.

Ο ίδιος ο Νίκος Φίλης, πάντως, όπως και αρκετά ακόμη στελέχη της κυβέρνησης, υποστήριξε πως υπήρξε λανθασμένη ερμηνεία του συντάγματος κι έκανε λόγο για «σκοταδισμό, μεσαίωνα και αναχρονισμό». Επεσήμανε, δε, ότι είναι ισχυρό το σκεπτικό των δικαστών που μειοψήφησαν στην απόφαση του ΣτΕ.Στο σκεπτικό της μειοψηφίας, το οποία δημοσιεύεται πλήρως στην «Εφημερίδα των Συντακτών», αναφέρεται μεταξύ άλλων: «Το Σύνταγμα και οι διεθνείς συμβάσεις που προαναφέρθηκαν ουδόλως υποχρεώνουν τον νομοθέτη να προσδώσει στο μάθημα των θρησκευτικών ομολογιακό ή κατηχητικό χαρακτήρα, διότι τούτο θα ισοδυναμούσε όχι με “ανάπτυξη” θρησκευτικής συνείδησης με την προεκτεθείσα έννοια, αλλά με “επιβολή” θρησκευτικής συνείδησης συγκεκριμένου περιεχομένου, όπερ αντίκειται στις αρχές της θρησκευτικής ουδετερότητας και της πολυφωνίας που διέπουν την παροχή της εκπαίδευσης από το Κράτος και θέτει σε κίνδυνο το δικαίωμα του μαθητή να επιλέξει και να διαμορφώσει κριτικά ουσιώδες στοιχείο της προσωπικότητάς του και της αντίληψής του γιατον κόσμο και τον άνθρωπο».

Για «απόφαση που πηγαίνει την εκπαίδευση και την κοινωνία πολλά χρόνια πίσω», έκανε λόγο σε ανακοίνωσή του και το υπουργείο Παιδείας, προσθέτοντας ότι είναι μια απόφαση που «ταυτίζεται και συντάσσεται με απόψεις ακραίων και σκοταδιστικών θεολογικών κύκλων», ενώ για «μήνυμα αναχρονιστικής αναδίπλωσης και κατήχησης στα σχολεία» μίλησε και ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης.

Από την πλευρά της, η ΝΔ το μόνο που διαπίστωσε εν μέσω όλου αυτού του δημόσιου διαλόγου ήταν πως «το υπουργείο Παιδείας για άλλη μία φορά, αγνοεί το πνεύμα και το γράμμα του υπέρτατου νόμου της χώρας»…