Η νέα αναθεωρημένη σύμβαση μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και «Ελληνικός Χρυσός Α.Ε» (ιδιοκτησίας της καναδικής Eldorado Gold) εγκρίθηκε από τη Βουλή, με τη στήριξη των 180 βουλευτών της ΝΔ και του ΚΙΝΑΛ.

Πρόκειται «για μια σημαντική συμφωνία, εθνικής αναπτυξιακής σημασίας, με την οποία η Ελλάδα στέλνει ένα σαφές σήμα ότι είναι φιλική στις μεγάλες επενδύσεις», σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος, Κώστα Σκρέκα.

Αντίθετα τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης κάνουν λόγο για «αποικιοκρατικού τύπου Συμφωνία», «ετεροβαρή» και «ληστρική» καθώς «όλα τα δικαιώματα του δημοσίου παραχωρούνται υπέρ της εταιρίας ενώ ταυτόχρονα την απαλλάσσει από δεσμεύσεις και αξιώσεις».

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας τη χαρακτήρισε συμφωνία-σκάνδαλο εις βάρος του περιβάλλοντος και αποικιακού τύπου παραχώρηση σε μια ξένη εταιρεία που κάνει ό,τι θέλει, πάνω από τους νόμους. «Πού ακούστηκε να δίνει το κράτος 800 εκατομμύρια αποζημίωση για διαφυγόντα κέρδη σε μια εταιρεία που έχει σωρεία προστίμων για παράβαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, και που στελέχη της έχουν καταδικαστεί σε ποινές φυλάκισης για τη ρύπανση παρακείμενων περιοχών», επισήμανε μεταξύ άλλων.

«Πρόκειται για λεόντεια, για ληστρική σύμβαση», σύμφωνα με το ΚΚΕ, «που εκχωρεί στους επιχειρηματικούς ομίλους έναν πολύτιμο ορυκτό πόρο. Πρόκειται για ένα ακόμα επεισόδιο στο συνεχιζόμενο ξεπούλημα του ορυκτού πλούτου της χώρας όπως γίνεται και με τη ΛΑΡΚΟ».

«Mόνο σε μπανανίες και αποικίες υπογράφονται τέτοιες συμβάσεις» δήλωσε μεταξύ άλλων ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 Γιάνης Βαρουφάκης,

«Το ερώτημα είναι ένα. Θέλουμε ή δεν θέλουμε βιώσιμη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας; Θέλουμε ή δεν θέλουμε επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας;», αντέτεινε ο κ. Σκρέκας και διαβεβαίωσε ότι, «διασφαλίζονται πλήρως τόσο τα δικαιώματα και τα συμφέροντα του ελληνικού δημοσίου όσο και η προστασία του περιβάλλοντος ενώ ταυτόχρονα ενισχύεται η ανάπτυξη της περιοχής με την δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας».

Τι ορίζει η Συμφωνία

Μετά από 17 χρόνια που μεσολάβησαν από την αρχική σύμβαση μεταξύ του ελληνικού δημοσίου και της «Ελληνικός Χρυσός» η τροποποιημένη συμφωνία θέτει τις βάσεις για την πλήρη ανάπτυξη και λειτουργία των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων σε Σκουριές, Ολυμπιάδα και Μαύρες Πέτρες-Στρατώνι, στη Χαλκιδική, αυξάνοντας τη διάρκειας ζωής των μεταλλείων στα 25 έτη.

Οι βραχυπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι στόχοι περιλαμβάνουν:

• Άμεση ξένη επένδυση ύψους περίπου ενός (1) δισ. δολαρίων ΗΠΑ την πρώτη πενταετία.

• Διατήρηση περίπου 1.650 άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας και δημιουργία 1.400 νέων, με εντεινόμενη απασχόληση την περίοδο κατασκευής του μεταλλείου των Σκουριών (επιπλέον 900 θέσεις για μια διετία).

• Αύξηση των εσόδων του Δημοσίου λόγω αύξησης της παραγωγής και αυξημένου συντελεστή μεταλλευτικών τελών (royalties) (έσοδα 400 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ).

• Προστασία του περιβάλλοντος μέσω της εφαρμογής νέων βέλτιστων τεχνικών, ιδίως της τεχνολογίας ξηρής απόθεσης αποβλήτων.

• Αύξηση του χρόνου ζωής των μεταλλείων Κασσάνδρας, κατ’ ελάχιστον για 25 έτη, επένδυση συνολικού ύψους 2,9 δισ. δολαρίων ΗΠΑ, εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Ελλάδας και οικονομικά οφέλη για την τοπική κοινωνία και τα δημόσια έσοδα (έσοδα τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ).

• Τέλος, βραχυπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος στόχος είναι η άρση οποιασδήποτε νομικής αμφιβολίας σχετικά με τη διάρκεια των υφιστάμενων μεταλλευτικών παραχωρήσεων.

«Ελληνικός Χρυσός»: Ανοίγει ο δρόμος

Η κύρωση της νέας Επενδυτικής Συμφωνίας από τη Βουλή ανοίγει τον δρόμο για την πλήρη και βιώσιμη ανάπτυξη των Μεταλλείων Κασσάνδρας στην ΒΑ Χαλκιδική και την υλοποίηση μίας εκ των μεγαλύτερων άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) στην Ελλάδα, επισημαίνει η εταιρεία Ελληνικός Χρυσός.

Σύμφωνα με την Ελληνικός Χρυσός, το νέο επενδυτικό σχέδιο προβλέπει: 

• Ολοκλήρωση της κατασκευής του έργου των Σκουριών και μετάβασή του σε φάση παραγωγής.
• Αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας του ενεργού μεταλλείου της Ολυμπιάδας στους 650.000 τόνους ετησίως, από 400.000 τόνους σήμερα.
• Αναβάθμιση και επέκταση των λιμενικών εγκαταστάσεων του Στρατωνίου, που θα επιτρέψει τις εξαγωγές των παραγομένων προϊόντων σε χύδην μορφή.
• Περαιτέρω επενδύσεις στην γεωλογική έρευνα στην περιοχή του ενεργού μεταλλείου Μαύρων Πετρών-Στρατωνίου.
• Δέσμευση διερεύνησης και υποβολής πρότασης για εναλλακτικές μεθόδους μεταλλουργικής κατεργασίας του συμπυκνώματος πυριτών Ολυμπιάδας, που θα εξασφαλίζουν περιβαλλοντική, λειτουργική και οικονομική αποδοτικότητα.

Ο George Burns, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Eldorado Gold, δήλωσε τα εξής: «Είμαστε εξαιρετικά ικανοποιημένοι για την επίτευξη αυτού του καθοριστικού ορόσημου, καθώς η κύρωση από το Ελληνικό Κοινοβούλιο μάς φέρνει ακόμα ένα βήμα πιο κοντά στην υλοποίηση του οράματός μας για την πλήρη ανάπτυξη των Μεταλλείων Κασσάνδρας και την υπεύθυνη αξιοποίηση των παγκοσμίου κλάσης κοιτασμάτων της ΒΑ Χαλκιδικής. Η επικύρωση αυτής της Συμφωνίας στέλνει επιπλέον ένα ηχηρό μήνυμα στην διεθνή επενδυτική κοινότητα ότι η Ελλάδα αποτελεί έναν υψηλού επιπέδου προορισμό για την προσέλκυση μακροπρόθεσμων επενδύσεων. Από την πλευρά μας, δεσμευόμαστε ότι θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε κορυφαίες πρακτικές για την ασφάλεια των ανθρώπων μας και την προστασία του περιβάλλοντος, δημιουργώντας αξία για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και καθιστώντας τον ορυκτό πλούτο της Ελλάδας πηγή ευημερίας για όλους».

Αντίθετη η τοπική κοινωνία

Την αντίθεσή τους στη σύμβαση δηλώνουν δεκάδες επαγγελματικοί, περιβαλλοντικοί, πολιτιστικοί σύλλογοι και φορείς της τοπικής κοινωνίας.

Η Κοινότητα Ιερισσού αναφέρει πως «η Καναδική εταιρία δεν μπόρεσε να προχωρήσει τις καταστροφικές της δραστηριότητες με βάση τους όρους της προϋπάρχουσας σύμβασης και απαίτησε από την κυβέρνηση νέα σύμβαση με όρους που διευκολύνουν την εταιρία να προχωρά χωρίς περιορισμούς στην δραστηριότητά της, ενάντια στην περιβαλλοντική προστασία, στη δημόσια υγεία και το δημόσιο συμφέρον και η κυβέρνηση δυστυχώς το αποδέχτηκε. Αντί να ζυγίσει η κυβέρνηση το συμφέρον της περιοχής μας που εναποτίθεται αποκλειστικά στην αειφόρο ανάπτυξη η οποία θα ευνοεί  αναπτυξιακά το 100%  του τοπικού πληθυσμού, προτίμησε να ξεπουλήσει τη γή μας και να διευκολύνει την εξορυκτική δραστηριότητα μιας εταιρίας ξένων συμφερόντων η οποία με βάση τα διεθνώς γνωστά δεδομένα παρόμοιων δραστηριοτήτων θα εκμεταλλευτεί για ίδιο συμφέρον δικές μας πλουτοπαραγωγικές πηγές με συνέπειες την τεράστια οικολογική καταστροφή για την περιοχή, υποβάθμιση-συρρίκνωση όλων των ανθούντων επαγγελμάτων στην περιοχή, τουρισμού, αλιείας, μελισσοκομίας, κτηνοτροφίας, γεωργίας κ.λ.π. και με ελάχιστες απολαβές αναλογικά τόσο για το Ελληνικό δημόσιο όσο και για τον οικείο Δήμο».

«Με τη νέα σύμβαση παραβιάζεται η προηγούμενη και απαλλάσσεται η εταιρεία από όλες τις υποχρεώσεις που είχε αναλάβει με την προηγούμενη σύμβαση και τις οποίες μέχρι στιγμής δεν τήρησε στο σύνολο τους» επισημαίνουν με ψήφισμά τους ο Σύλλογος Επαγγελματιών και ο Σύλλογος Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ολυμπιάδας.

Όπως τονίζουν «ενώ η προηγούμενη σύμβαση προέβλεπε την λειτουργία στην περιοχή μας του εργοστάσιου μέχρι να αποκατασταθεί η λίμνη αποβλήτων η νέα προβλέπει εντατικοποίηση λειτουργίας, αύξηση παραγωγής, καθώς και συγκέντρωση δραστηριοτήτων αφήνοντας μάλιστα ανοικτό το ενδεχόμενο και της μεταλλουργίας στην Ολυμπιάδα. Υπάρχουν πολλά σημεία στην νέα σύμβαση που μας ανησυχούν και διαφωνούμε ριζικά όπως η δέσμευση της σημερινής κυβέρνησης, αλλά και των μελλοντικών κυβερνήσεων, για αποζημιώσεις, ρήτρες, για απαλλαγή της εταιρίας από προηγούμενες υποχρεώσεις και πρόστιμα, η αποκατάσταση της λίμνης αποβλήτων, η χρήση κυανίου, ο έλεγχος της εταιρείας από ανεξάρτητο φορέα ο οποίος θα προσλαμβάνεται και θα αμείβεται από την εταιρεία».

Συνολικά 34 σύλλογοι και φορείς του Δήμου Αριστοτέλη λένε όχι «στη νέα αποικιοκρατική σύμβαση με την Eldorado». Υπογραμμίζουν μεταξύ άλλων πως «δεν πρόκειται να ανεχθούμε να αποφασίζουν για τον μέλλον του τόπου μας με κύριο γνώμονα τις επενδύσεις για τα κέρδη μιας πολυεθνικής. Επιθυμούμε επενδύσεις Αειφόρου ανάπτυξης που θα εξασφαλίσουν το μέλλον των παιδιών μας στην πατρίδα τους.Δεν πρόκειται να ανεχθούμε άλλα ψέματα  για εργοστάσια μεταλλουργίας χρυσού με την μέθοδο flash smelting , για λιμάνια στο Στρατώνι , για σήραγγα μεταφοράς στο Στρατονικό Όρος, για μετροπόντικα στην Στρατονίκη, για “προστασία του περιβάλλοντος” και για “εταιρική κοινωνική ευθύνη”. Δεν πρόκειται να ανεχθούμε καμία νέα σύμβαση με μία εταιρεία που παραβίασε ό,τι είχε υπογράψει προηγουμένως, και με ένα Υπουργείο του οποίου μοναδικός σκοπός είναι η διευκόλυνση της Εταιρείας και τα κέρδη των μετόχων της».

Σήμα κινδύνου για σεισμούς

Σήμα κινδύνου για την κατασκευή Χώρου Υγειονομικής Ταφής Επικίνδυνων Υλικών πάνω σε ενεργά ρήγματα, εξέπεμψε ο διευθυντής του Εργαστηρίου Γεωφυσικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου, Κωνσταντίνος Παπαζάχος, επισημαίνοντας ότι, τυχόν ταλαντώσεις του εδάφους θα ενεργοποιήσουν σεισμούς στη περιοχή.

Όπως είπε ο κ. Παπαζάχος, το κύριο κομμάτι του νέου εργοστασίου θα είναι κοντά στο φράγμα Κοκκινόλακα στο οποίο υπάρχουν μόνιμες παραμορφώσεις του εδάφους, και με τις μεταλλευτικές δραστηριότητες θα δημιουργηθούν μετατοπίσεις.

Τόνισε ακόμα ότι, «τα σχέδια που παρουσιάζει η εταιρία έχουν πολλά προβλήματα», ενώ σημείωσε: «πώς μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστη, όταν ο πρώτος Χώρος Υγειονομικής Ταφής επικίνδυνων Υλικών κατασκευάζεται πάνω σε ενεργά ρήγματα».

«Το κρίσιμο είναι ότι τα υλικά αυτά θα μείνουν εκεί για πάντα. Δεν θα υπάρχει παγκόσμιο προηγούμενο ανάλογης χωροθέτησης και αυτό είναι εξαιρετικά προβληματικό», πρόσθεσε ο κ. Παπαζάχος.

Τα κυριότερα σημεία της σύμβασης από την πρωτοβουλία Save Skouries και SOS Χαλκιδική