Ένα κατηγορηματικό «όχι» στο ασφαλιστικό, ένα «ίσως» στην συνταγματική μεταρρύθμιση και ένα οριακό «ναι» (πλην ΝΔ) στην εθνική γραμμή για το προσφυγικό απέδωσε το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών – ένα συμβούλιο που κατέδειξε μεν τα δεδομένα διακομματικά αδιέξοδα, ενέγραψε δε υποθήκες για πιθανές πολιτικές εξελίξεις στο μέλλον.

Ads

Η πρώτη ανάγνωση των πεπραγμένων και του κλίματος στη χθεσινή «σύσκεψη κορυφής» δίνει απλώς μια συνολική άρνηση συναίνεσης και μια μετωπική σύγκρουση και πόλωση. Η Νέα Δημοκρατία δια του υπηρεσιακού Γιάννη Πλακιωτάκη είπε «όχι σε όλα» – ακόμη και στα hot spots στα νησιά, το ΠΑΣΟΚ δια της Φώφης Γεννηματά συγκατάνευσε, με το ζόρι, σε εθνική γραμμή μόνον για το προσφυγικό, και ο Αλέξης Τσίπρας απάντησε καταγγέλλοντας αμφότερους ως «υπονομευτές» και της διεθνούς θέσης της χώρας και της εθνικής διαπραγμάτευσης με τους δανειστές.

«Δυστυχώς, σήμερα αυτοί που έχουν την αποκλειστική ευθύνη για την οικονομική, θεσμική και ηθική εξόντωση του ελληνικού λαού τα τελευταία πέντε χρόνια, απέδειξαν ότι δεν διαθέτουν ούτε το απαραίτητο αίσθημα ευθύνης, ούτε την αναγκαία σοβαρότητα», δήλωσε ο πρωθυπουργός αμέσως μετά τη σύσκεψη, χαρακτηρίζοντας τη ΝΔ «κατώτερη των περιστάσεων» και υπενθυμίζοντας με νόημα στο ΠΑΣΟΚ το «καταστροφικό PSI που χρέωσε με δισεκατομμύρια τα ασφαλιστικά ταμεία».

Σε δεύτερο χρόνο, ωστόσο, η χθεσινή σύσκεψη κορυφής αφήνει και ανοίγει περιθώρια εξελίξεων, ακόμη και εν δυνάμει ανατροπών. Η κυβέρνηση, τελώντας σε τριπλό κλοιό πίεσης από τους δανειστές, τις κοινωνικές εντάσεις που πυροδοτεί το ασφαλιστικό και την ισχνή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, επιλέγει να αναδείξει την άρνηση της αντιπολίτευσης, με στόχο να την εκθέσει και να καρπωθεί αν μη τι άλλο τις πολιτικές εντυπώσεις, ενώ ποντάρει στο «μπετονάρισμα» της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας ελλείψει πρόθυμων εφεδρειών. Ταυτόχρονα, ωστόσο, κρατά ανοιχτούς πιθανούς διαύλους σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα με Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ και – ιδιαιτέρως – με τον Βασίλη Λεβέντη, διαβλέποντας διεργασίες και ζυμώσεις στο εσωτερικό των κομμάτων της αντιπολίτευσης.

Ads

Κυβερνητικές πηγές, άλλωστε, εκτιμούν ότι ακόμη και για τη μελλοντική στάση της Νέας Δημοκρατίας τίποτα δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο πριν εκλεγεί νέος αρχηγός και φανεί ποια πολιτική και ιδεολογική «οικογένεια» παίρνει το πάνω χέρι στην αξιωματική αντιπολίτευση. Κατά τις ίδιες πηγές, ουδεμία σχέση θα έχει μια Νέα Δημοκρατία υπό τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη και με τις «ευλογίες» Καραμανλή με μια Νέα Δημοκρατία υπό το δίδυμο Τζιτζικώστα – Βορίδη. Πολύ περισσότερο, δε, μια αξιωματική αντιπολίτευση υπό πιο μετριοπαθή, κεντροδεξιά ηγεσία εκτιμάται ότι δύσκολα θα εξηγήσει την απόλυτη άρνηση εθνικής συναίνεσης στους ευρωπαίους ομοϊδεάτες της και, επ αυτού, δεν είναι καθόλου τυχαίο το χθεσινό ερώτημα Τσίπρα εάν «η ΝΔ θα επιχειρήσει να επηρρεάσει τη θέση των αδελφών της ευρωπαϊκών κομμάτων υπέρ των ελληνικών θέσεων;»

Αρκούντως σύνθετη είναι η κατάσταση και στο ΠΑΣΟΚ, όπου παρά την κατακόρυφη άνοδο των τόνων από την Φώφη Γεννηματά, η γραμμή εντός του κόμματος δεν είναι ενιαία. Στελέχη προερχόμενα από τη ΔΗΜΑΡ εξακολουθούν να κρατούν ανοιχτή επικοινωνία με τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ κόντρα στην – τρέχουσα τουλάχιστον – επικράτηση της σκληρής γραμμής Βενιζέλου, έτερα στελέχη του λεγόμενου «ιστορικού ΠΑΣΟΚ» φέρονται να επιμένουν σε μια άλλου τύπου προσέγγιση με την κυβέρνηση και στην επιστροφή στις «σοσιαλιστικές ρίζες» του κόμματος.
Στο Ποτάμι, τίποτα δεν αναμένεται να ξεκαθαρίσει πριν από το συνέδριο του Φεβρουαρίου, η δε αποδοχή της πρότασης Θεοδωράκη για την αλλαγή του εκλογικού νόμου από τον πρωθυπουργό θεωρείται από, ορισμένες τουλάχιστον, κυβερνητικές πηγές ως μια αφετηρία για να σπάσει ο πάγος. Πρόκειται, δε, για έναν «πάγο» που εμπεριέχει υψηλή δόση προσωπικής πικρίας, καθώς ο Σταύρος Θεοδωράκης θεωρεί πως ο Αλέξης Τσίπρας τον εξέθεσε και τον άδειασε παρ’ ότι ο ίδιος τον στήριξε χωρίς όρους και προϋποθέσεις στη μεγάλη κρίση του περασμένου καλοκαιριού.
Η περίπτωση του Βασίλη Λεβέντη μπορεί να είναι η τελευταία επιλογή – δείχνει, όμως, αυτή τη στιγμή και η πιο προσιτή για την κυβέρνηση, «σε περίπτωση μεγάλης ανάγκης». Το κατά πόσο πρόκειται για την τελευταία πιθανή εφεδρεία ή για ουσιαστική πολιτική επιλογή ίσως φανεί και από το εάν όντως, και με ποιο περιεχόμενο, θα υπάρξει συνάντηση του προέδρου της Ενωσης Κεντρώων με τον πρωθυπουργό το επόμενο διάστημα, όπως είπε χθες ο ίδιος ο Βασίλης Λεβέντης…