«Ποια Ελλάδα θέλουμε;». Τη δική τους απάντηση φιλοδοξούν να δώσουν επιστήμονες από την Ελλάδα και το Εξωτερικό στο Συμπόσιο που διοργανώνει το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στις 13 και 14 Φεβρουαρίου. Μιλώντας στο tvxs.gr, ο πρύτανης του πανεπιστημίου, Γιάννης Μυλόπουλος, σκιαγραφεί τις τομές που ο ίδιος πιστεύει ότι χρειάζονται στην ελληνική οικονομία και κοινωνία και το ρόλο που πρέπει να παίξει η επιστημονική κοινότητα σε αυτές. Μεταξύ άλλων ασκεί κριτική στην κυβερνητική πολιτική κάνοντας λόγο για μια «πολιτική λιτότητας που για να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα δημιουργεί πρωτόγνωρο έλλειμμα στους θεμελιώσεις δημόσιους τομείς της Παιδείας και της Υγείας» και οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε νέα μέτρα και νέες θυσίες για τον ελληνικό λαό. Όσο για εναλλακτικό σχέδιο; Υπάρχει και ξεκινά από την ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης. Της Αγγελικής Δημοπούλου

Ads

 
«Ποια Ελλάδα θέλουμε;» είναι ο τίτλος του Συμποσίου που διοργανώνει το ΑΠΘ. Ποια είναι η δική σας απάντηση; Ποια είναι η τομή που κατά τη γνώμη σας μπορεί να βγάλει τη χώρα από το τέλμα;
 
Η Ελλάδα που θέλουμε είναι η Ελλάδα της παραγωγής και της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης, της δημοκρατίας και των ίσων ευκαιριών για όλους, της αλληλεγγύης και της κοινωνικής συνοχής. Μια Ελλάδα δηλαδή όπου όλοι θα απολαμβάνουν ισότιμα τα αγαθά της οικονομικής ανάπτυξης και της κοινωνικής ευημερίας. Και οπωσδήποτε η Ελλάδα που θέλουμε δεν είναι η σημερινή Ελλάδα, η οποία δεν εγγυάται και δεν εξασφαλίζει τίποτα από αυτά.
 
Το πρώτο βήμα προς αυτή την Ελλάδα είναι η συνειδητοποίηση των αιτίων της σημερινής καταστροφής, ένα ζήτημα το οποίο ποτέ μέχρι τώρα δεν έχει τεθεί σε δημόσιο διάλογο. Και δεν αναφέρομαι μόνο στα σφάλματα που έγιναν στο εσωτερικό της χώρας από το πολιτικό προσωπικό και όσους διαχειρίστηκαν τα δημόσια πράγματα τις τελευταίες δεκαετίες αλλά και στο διεθνές πολιτικό περιβάλλον, αυτό της νεοφιλελεύθερης κατεύθυνσης παγκοσμιοποίησης της οικονομίας το οποίο με τους φρενήρεις ρυθμούς της οικονομικής ανάπτυξης τους οποίους επέβαλε οδήγησε τον πλανήτη τόσο σε οικολογική όσο και σε οικονομική κρίση. Είναι κοινή η διαπίστωση ότι το μοντέλο της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας έκανε τους πολλούς φτωχούς της γης φτωχότερους και τους ελάχιστους πλούσιους πλουσιότερους. Μέσα από αυτές το διεθνές πρίσμα γίνεται αντιληπτό ότι η οικονομική κρίση δεν είναι μόνο μια εγχώρια ελληνική υπόθεση αλλά αφορά, τουλάχιστον στη δική μας περιοχή, την ευρύτερη γεωγραφική ενότητα του ευρωπαϊκού νότου, γεγονός που αναδεικνύει και την ευρωπαϊκή προοπτική της επίλυσής του. Η συνειδητοποίηση λοιπόν των αιτίων που οδήγησαν την Ελλάδα στην κρίση και την ύφεση είναι προϋπόθεση για ένα νέο στρατηγικό σχεδιασμό για την έξοδο από αυτή.
 
Ζώντας στην εποχή της οικονομίας και της κοινωνίας της γνώσης είναι σαφές ότι οι λύσεις στα πολύπλοκα προβλήματα δεν μπορεί να προκύψουν παρά μέσα από την επιστημονική τεκμηρίωση. Αυτή είναι η συμβολή του συμποσίου «Ποια Ελλάδα;», το οποίο επιστρατεύοντας το υψηλού επιπέδου επιστημονικό δυναμικό και τον πλούτο των επιστημονικών γνώσεων ενός μεγάλου πανεπιστημίου, φιλοδοξεί να δώσει επιστημονικά τεκμηριωμένες απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα στους κρίσιμους θεματικούς τομείς της ανάπτυξης, της διακυβέρνησης, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος. Η επιστημονική τεκμηρίωση των πολιτικών κατευθύνσεων και επιλογών δίνει νέες προοπτικές στη πολιτική διαχείρισης της κρίσης στην Ελλάδα.
 
«Ποια Ανάπτυξη;» είναι ένα από τα ερωτήματα. Ποιο είναι το είδος ανάπτυξης που πιστεύετε ότι πρέπει να εφαρμοστεί στην ελληνική οικονομία;
 
Η Ελλάδα είναι μια χώρα με πληθώρα συγκριτικών πλεονεκτημάτων τα οποία όχι απλώς δεν έχει αναδείξει αλλά αντίθετα τα έχει υποβαθμίσει και απαξιώσει συστηματικά. Ξεκινώντας από το κλίμα και το φυσικό της περιβάλλον, πηγαίνοντας στα προϊόντα της ελληνικής γης και τους φυσικούς της πόρους και φτάνοντας μέχρι τον πλούσιο πολιτισμό, την ιστορία και την παράδοση αλλά και το υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό της. Στη σημερινή Ελλάδα της φτώχειας και της ύφεσης, δεν είναι τυχαίο ότι η παραγωγική βάση της χώρας έχει καταστραφεί ως συνέπεια της πολιτικής της λιτότητας και των μνημονίων. Με δεδομένη την αξία της αρχαιοελληνικής ρήσης «παν μέτρον άνθρωπος» και με δεδομένο ακόμα ότι η βάση της οικονομίας είναι το περιβάλλον και οι φυσικοί πόροι, η ανάπτυξη που μπορεί να στηρίξει η Ελλάδα είναι μια βιώσιμη ανάπτυξη με γνώμονα το μέτρο, με ισόρροπη δηλαδή έμφαση και συνεισφορά των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών της παραμέτρων και διαστάσεων.

^{INFO
Επιστημονικό Συμπόσιο «Ποια Ελλάδα;»
Πέμπτη, 13 Φεβρουάριος, 2014 και Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου
Δημαρχείο Θεσσαλονίκης}

Η ανάπτυξη είναι στο επίκεντρο κάθε κυβερνητικής εξαγγελίας. Σας πείθει η κυβερνητική πολιτική;
 
Μια πολιτική που βασίζεται στη συνεχή και εξοντωτική φορολόγηση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, μια πολιτική λιτότητας που για να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα δημιουργεί πρωτόγνωρο έλλειμμα στους θεμελιώδεις δημόσιους τομείς της Παιδείας και της Υγείας, στα δημόσια αγαθά που στηρίζουν την ανάπτυξη, όπως το περιβάλλον και οι φυσικοί πόροι και στην παραγωγή στον πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα, πλέον δεν πείθει κανέναν. Το μόνο που καταφέρνει η πολιτική της λιτότητας είναι να ανακυκλώνει τα προβλήματα και να αναστέλλει κάθε αναπτυξιακή προοπτική. Η περιδίνηση γύρω από τα ίδια πρόσωπα, τις ίδιες μεθόδους και τις ίδιες πολιτικές ανακυκλώνει τα προβλήματα και επαναλαμβάνει όσα συνέβησαν στο παρελθόν.
 
Πιστεύετε ότι θα υπάρξει τρίτο μνημόνιο και νέα μέτρα;
 
Η αδιέξοδη και καταστροφική πολιτική που μας υπαγορεύεται από τους δανειστές μας και η οποία εντείνει τη λιτότητα, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε νέα μέτρα και νέες θυσίες για τον ελληνικό λαό. Πρέπει κάπου να μπει τέλος σ’ αυτόν τον κατήφορο που βαθαίνει την κρίση, χωρίς να παράγει κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα.
 
Υπάρχει ανάγκη για ένα εναλλακτικό σχέδιο και τι πρέπει αυτό να περιλαμβάνει;
 
Η αλλαγή πορείας και η ανάγκη για ένα νέο στρατηγικό σχεδιασμό είναι σήμερα περισσότερο αναγκαία από ποτέ. Ξεκινώντας από την ανασυγκρότηση του πρωτογενούς τομέα της οικονομίας σε μια ήδη έρημη ύπαιθρο και προχωρώντας στην ανάταξη των δημόσιων τομέων της Παιδείας, της Υγείας της ενημέρωσης, της διοίκησης και των δημόσιων αγαθών που έχουν πληγεί από τη μνημονιακή πολιτική που οδηγεί μονόδρομα σε τυφλές ιδιωτικοποιήσεις και φτάνοντας μέχρι την ανάδειξη και αξιοποίηση των ισχυρών συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Ελλάδας καθώς και στην αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της που σήμερα μεταναστεύει σε αναζήτηση καλύτερης ζωής, η Ελλάδα όχι μόνο πρέπει να αλλάξει πορεία αλλά και να ανασυγκροτηθεί εκ βάθρων.
 
Ποιος είναι ή ποιος θα πρέπει να είναι ο ρόλος του Πανεπιστημίου στο σχέδιο για έξοδο από την κρίση;
 
Ένα πανεπιστήμιο έχει τη μεγάλη αποστολή της παραγωγής και της μετάδοσης της επιστημονικής γνώσης, που συμβάλλουν καθοριστικά τόσο στην κοινωνική πρόοδο, όσο και στην οικονομική ανάπτυξη. Η ερευνητική δραστηριότητα για παράδειγμα, και η συμμετοχή των πανεπιστημίων σε διεθνή ανταγωνιστικά ερευνητικά έργα έχουν άμεσα οικονομικά και αναπτυξιακά αποτελέσματα. Να αναφέρω χαρακτηριστικά ότι το ΑΠΘ για κάθε ευρώ δημόσιας χρηματοδότησης που παίρνει από την πολιτεία για να λειτουργήσει, κερδίζει τρία με τέσσερα ευρώ μέσω της συμμετοχής του σε ερευνητικά έργα, δίνοντας δυνατότητα απασχόλησης σε 3.000 νέους ερευνητές ετησίως. Το παράδειγμα του ΑΠΘ αποδεικνύει ότι η επένδυση στην Παιδεία δεν έχει μόνο άυλα κοινωνικά οφέλη, αλλά και άμεσα οικονομικά αποτελέσματα. Το σημείο στο οποίο θα πρέπει πλέον να δώσουν βαρύτητα τα ακαδημαϊκά ιδρύματα είναι να αφουγκραστούν τις ανάγκες της κοινωνίας και να συνδεθούν τόσο μαζί της όσο και με την παραγωγή, ώστε η προσφερόμενη γνώση να έχει άμεσα και απτά αποτελέσματα στην προσπάθεια για έξοδο από την κρίση.
 
Η κοινωνία έχει εξαντληθεί από τα σκληρά μέτρα της που επιβάλλονται. Υπάρχει τρόπος να μπει φρένο στην διάλυση του κοινωνικού ιστού;
 
Οι Έλληνες υποφέρουν από φτώχεια και ανεργία, αλλά κυρίως από έλλειψη αυτοπεποίθησης και αισιοδοξίας. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη συστηματική υποβάθμιση των κρίσιμων κοινωνικών δομών της παιδείας και της υγείας και το πλήγμα που υφίσταται η δημοκρατία, διαλύει την κοινωνική συνοχή και έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση φασιστικών και ρατσιστικών αντιλήψεων, ξένων προς τον ελληνικό πολιτισμό. Αν δεν αλλάξει άμεσα η εφαρμοζόμενη πολιτική, πολύ φοβάμαι ότι η βλάβη που θα υποστεί ο κοινωνικός ιστός και η Ελλάδα γενικότερα θα είναι μη αναστρέψιμη.
 
Ποια είναι ο στόχος του Συνεδρίου; Να καταγράψει λάθη, να συνθέσει προτάσεις;
 
Στόχος του Συμποσίου είναι να ανοίξει η ουσιαστική συζήτηση και μάλιστα σε επιστημονική βάση για το «Ποια Ελλάδα» θέλουμε και πως θα την οικοδομήσουμε. Μια συζήτηση την οποία τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης προσπαθούν με νύχια και με δόντια να αποκλείσουν από το δημόσιο διάλογο, κρατώντας την ελληνική κοινωνία στο σκοτάδι. Το γεγονός ότι ένα δημόσιο πανεπιστήμιο και μάλιστα σε μια εποχή απαξίωσης καθετί δημόσιου, παίρνει τη πρωτοβουλία αυτή έχει τη δική του ξεχωριστή σημασία.

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ