Με την ανακοίνωση του κ. Πρωθυπουργού για την αγορά φρεγατών από τη Γαλλία στο πλαίσιο της αμυντικής – εταιρικής συνεργασίας με τη Γαλλία αλλά και την υπογραφή αυτής της ίδιας της συνεργασίας για άλλη μία φορά διαπιστώθηκαν τα εξής:

► 1. Η παντελής αδιαφορία και απαξίωση προς τους νόμους και τις θεσμικές διαδικασίες σχετικά με την αμυντική σχεδίαση στις Ένοπλες Δυνάμεις πράγμα που τείνει να χαρακτηρίζει καθεστώτα και όχι δημοκρατίες. Για πολλοστή φορά ο Πρωθυπουργός κάνει απευθείας ανακοινώσεις για προμήθειες, μεγάλων για τα οικονομικά της χώρας εξοπλιστικών προγραμμάτων, χωρίς να ακολουθηθεί η διαδικασία που προβλέπει στα εξοπλιστικά προγράμματα να ακολουθούν την προβλεπόμενη από το νόμο πορεία της έγκρισης(Ανώτατα Συμβούλια των κλάδων, ΓΔΑΕΕ, στη συνέχεια το Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων, το Συμβούλιο Αμυνας, την ενημέρωση στη Βουλή και τέλος το ΚΥΣΕΑ όπου και εκεί πλέον ο πρωθυπουργός της χώρας θα έχει τη δυνατότητα να το ανακοινώσει).

Αυτό το παρατηρήσαμε με την ανακοίνωση των Rafale πέρσι στη ΔΕΘ, στη συνέχεια χωρίς καμία προετοιμασία πάλι, η ανακοίνωση για άλλα 6 Rafale (για τα οποία κανείς δεν γνωρίζει πώς προέκυψαν, πιθανώς για να εξευμενίσουν τη Γαλλία επειδή σκόπευαν  να προμηθευτούν τις αμερικάνικες φρεγάτες. Όλα αυτά βεβαίως πριν το  AUKUS που άλλαξε άρδην όλο το γεωπολιτικό περιβάλλον). Επισημαίνεται οτι η τελευταία για τα 6 Rafale δεν είχε μπει στην προηγούμενη συμφωνία που υπεγράφη πέρσι τον Νοέμβριο ούτε καν σαν option που θα ήταν λογικό να υπάρχει σαν πρόβλεψη μελλοντική (έλλειμμα στρατηγικής). Ασφαλώς εκτός αυτού και η τελευταία ανακοίνωση για τις φρεγάτες και τις κορβέτες δείχνουν πόσο πολύ βιαζόταν ο Πρωθυπουργός ώστε την ανακοίνωσε στην επιστροφή του από το ταξίδι από τις Ηνωμένες Πολιτείες (ούτε καν κράτησε τα προσχήματα) . Επισημαίνεται ότι δεν κρίνεται η προμήθεια των φρεγατών και των κορβετών για την οποία, εάν ως πλατφόρμες έχουν τα κατάλληλα οπλικά συστήματα για τα οποία έχει χυθεί πολύ μελάνι τελευταία τότε πράγματι θα είναι μία πάρα πάρα πολύ καλή αγορά με θετικό πρόσημο στη σύγκριση ισχύος.

► 2. Η καθυστέρηση του προγράμματος του Πολεμικού Ναυτικού κατά τουλάχιστον 2 έτη με ό,τι αυτό συνεπάγεται σήμερα για την Εθνική Άμυνα και ασφάλεια της χώρας. Κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί ότι η συγκεκριμένη προκαταρκτική επιλογή για τις γαλλικές φρεγάτες είχε λάβει χώρα από το καλοκαίρι του 2019 πλην όμως καθυστερήσαμε (ποιος ξέρει γιατί;) δύο χρόνια για να καταλήξουμε, πράγμα που σημαίνει ότι και η ενίσχυση του ναυτικού μας θα καθυστερήσει τουλάχιστον κατά 2 χρόνια σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη, παρόλο που τα τελευταία αρκετά χρόνια ήταν η πρώτη προτεραιότητα για τις Ένοπλες Δυνάμεις και το βιώσαμε αυτό αρκετά έντονα το καλοκαίρι του 2020 στην Ανατολική Μεσόγειο.

► 3. Η έλλειψη στρατηγικής και η συνέχιση απλώς της διαχείρισης των θεμάτων όπως αυτά παρουσιάζονται χωρίς κανένα καθορισμό μελλοντικών στόχων, προβλεψιμότητας και καμία ουσιαστική προσπάθεια για διαμόρφωση θέσεων έστω στην δικιά μας γεωπολιτική περιοχή. Ασφαλώς το “Ελλάς Γαλλία συμμαχία” είναι κάτι με το οποίο η χώρα μας αρκετές φορές έχει συμπορευτεί, πλην όμως εάν δεν γίνουν οι κατάλληλες προσεγγίσεις και υπάρξουν και τα κατάλληλα εχέγγυα και ρήτρες δεν θα καταληξει, όπως και στο παρελθόν, σε κάποια σημαντική αναβάθμιση εθνικών  θέσεων.

Θα πρέπει να υπάρχει λεπτομερής ανάλυση του τι θα περιλαμβάνει η αμυντική συμφωνία, γιατί μερικές φορές στις λεπτομέρειες κρύβεται ο διάβολος. Θα πρέπει όλοι να καταλάβουν και να αποδεχθούν ότι διάθεση δυνάμεων μεταξύ των δύο χωρών όταν κάποια εκ των δυο προσβάλλεται ή κινδυνεύει από τρίτη, δεν σημαίνει μόνο ότι οι Γάλλοι θα έρθουν να βοηθήσουν  σε μία περίπτωση στο Αιγαίο ή στην Ανατολική Μεσόγειο με τους Τούρκους (όχι βεβαίως μόνο με μία διέλευση ενός πολεμικού πλοίου από μία περιοχή) αλλά ότι και εμείς θα στείλουμε εάν χρειαστεί, έστω και στη Νέα καληδονία που είναι μία γαλλική κτήση.

Επιπρόσθετα δεν μπορεί η κυβέρνηση να βγαίνει επισήμως και να ομιλεί για αμοιβαίες υποχωρήσεις με τους Τούρκους, προκαταλαμβάνοντας εξαρχής τις συνομιλίες και τις πιθανώς στο μέλλον διαπραγματεύσεις. Συγχρόνως ούτε να φέρνει εκ προοιμίου ως παράδειγμα την συμφωνία με την Ιταλία και την Αίγυπτο για την ΑΟΖ στις συνομιλίες με την αναθεωρητική Τουρκία. Η προσπάθεια για ήσυχο καλοκαίρι, φθινόπωρο ή χειμώνα θα πρέπει να στηρίζεται σε σεβασμό, αποφασιστικότητα και οχι κατευνασμό, ισχυρές και πολύπλευρες συμμαχίες. Όλες αυτές οι συμμαχίες οι οποίες ανακοινώθηκαν σε συνέντευξη, με χώρες στο εγγύς γεωπολιτικό περιβάλλον είναι προσπάθειες των αρκετών (πλεον των δυο) τελευταίων ετών και πρέπει να συνεχιστούν με κάθε τρόπο, να βελτιωθούν και να αυξηθούν και με άλλες χώρες μεσω μιας ενεργής εξωτερικής πολιτικής.

► 4. Η συνέχιση και η προτεραιοποίηση όλων των θεμάτων που άπτονται των εθνικών θεμάτων, της άμυνας, αλλά και εξωτερικής πολιτικής με τον άνευ ουσίας επικοινωνιακό μανδύα που μας έχει συνηθίσει τελευταία η κυβέρνηση, όπου αντί να δοθεί το απαιτούμενο βάθος, η προσήκουσα διερεύνηση και ο καθορισμός στόχων, στρατηγικών και επιθυμητών αποτελεσμάτων, όλα αυτά παραμένουν σε επιφανειακό επίπεδο προσαρμοσμένα στην επικοινωνιακή διάσταση.

Κάποια ακόμη συμπεράσματα και επισημάνσεις

Πέρα από όλα αυτά, οι δηλώσεις από το Παρίσι του Πρωθυπουργού εκτός βεβαίως από τον ενθουσιασμό, κρύβουν και μία ακροβασία της χώρας σε ένα τεντωμένο σκοινί μεταξύ Γαλλίας, Γερμανίας, Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ηνωμένων Πολιτειών και Βρετανίας που θέλει προσεκτικές στιβαρές αλλά και ισορροπημένες κινήσεις. Καταλαβαίνουμε ολοι οτι σε αυτό το επίπεδο και σε αυτή την περίοδο, οι συμμαχίες μας και οι συνεργασίες και με το ΝΑΤΟ και με την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πολύτιμες και θα πρέπει να διατηρηθούν.

Σχετικά με τη συμφωνία κρίνεται από κάθε άποψη ότι είναι θετική για τη χώρα και πιθανώς η έναρξη των διαδικασιών για τη δημιουργία μιας στρατηγικής αυτονομίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πολύ σημαντικό στη συμφωνία ασφαλώς, με προστιθέμενη αξία για τα εθνικά μας συμφέροντα, είναι η ύπαρξη του άρθρου 2 που μνημονεύει και το άρθρο 51 του ΟΗΕ όπου ομιλεί  για ατομική και συλλογική αυτοάμυνα, πρέπει όμως να διασαφηνιστεί με επιπρόσθετες συζητήσεις η ρήση στο άρθρο “εάν διαπιστώσουν από κοινού ότι μία Ένοπλη σύγκρουση λαμβάνει χώρα…”. Επιπρόσθετα θα πρέπει στο μέρος της συμφωνία για τη στρατιωτική συνεργασία να υπάρχουν περισσότερες διευκρινιστικές κατευθύνσεις όπως επίσης και για τις διευκολύνσεις που θα πρέπει να είναι στο πνεύμα και στο επίπεδο της αντίστοιχης νέας MDCA.

Τέλος, με κανένα τρόπο δεν θα πρέπει η συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και οι διευκολύνσεις μας στο ΝΑΤΟ αυτή την περίοδο να υστερήσουν σε σχέση με τη Γαλλική. Πρέπει η εξωτερική πολιτική να είναι πολυπαραγοντική σε πολλές κατευθύνσεις και πολυεπίπεδη.