Για τεράστια ελλείμματα στη διαχείριση των συνεχών αφίξεων μεικτών ομάδων μεταναστών στα νησιά του Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα κάνει λόγο η Μη Κυβερνητική Οργάνωση ΜΕΤΑδραση, που παρέχει υπηρεσίες διερμηνείας και νομικής αρωγής σε δικαιούχους διεθνούς προστασίας. Η οργάνωση τονίζει επίσης τους κινδύνους που εγκυμονεί αυτή η κατάσταση τόσο για τους ίδιους τους πρόσφυγες και μετανάστες όσο και για τις τοπικές κοινωνίες στα νησιά που βιώνουν εντονότερα το ζήτημα σήμερα, όπως η Λέσβος, η Σάμος, η Λέρος, η Σύμη και  το Αγαθονήσι.
 

Ads

Όπως αναφέρει η ΜΚΟ, ανάμεσα στους αφιχθέντες βρίσκονται οικογένειες με μικρά παιδιά και βρέφη, έγκυες γυναίκες, ηλικιωμένοι, θύματα βασανιστηρίων και ασυνόδευτα ανήλικα, δηλαδή οι αποκαλούμενες ευάλωτες ομάδες, από την ευρωπαϊκή και διεθνή νομοθεσία. Πολλοί εξ’ αυτών είναι Σύριοι που έχουν τραπεί σε φυγή λόγω της εμφύλιας σύρραξης. 
 
Από τις αναφορές που έχει η οργάνωση μέσω των συνεργατών της στα σύνορα, η κατάσταση που παρατηρείται σήμερα είναι δραματική σε επίπεδο σεβασμού θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου, ενώ υπονομεύει και την ίδια την ευημερία των τοπικών κοινωνιών: η «υποδοχή», με την έννοια της κάλυψης των πρώτων ανθρωπιστικών αναγκών (σίτιση, διαμονή, παροχή ειδών πρώτης ανάγκης) έχει αφεθεί στα χέρια της αστυνομίας, με ελάχιστους έως καθόλου σχετικούς πόρους και μέσα. Οι άνθρωποι, πρόσφυγες ή μετανάστες, στοιβάζονται στα κρατητήρια, σε συνθήκες που ξεπερνούν την ανθρώπινη φαντασία, χωρίς περαιτέρω προοπτική, παρά την παράταση της κράτησής τους. Σε κρατητήριο μιας εκ των αστυνομικών διευθύνσεων των νησιών του Β. Αιγαίου, με χωρητικότητα 28 ατόμων, βρίσκονται κατά καιρούς έως και 80 άνθρωποι.  Η μόνη επιπλέον βοήθεια που μπορεί να υπάρχει, έρχεται από τους κόλπους της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, κοινωνιών που ήδη βιώνουν την οικονομική κρίση.
 
Από μόνες τους οι εξαγγελίες και τα μέτρα που ελήφθησαν το καλοκαίρι, με στόχο την «αποτροπή εισόδου αλλοδαπών» στην περιοχή του Έβρου, ήταν ευνόητο ότι θα οδηγούσαν  σε μια μεταστροφή των κυκλωμάτων προς τα «γνωστά» θαλάσσια σύνορα, στα οποία εδώ και δύο χρόνια δεν αναπτύχθηκε καμία δράση ετοιμότητας για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, τονίζει η ΜΕΤΑδραση και συνεχίζει:
 
Και ενώ έχουν δαπανηθεί τεράστια ποσά, κυρίως μέσω ευρωπαϊκής χρηματοδότησης, για την δημιουργία, επισκευή και στελέχωση των Ειδικών Χώρων Παραμονής Αλλοδαπών (ΕΧΠΑ), αυτά σήμερα παραμένουν άδεια (Σάμο, Χίο) ενώ θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν, έστω και προσωρινά, σε πιο αξιοπρεπείς συνθήκες, ανθρώπους που καταφθάνουν ταλαιπωρημένοι από τις κακουχίες του ταξιδιού και του πολέμου.
 
Λόγω «έλλειψης χώρων» κράτησης, η αστυνομία αδυνατεί ακόμα και να προβεί σε συλλήψεις με αποτέλεσμα μεγάλος αριθμός αλλοδαπών να κοιμάται σε υπαίθριους χώρους, δρόμους, πάρκα, σε συνθήκες εξαθλίωσης. Παράλληλα, αναπτύσσονται κυκλώματα αισχροκέρδειας κατά των αλλοδαπών, αλλά και εις βάρος ενός όποιου υγειούς συστήματος ασύλου, σε όλα τα επίπεδα.
 
Η ΜΕΤΑδραση καλεί τους αρμόδιους φορείς «να εφαρμόσουν τα όσα ορίζει ο εθνικός νόμος  (Ν. 3907/2011) και οι διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας, δημιουργώντας τα Κέντρα Πρώτης Υποδοχής (ΚΕΠΥ), αξιοποιώντας τα κονδύλια που συνεχίζουν να παρέχονται από τα σχετικά Ευρωπαϊκά Ταμεία (Εξωτερικών Συνόρων/Επιστροφών). Έως τότε, είναι επιτακτική ανάγκη να αξιοποιηθούν άμεσα τα υπάρχοντα Κέντρα (ΕΧΠΑ) και όπου δεν υπάρχουν, να βρεθούν κατάλληλοι χώροι διαμονής και να μεταφερθούν, το συντομότερο, οι νεοεισερχόμενοι από τα κρατητήρια των αστυνομικών τμημάτων. Να οριστούν ο/οι φορείς με ξεκάθαρες συγκεκριμένες αρμοδιότητες, που θα αναλάβουν υπεύθυνα, τουλάχιστον σε ένα μεταβατικό στάδιο, την σίτιση, περίθαλψη και την παροχή ειδών πρώτης ανάγκης. Να στελεχωθούν τα Κέντρα με κατάλληλο εξειδικευμένο προσωπικό και να σταματήσουν να επωμίζονται κατά βούληση οι αστυνομικοί και οι λιμενικοί ρόλους άσχετους με τις αρμοδιότητες τους και να επιβαρύνεται η τοπική κοινωνία.
 
Είναι πλέον καιρός να σταματήσουν τα σχέδια επί χάρτου και η πολιτική ηγεσία με θάρρος να εφαρμόσει τα προβλεπόμενα στις σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες, την εθνική και διεθνή νομοθεσία και να μην έχουμε και πάλι νέες καταδίκες της χώρας μας για καταπάτηση ανθρώπινων δικαιωμάτων που προσβάλλουν τον πολιτισμό μας».