Παρόλο που στο Μέγαρο Μαξίμου εκφράζουν ικανοποίηση για την απόφαση του Eurogroup που ενέκρινε το τρίτο τριετές πρόγραμμα στήριξης της ελληνικής οικονομίας, ύψους 86 δισ ευρώ, έχουν συγκρατήσει τη σκληρότητα των όρων με τους οποίους θα ελέγχεται η υλοποίησή του.

Ειδικότερα:

– Αμεσα θα δοθούν μόνο 500 εκ ευρώ για την εξόφληση χρεών του ελληνικού Δημοσίου. Τα 3 δισ που περίμενε η ελληνική πλευρά -για να γίνει μια ένεση ρευστότητας στην αγορά που ασφυκτιά- θα δοθούν τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο ανάλογα με την υλοποίηση συγκεκριμένων μέτρων που περιλαμβάνονται στο τρίτο μνημόνιο.
– Ακόμη και τα 10 δισ ευρώ που προορίζονται για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα κρατηθούν σε ειδικό λογαριασμό στον οποίο δεν θα έχει καμία πρόσβαση η κυβέρνηση.
– Η πρώτη αξιολόγηση για την εφαρμογή του νέου προγράμματος θα γίνει τον Οκτώβριο και τότε θα πρέπει να γίνουν νομοθετικές παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό (ρήτρα μηδενικού ελλείμματος που θα φέρει μειώσεις στις επικουρικές) και να έχει βρεθεί τρόπος κάλυψης της “τρύπας” από την εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων που έκριναν άκυρες περικοπές σε συντάξεις. Την ίδια περίοδο θα ανοίξει το κεφάλαιο “εργασιακά” με μεγάλη την πίεση των πιστωτών για απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων.
– Η εποπτεία από τους “θεσμούς” θα είναι διαρκής και αυστηρή με αποτέλεσμα να μην αποκλείονται πρόσθετα μέτρα εάν καταγράφεται εκτροχιασμός του προϋπολογισμού. 
– Το ΔΝΤ δεν πρόκειται να συμμετάσχει στο πρόγραμμα παρά μόνο αφού ολοκληρωθεί με επιτυχία η πρώτη αξιολόγηση και εφόσον συμφωνηθεί η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.

Καλά λόγια αλλά…

Ακόμη και ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ Β. Σόιμπλε στις δημόσιες τοποθετήσεις του μετά την ψήφιση του τρίτου μνημονίου είναι πολύ προσεκτικός και αποφεύγει τις εμπρηστικές αναφορές σε Grexit. Είναι αλήθεια ότι ο Ευ. Τσακαλώτος έχει κερδίσει την αποδοχή των ομολόγων του στο Eurogroup και αυτό διευκολύνει τη συνεννόηση, ενώ το “κουαρτέτο’ ενημέρωσε την Κομισιόν, την ΕΚΤ, τον ΕΣΜ και το ΔΝΤ ότι η διαπραγμάτευση στην Αθήνα ολοκληρώθηκε σε πολύ καλό και εποικοδομητικό κλίμα.

Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει ανησυχία μεταξύ των εταίρων για την πιθανότητα πραγματοποίησης εκλογών εδώ τον Σεπέμβριο. Αυτός είνα και ο βαθύτερος λόγος για τον οποίο η πρώτη δόση που θα εκταμιευθεί στις 20 Αυγούστου δεν περιλαμβάνει χρήματα που θα μπορούσε να αξιοποιήσει η κυβέρνηση κατά την προεκλογική περίοδο. Το θέμα αυτό τέθηκε στη συζήτηση που έγινε στο Eurogroup. Οι περισσότεροι εξέφρασαν μεγάλη ικανοποίηση για το γεγονός ότι τρία κόμματα της αντιπολίτευσης (ΝΔ, Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ) στηρίζουν την κυβέρνηση αλλά υπήρξε και έκφραση αγωνίας για τη διαφοροποίηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ που οδεύει σε διάσπαση. Ο κ. Τσακαλώτος διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα πολιτικής σταθερότητας γιατί ο πρωθυπουργός ελέγχει την κατάσταση αλλά σε καμία περίπτωση δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο εκλογών.

Αυτό που κυρίως απασχολεί τους εταίρους είναι η κυβέρνηση που θα σχηματιστεί την επόμενη μέρα. Θα ήθελαν να δουν τους ΑΝΕλ εκτός κυβέρνησης και ένα από τα κόμματα της φιλοευρωπαϊκής αντιπολίτευσης (ΝΔ, Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ) στη θέση τους. Ομως, γνωρίζουν ότι αν το κόμμα του Π. Καμμένου εκπροσωπηθεί στην επόμενη βουλή θα δεχθεί πρόσκληση από τον Α. Τσίπρα για κυβερνητική συνεργασία, ενώ η πιθανότητα αυτοδυναμίας του ΣΥΡΙΖΑ ούτε αποκλείεται ούτε προεξοφλείται. Εξάλλου, οι εταίροι δεν θα ήθελαν να δουν το ρεύμα της δραχμής να ενισχύεται στο κοινωνικό και στο πολιτικό επίπεδο, για το λόγο αυτό δίνεται σημασία στη δυναμική που μπορεί να αναπτύξει το κόμμα Λαφαζάνη.

Το ρήγμα και η ρήξη

Το ρήγμα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ είναι βαθύ και οριστικό. Για την επόμενη Κυριακή προγραμματίζεται να δοθεί ψήφος εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός θα θεωρήσει το 151 ως το όριο κάτω από το οποίο θα προκηρυχθούν εκλογές. Δεν είναι προεξοφλημένη η στάση των διαφωνούντων βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ αλλά θεωρείται απίθανο να “γυρίσουν” τόσοι πολλοί από τους 44 (32 όχι, 11 παρών, 1 απουσία) ώστε η κυβέρνηση να συνεχίσει την επόμενη μέρα κανονικά. Το γεγονός ότι θα υπάρχουν απανωτές ψηφοφορίες για τους εφαρμοστικούς νόμους είναι ένα βασικό επιχείρημα υπέρ της άμεσης προσφυγής στις κάλπες ώστε να ξεκαθαρίσει το τοπίο και να έχει συνοχή η συμπολίτευση που οπωσδήποτε θα δοκιμαστεί τους επόμενους μήνες στην προσπάθεια εφαρμογής του τρίτου μνημονίου.